14/09/1999: 19 χρόνια από τον θάνατο του Γιάννου Κρανιδιώτη – Η “μοιραία” πτήση του Πρωθυπουργικού Falcon (φωτό)

Βράδυ 14ης Σεπτεμβρίου του 1999, το Πρωθυπουργικό Falcon με επιβάτες τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών Γιάννο Κρανιδιώτη, και άλλους 12 επιβαίνοντες, ξεκινάει τη μοιραία πτήση με προορισμό το Βουκουρέστι.

Σκοπός του ταξιδιού του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών ήταν η συμμετοχή του στη Διαβαλκανική των υπουργών Εξωτερικών. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, το Falcon πέφτει σε μεγάλο κενό αέρος και στη συνέχεια ακολουθεί μια ανεξέλεγκτη καθοδική πορεία έχοντας πολύ υψηλή ταχύτητα. Για την ακρίβεια από τα 25.000 έπεσε στα 5.000 πόδια.

Το αποτέλεσμα της απότομης απώλειας ύψους ήταν να βρουν τραγικό θάνατο έξι από τους 13 συνολικά επιβαίνοντες που εκείνη την ώρα δεν ήταν δεμένοι στις θέσεις τους: ο Γιάννος Κρανιδιώτης, ο γιος του, Νικόλας, οι δημοσιογράφοι Δημήτρης Πανταζόπουλος (της ΕΡΤ) και Νίνα Ασημακοπούλου (της ΕΡΑ), ο εικονολήπτης της ΕΡΤ Παναγιώτης Πούλος, ο συνοδός της φρουράς του, αστυνόμος Νίκος Ασημακόπουλος και ο μηχανικός του αεροσκάφους Μιχάλης Παπαδόπουλος. Σύμφωνα με επιζήσαντες εκείνη την ώρα ο Γιάννος Κρανιδιώτης και ο Δημήτρης Πανταζόπουλος βρίσκονταν όρθιοι και σκοτώθηκαν καθώς εκτινάχθηκαν στην οροφή του Falcon.

Από την μοιραία πτήση επέζησαν εκτός από τους πιλότους, η διπλωματική σύμβουλος του Γιάννου Κρανιδιώτη, Μαρία Μπεγλίτη, ο δημοσιογράφος της Βραδυνής Αλφόνσος Βιτάλης και η αεροσυνοδός Μαρία Βελισαρίου.
Ο Γιάννος Κρανιδιώτης, υπήρξε ένας από τους υπέρμαχους της ένταξης της Κύπρου στην ΕΕ, αλλά δυστυχώς δεν κατάφερε να δει την Κυπριακή ένταξη που έγινε πραγματικότητα το 2004. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο γιος του Νικόλας δεν ήθελε να τον συνοδέψει στο «μοιραίο» ταξίδι, αλλά τελευταία στιγμή ο πατέρας του κατάφερε να τον πείσει. Τραγική ειρωνεία..

Σύμφωνα με τα «Νέα» λίγο πριν από την απογείωση, ο Γιάννος Κρανιδιώτης μιλούσε στο κινητό του και έλεγε στον συνομιλητή του ότι «μετά το Βουκουρέστι, σκέφτομαι να μείνω λίγο στην Αθήνα, με έχουν κουράσει όλα αυτά τα αεροπλάνα βρε παιδί μου». Δυστυχώς αυτό έμελλε να είναι το τελευταίο του ταξίδι...

Οι φωτογραφίες από το εσωτερικό του Falcon

Τα αίτια της τραγωδίας

Η επίσημη έκθεση των ρουμανικών αρχών που δόθηκε στη δημοσιότητα τον Αύγουστο του 2000 κάνει λόγο για τεχνική βλάβη και λάθος χειρισμούς. Είχε ήδη προηγηθεί η άσκηση δίωξης από την Εισαγγελία Πρωτοδικών σε βάρος των δύο πιλότων του Φάλκον, καθώς και κατά των τεχνικών που το συντηρούσαν, βάσει άλλου πορίσματος που είχε εκδοθεί από δύο εμπειρογνώμονες που είχε ορίσει η Δικαιοσύνη.

Στο 16σέλιδο πόρισμα των Ρουμάνων ειδικών αναφέρονται ως κύριες αιτίες της τραγωδίας οι λάθος χειρισμοί του κυβερνήτη και του συγκυβερνήτη σε σχέση με τον αυτόματο πιλότο, οι λανθασμένες οδηγίες που είχαν οι πιλότοι για την αντιμετώπιση περιστατικών σε μεγάλες ταχύτητες και το γεγονός ότι οι επιβάτες δεν φορούσαν ζώνες, ενώ το αεροσκάφος βρισκόταν σε πορεία καθόδου για προσγείωση.
Το πόρισμα περιλαμβάνει και συστάσεις προς την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας και την Ολυμπιακή για την ευθύνη συντήρησης του Φάλκον, αναφέροντας ότι πρέπει να αναθεωρήσουν την πολιτική τους σχετικά με τη συντήρηση των αεροσκαφών και τη χρήση των ζωνών ασφαλείας.

Ποιος ήταν ο Γιάννος ο Κρανιδιώτης

Ο Γιάννος Κρανιδιώτης ήταν Κύπριος διεθνολόγος, διπλωμάτης και πολιτικός, κορυφαίο στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, συνιδρυτής της ΕΔΕΚ (κυπριακού σοσιαλιστικού κόμματος) και σύμβουλος στο γραφείο του Ανδρέα Παπανδρέου.
Γεννήθηκε στη Λευκωσία στις 25 Σεπτεμβρίου 1947. Ήταν γιος του Κύπριου διπλωμάτη, ποιητή και συγγραφέα Νίκου Κρανιδιώτη. Αποφοίτησε με Άριστα από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και κατόπιν έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στις Διεθνείς Σχέσεις στο Χάρβαρντ των ΗΠΑ και στο Πανεπιστήμιο του Σάσσεξ της Μεγάλης Βρετανίας. Ήταν επίσης επίτιμος διδάκτορας Διεθνών Σχέσεων του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης.

Από το 1976 ήταν μέλος του ΠΑΣΟΚ και την περίοδο 1981-1984 υπηρέτησε ως σύμβουλος στο Πολιτικό Γραφείο του πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου για το Κυπριακό. Την περίοδο 1981–1989 διετέλεσε ειδικός γραμματέας του υπουργείου Εξωτερικών με αρμοδιότητα τα ευρωπαϊκά θέματα, και κατόπιν ως γενικός γραμματέας (1993-1994) από το 1988 ως το 1990 ήταν πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Ευρωπαϊκών Μελετών και από τις 8 Ιουλίου 1994 υφυπουργός Εξωτερικών, έως τον Ιανουάριο του 1995. Το 1995 έγινε Ευρωβουλευτής στη θέση του Χρήστου Παπουτσή, ο οποίος ορίστηκε τότε Επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στις 3 Φεβρουαρίου 1997 ορίστηκε ξανά υφυπουργός Εξωτερικών. Τον Μάρτιο του 1999 το Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ τον εξέλεξε μέλος της Κεντρικής του Επιτροπής, ενώ στις 19 Φεβρουαρίου του ίδιου έτους ανέλαβε αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών, θέση που διατήρησε μέχρι το θάνατό του.

Η ανακοίνωση του ΥΠΕΞ

“Σήμερα, δεκαεννέα χρόνια μετά την τραγική απώλεια του Γιάννου Κρανιδιώτη, τιμούμε τη μνήμη ενός καταξιωμένου διπλωμάτη, πολιτικού και ακαδημαϊκού. Ενός αγαπητού πολιτικού, η προσφορά και το έργο του οποίου υπήρξαν καθοριστικής σημασίας για τον Ελληνισμό.

Η ιστορική παρακαταθήκη του αείμνηστου Γιάννου παραμένει ζωντανή ακόμη σήμερα.

Από τους κύριους πρωτεργάτες στη χάραξη του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της Κύπρου, σφράγισε με τις πρωτοβουλίες του, αλλά και τη μεθοδική και άοκνη προσπάθειά του, την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στην παρούσα κρίσιμη συγκυρία για το Κυπριακό, πιστοί στο όραμα του Γιάννου Κρανιδιώτη για μια επανενωμένη Κύπρο, παραμένουμε προσηλωμένοι στην ανάγκη για την επίτευξη δίκαιης και βιώσιμης λύσης, στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ. Λύσης που θα απαλλάξει την Μεγαλόνησο από στρατεύματα κατοχής και παρεμβατικά «δικαιώματα» ” αναφέρει σε ανακοίνωσή του.