Bloomberg: «Γιατί η Ευρωζώνη είναι … καταδικασμένη να ανακάμψει»

Ο Γάλλος πρόεδρος πιέζει για μεγαλύτερη δημοσιονομική ενοποίηση μεταξύ των 19 κρατών-μελών της Ευρωζώνης, θεωρώντας ότι αυτή θα είναι μία καλή λύση για να αντιμετωπιστούν κάποια προβλήματα.

Με τη Γερμανία να φαίνεται ανοικτή στις προτάσεις Μακρόν, ίσως τα άστρα (της πολιτικής) να ευθυγραμμιστούν για να στηρίξουν το ευρώ και να δώσουν ώθηση στην Ε.Ε.

Ακολουθούν ορισμένες προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι, αλλά και οι δυσκολίες που υπάρχουν προκειμένου να εφαρμοστούν:

Κοινός προϋπολογισμός

Ο Μακρόν έχει προτείνει τη δημιουργία κοινού προϋπολογισμού στην Ευρωζώνη, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν επενδύσεις που θα στηρίξουν την ανάπτυξη, θα μπορεί να υπάρξει παροχή έκτακτης χρηματικής στήριξης και ενίσχυση της δύναμης του μπλοκ στις οικονομικές κρίσεις. Αν και τα κράτη θα συνεχίσουν να έχουν λόγο για τους προϋπολογισμούς τους, αυτή η κοινή δεξαμενή πόρων θα μπορεί να ενισχύεται κατά τις περιόδους κρίσης και θα μειώσει την εξάρτηση από την ΕΚΤ προκειμένου να στηριχθεί η οικονομία. Τα κράτη που θα έχουν πρόσβαση σε αυτόν τον προϋπολογισμό θα είναι όσα είναι πιστά στους κανόνες που ισχύουν στην Ευρωζώνη. Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ έχει ανακοινώσει ότι είναι «ανοικτή» σε αυτήν την ιδέα. «Προσωπικά πάντα έλεγα ότι όλα εξαρτώνται από τον τρόπο», δήλωσε η κυρία Μέρκελ στις 13 Ιουλίου σε συνέντευξη Τύπου στο Παρίσι και προσέθεσε «δεν έχω τίποτα ενάντια στον προϋπολογισμό της Ευρωζώνης, πρότεινα το 2012 τη δημιουργία ενός μικρού προϋπολογισμού αλλά απέτυχα. Είμαι χαρούμενη που αυτή η ιδέα επανέρχεται».

«Κοινός» υπουργός Οικονομικών

Ο κ. Μακρόν έχει προτείνει τη δημιουργία της θέσης του υπουργού Οικονομικών της Ευρωζώνης, μία ιδέα που στηρίζει εδώ και μεγάλο διάστημα ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Β. Σόιμπλε. Ο υπουργός Οικονομικών θα είναι υπεύθυνος για τον προϋπολογισμό και θα ελέγχεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο κ. Σόιμπλε έχει τονίσει ότι η δημιουργία αυτής της θέσης θα πρέπει να καταφθάσει αφού υπάρξουν αλλαγές στις συνθήκες της Ε.Ε., κάτι το οποίο δεν είναι και τόσο ρεαλιστικό αυτή τη στιγμή.

Ποιες χώρες στηρίζουν τα σχέδια;

Η δημιουργία κοινού προϋπολογισμού αλλά και της θέσης του υπουργού Οικονομικών έχει στηριχθεί από χώρες όπως οι Ισπανία και Ιταλία, οι οποίες έχουν τονίσει ότι αυτά τα βήματα είναι σημαντικά προκειμένου να ενισχυθεί το μπλοκ του ευρώ και να θωρακιστεί έναντι μελλοντικών κρίσεων. Η Κομισιόν έχει, επίσης, παράσχει στήριξη.

Η πρόοδος μέχρι σήμερα

Το ευρώ βίωσε μία δεκαετία γεμάτη σκαμπανεβάσματα. Από την έναρξη της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους, πέντε από τα μέλη της Ευρωζώνης εντάχθηκαν σε πρόγραμμα στήριξης και η Ελλάδα βρέθηκε ένα βήμα πριν εγκαταλείψει το ευρώ το 2015, λόγω λάθος οικονομικών χειρισμών, πολιτικής κόντρας και υπερβολικού χρέους. Αλλά από το ζενίθ της κρίσης, αρκετές από τις δομικές αδυναμίες έχουν αντιμετωπιστεί κυρίως μέσω της δημιουργίας της τραπεζικής ένωσης: δημιουργία μίας νέας σειράς δομών και κανονισμών ώστε να υπάρξει συγκέντρωση των αρμοδιοτήτων ελέγχου του τραπεζικού συστήματος και πιθανής διάλυσης των τραπεζικών ιδρυμάτων. Και ενώ οι κανονισμοί για τους προϋπολογισμούς έχουν ενισχυθεί, άλλες περισσότερο «αντικρουόμενες» μεταρρυθμίσεις έχουν καθυστερήσει λόγω της έλλειψης πολιτικής θέλησης.

Ομόλογα

Ίσως η πρόταση που έχει συγκεντρώσει τις μεγαλύτερες κόντρες είναι αυτή της έκδοσης ευρωομολόγων. Μία ιδέα που έχει απορρίψει ο κ. Σόιμπλε, τονίζοντας ότι φορτώνει μεγάλους κινδύνους στους ώμους των φορολογουμένων. Προκειμένου να μειώσει τις αντιθέσεις η Κομισιόν έχει προτείνει τη δημιουργία των επονομαζόμενων European Safe Assets (Ευρωπαϊκά Ασφαλή Στοιχεία Ενεργητικού), ένα χρηματοοικονομικό εργαλείο που μπορεί να «αναμείξει» το χρέος των κρατών-μελών της Ευρωζώνης ώστε αυτό να μπορεί να πωληθεί στους επενδυτές ως ένα προϊόν.

Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο

Μία ιδέα την οποία στηρίζουν οι μεγάλες χώρες της Ευρωζώνης, όπως η Γερμανία, είναι να μετατραπεί ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης (ESM), με έδρα το Λουξεμβούργο, σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, μέσω της παραχώρησης μεγαλύτερης δύναμης τόσο στην εποπτεία των δημοσιονομικών μεγεθών όσο και στην απόκτηση μεγαλύτερης δύναμης στη διαχείριση τυχόν μελλοντικών προγραμμάτων στήριξης. Έτσι ο Μηχανισμός θα μπορεί να ελέγχει τα οικονομικά μεγέθη χωρών που αντιμετωπίζουν προβλήματα αλλά και πιθανά νέα προγράμματα στήριξης και αυτή η «δύναμη» να αφαιρεθεί από την Κομισιόν, η οποία είναι υπεύθυνη για την παρακολούθηση της ευθυγράμμισης των κρατών-μελών με τους ισχύοντες δημοσιονομικούς κανόνες. Η παροχή μεγαλύτερης δύναμης στον ESM θα δώσει ανάλογη δύναμη και στα μέλη της διοίκησής του, δηλαδή στους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης. Η Γερμανία είναι υπέρ, πιέζοντας για ενίσχυση του ρόλου του Μηχανισμού, ενώ αντίθετα η Κομισιόν επιθυμεί το μεγαλύτερο μέρος των «δυνάμεων ελέγχου» να παραμείνουν στις Βρυξέλλες.

Ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης

Αρκετοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι η πιο κρίσιμη μεταρρύθμιση βρίσκεται στους ισχύοντες κανονισμούς για το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να ολοκληρωθεί ο τρίτος πυλώνας της τραπεζικής ένωσης: ένα κοινό σύστημα εγγύησης καταθέσεων. Η Γερμανία μέχρι στιγμής αντιστέκεται, ανησυχώντας ότι οι φορολογούμενοί της στο τέλος θα είναι υπεύθυνοι για να λύσουν τα προβλήματα των τραπεζών άλλων χωρών. Αντίθετα το Βερολίνο ζητά τη μείωση του ρίσκου μεταξύ των κρατών-μελών, μέσω του περιορισμού της έκθεσης των τραπεζών σε κρατικό χρέος. Όμως λίγοι είναι αυτοί που έχουν στηρίξει την παραπάνω ιδέα (εκτός από τη Γερμανία, μόνο Φινλανδία και Ολλανδία έχουν ταχθεί υπέρ), ενώ έχει δεχθεί σκληρή κριτική από άλλες χώρες όπως η Ιταλίας.

Ποια η πιθανότητα συμβιβασμού;

Η κυρία Μέρκελ έχει παραδεχθεί, δημοσίως, την ανάγκη να γίνουν ορισμένα βήματα που θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερη ολοκλήρωση. Αν και είναι απίθανο να γίνει οτιδήποτε πριν από τις γερμανικές εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου, οι διαπραγματεύσεις μπορεί να ενταθούν αφού υπάρξει σχηματισμός της νέας γερμανικής κυβέρνησης. Αν και η αντίσταση του Βερολίνου παραμένει, η εκλογή του κ. Μακρόν έχει βοηθήσει στο να χαλαρώσει η γερμανική κυβέρνηση σε κάποια θέματα, για τα οποία μέχρι πρότινος εμφανίζονταν αμετάπειστη. Ο αντίπαλος της κυρίας Μέρκελ, ο Μάρτιν Σουλτς, είναι πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ιδιαίτερα πρόθυμος να στηρίξει την ευρωπαϊκή ενοποίηση και φυσικά τις προτάσεις του κ. Μακρόν. Και μία νίκη της κυρίας Μέρκελ θα ενισχύσει περαιτέρω την αναβίωση του Γαλλό-Γερμανικού άξονα.

Πώς «κολλάει» το Brexit σε όλο αυτό;

Η απόφαση της Βρετανίας να εγκαταλείψει την Ε.Ε. έχει βοηθήσει ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη ενίσχυση της ενότητας της Ευρωζώνης. Επίσης έχει ανοίξει τον δρόμο ώστε κάποιες από τις business που παραδοσιακά γίνονταν στο Λονδίνο να «γυρίσουν» σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, όπως το Παρίσι και η Φρανκφούρτη.

ΠΗΓΗ: newmoney.gr