Βίντεο: Τα 5 καλύτερα αεροπλανοφόρα που κατασκευάστηκαν ποτέ

Το αεροπλανοφόρο είναι ένας σχετικά σύγχρονος τύπος πολεμικού πλοίου, ειδικά κατασκευασμένο για τη μεταφορά, απονήωση και προσνήωση πολεμικών αεροπλάνων.

Ουσιαστικά είναι ένα πλωτό στρατιωτικό αεροδρόμιο, που προσφέρει επίσης και επισκευές επιπέδου πίστας (επιπέδου 1) στα αεροσκάφη που μεταφέρει.

Περιγραφή

Το αεροπλανοφόρο αποτελεί σήμερα επιχειρησιακά τη ναυαρχίδα ενός στόλου. Οι ανάγκες για φιλοξενία αεροσκαφών οδήγησαν ναυπηγικά τα πλοία αυτά να είναι συνήθως δυσανάλογα μεγάλα σε σχέση με τις υπόλοιπες ναυτικές μονάδες (πολεμικά πλοία). Ένα αεροπλανοφόρο μπορεί να έχει από 180 εώς 300+ μέτρα μέγιστο μήκος, πλάτος 30 εώς 70 μέτρα (μέγιστο πλάτος καταστρώματος πτήσης), και εκτόπισμα από 15.000 εώς 100.000 τόνους.

Τα κύρια μέρη που ξεχωρίζουν ένα αεροπλανοφόρο από άλλο πλοίο επιφανείας είναι:

Το μεγάλο, επίπεδο και κατάληλλα εξοπλισμένο κατάστρωμα πτήσης, που χρησιμεύει στις επιχειρήσεις και για σύντομη στάθμευση των αεροσκαφών πριν και μετά την πτήση τους.

Το επίσης μεγάλο κατάστρωμα υποστέγου, ακριβώς κάτω από το κατάστρωμα πτήσης, το οποίο χρησιμεύει στις επισκευές, επιθεωρήσεις, τη μακροχρόνια στάθμευση και τον αρχικό εξοπλισμό των αεροσκαφών.

Τη μοναδική, μικρή υπερυψωμένη υπερκατασκευή, επονομαζόμενη και “νησί”, στο οποίο βρίσκονται μόνο ελάχιστα κρίσιμα κέντρα για τις επιχειρήσεις του πλοίου (γέφυρα, τηλεπικοινωνίες κλπ.)

Ιστορία

Στα πρώτα αεροπλανοφόρα η ασφαλής απονήωση αεροσκαφών, που απαιτούσε αρκετό μήκος διαδρόμου, γινόταν πάντα με ταχύτητα πλοίου τη μεγίστη δυνατή και “κόντρα” στον άνεμο προκειμένου να δημιουργηθούν οι κατάλληλες αεροδυναμικές συνθήκες. Τα πρώτα πλοία της κατηγορίας αυτής κατασκευάστηκαν (στη πραγματικότητα μετασκευάστηκαν) από το βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό καθώς και από το Αμερικανικό αμέσως μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ήταν συνήθως πλοία θωρηκτά ή μεγάλα εύδρομα που τους είχε αφαιρεθεί μεγάλο μέρος των υπερκατασκευών με το υφιστάμενο σ΄ αυτά βαρύ πυροβολικό τους φέροντας αντ’ αυτών νέο “κατάστρωμα πτήσεων” υπεράνω του κυρίου καταστρώματος. Αργότερα λόγω της αυξανόμενης σημασίας του αεροπλάνου ως πολεμικό όπλο στον κατά θάλασσα πόλεμο άρχισαν και οι μεγάλοι ναυτικοί στόλοι (σχηματισμοί) να ενισχύονται με αεροπλανοφόρα από αρχική κατασκευή (ναυπήγηση) αφού θα έπρεπε να εξυπηρετούν ανάγκες ναυτικών αεροπορικών βάσεων με επαρκή μέσα συντήρησης, επισκευής, εφοδιασμού, ενδιαίτησης προσωπικού κ.λπ.

Η σημασία του αεροπλανοφόρου καταδείχθηκε κυρίως στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και κυρίως σ’ εκείνον του Ειρηνικού Ωκεανού όπου και αναδείχθηκε ανώτερο του θωρηκτού, με αποτέλεσμα βαθμηδόν να το υποσκελίσει. Έτσι στη ναυτική τακτική ενώ μέχρι τον Α΄ Π.Π. οι στόλοι παρουσίαζαν πολυάριθμες μοίρες θωρηκτών που αποτελούσαν και τον “πυρήνα” των πλοίων μάχης, στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (1939-1945) η ναυτική τακτική διαμορφώνεται σε παράταξη μικρότερων ομάδων πλοίων που ονομάσθηκαν “δυνάμεις επιχειρήσεων” (ναυτικές). Κάθε τέτοια δύναμη συγκροτούνταν και με κάποιο αριθμό αεροπλανοφόρων καθώς και με κάποια θωρηκτά ή καταδρομικά που ουσιαστικά αποτελούσαν τους φρουρούς «επιφανείας» αυτών των αεροπλανοφόρων. Έτσι η αύξηση της επιχειρησιακής σημασίας αυτών (στην περίοδο Β΄ Π.Π.) οδήγησε σε επιμέρους κατηγορίας αυτού του τύπου όπως κατά αρχικές ονομασίες:

Βαρέα αεροπλανοφόρα στόλου: εκτοπίσματος 30.000 τόνων με δυνατότητα μεταφοράς 130 Α/Φ. (Οι ΗΠΑ διέθεταν 3 τύπου “Ρούσβελτ” και η Αγγλία ένα (το “Αρκ Ρόαγιαλ”).

Μέσα αεροπλανοφόρα στόλου: εκτοπίσματος 20.000 – 27.000 τόνων, με 90 Α/Φ

Ελαφρά αεροπλανοφόρα στόλου: εκτοπίσματος λιγότερο από 20.000 τόνων και δυνατότητα μεταφοράς μέχρι 50 Α/Φ

Αεροπλανοφόρα συνοδείας: Που ήταν κυρίως μετασκευασμένα φορτηγά περιορισμένων δυνατοτήτων για κάλυψη νηοπομπών. Μετασκευάσθηκαν περίπου 100.