Εξελίξεις σε πρόγραμμα αναβάθμισης F-16: Βελτιωμένη πρόταση από ΗΠΑ αλλά όχι συμφωνία ακόμα – Και η προθεσμία εκπνέει…

Εκπνέει σε λίγα 24ωρα η προθεσμία που έχουν δώσει για δεύτερη φορά οι ΗΠΑ στην Ελλάδα για την αποδοχή της συμφωνίας αναβάθμισης των μαχητικών αεροσκαφών F-16 και όπως αναφέρουν πληροφορίες από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας, μετά τις δηλώσεις Καμμένου προ διημέρου, στην συνέντευξη Τύπου, περί ανάγκης αναδιάρθρωσης των προτεινόμενων από τις ΗΠΑ δόσεων, ειδικά για το χρονικό διάστημα μέχρι το 2021, η αμερικανική πλευρά υπέβαλε “σημαντικές”, όπως χαρακτηρίζονται, “βελτιωτικές προτάσεις”.

Οι οποίες όμως απέχουν ακόμα από τις θέσεις που εξέφρασε ο υπουργός Εθνικής Αμυνας στην συνέντευξή του και στην μετέπειτα συνομιλία του με τους διαπιστευμένους δημοσιογράφους του ΥΠΕΘΑ περί “Δυνατότητας καταβολής μέχρι 120 εκατ. ευρώ ετησίως τουλάχιστον μέχρι το 2021.”

Αρα; Αρα το πρόγραμμα πλέον κινδυνεύει με οριστικό ναυάγιο, αφού τα μηνύματα που έρχονται από την Ουάσιγκτον δεν είναι θετικά: Πρώτον πιθανότατα δεν θα δοθεί άλλη παράταση στη LoA λένε οι Αμερικανοί (ως pronews.gr εκτιμούμε ότι τελικά θα δοθεί μια μικρή παράταση, αν τελικά δεν καταλήξουν οι διαπραγματεύσεις μέχρι τα μεσάνυχτα, ώρα Ελλάδος, της 30ης Απριλίου).

Από την άλλη ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος Ν.Τραμπ είχε διακηρύξει την συμφωνία και μάλιστα για 2,4 δισ. δολ. και αυτή την στιγμή θα βρεθεί εκτεθειμένος και γελοιοποιημένος!

Και η ελληνική πλευρά, εμφανίζεται ιδιαίτερα “σκληρή”: Ο Π.Καμμένος ακόμα και σήμερα το πρωί διακήρυσσε ότι “Ισχύει ότι είπα. Μέχρι εκεί μπορούμε”.

Αυτά βέβαια στο υπουργείο, έπρεπε να τα είχαν σκεφθεί πριν πάνε στην Ουάσιγκτον και ανακοινώσει ο Ν.Τραμπ δίπλα στον Α.Τσίπρα, το πρόγραμμα.

Τώρα η χώρα κινδυνεύει να μείνει και χωρίς αναβάθμιση των 85 F-16 με ραντάρ AESA, αλλά και των 38 F-16 Block 50 στο επίπεδο Advanced.

Συν το γεγονός ότι επειδή οι Αμερικανοί ελέγχουν την παγκόσμια αγορά των F-16, τα 28-32 F-16 του Block 30 που, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός θα πουληθούν και με τα κονδύλια θα χρηματοδοτηθεί το πρόγραμμα του Νέου Μαχητικού Αεροσκάφους μέχρι το 2021, το βέβαιο είναι ότι θα σαμποτάρουν παντού την πώλησή τους.

Και το κυριότερο: Χάθηκε υπερπολύτιμος χρόνος για να ξεκινήσουμε δοαπραγματεύσεις για την προμήθεια των F-35A.

Για τα οποία, πάντως, πλέον, μετά την ουσιαστική ενεργοποίηση του προγράμματος απόκτησης των FREMM (ότι και να ειπώθηκε για το πρόγραμμα των φρεγατών, σωστό ή λάθος, την Πέμπτη 3 Μαΐου το Naval Group είναι στην Ελλάδα για να ξεκινήσουν οι ουσιαστικές διαπραγματεύσεις) δεν υπάρχουν τα κονδύλια που υπήρχαν τον Σεπτέμβριο.

Για F-15 και Rafale F.2, οι πιθανότητες είναι άκρως περιορισμένες. Το πρώτο δεν έχει το “ειδικό” πολιτικό βάρος στην Ελλάδα που απαιτείται (μνημειώδης η “πόρτα” που έφαγε η ενδιαφέρουσα πρόταση της Boeing τον περασμένο Νοέμβριο) και το δεύτερο είναι αδύνατον να επιλεγεί τώρα, την στιγμή που οι FREMM, έχουν πάρει το δρόμο τους.

Μετά το 2020, μπορεί πάντως να “παίξει” δυνατά.

Το κόστος του προγράμματος «έκλεισε» στο $ 1,52 δις (€ 1,224 δις, με βάση την ισοτιμία € 1 = $ 1,2416 της 6ης Μαρτίου 2018.

Το βασικό πρόγραμμα περιλαμβάνει την απαίτηση αναβάθμισης των 30 F-16 Block.52+ Advanced (Peace Xenia IV) και των 54 F-16 Block.52+ (Peace Xenia III) στο επίπεδο Viper και, με τα απάρτια που θα προκύψουν, την αναβάθμιση των 38 F-16 Block.50 και των 32 F-16 Block 30 στον επίπεδο F-16 M6.5, αν τελικά δεν πωληθούν.

Εφόσον το πρόγραμμα ξεκινήσει το 2018 θα έχει διάρκεια 8-10 χρόνια, δηλαδή το πέρας ολοκλήρωσης τοποθετείται στην περίοδο 2025-2027.

Η ανάπτυξη της αναβαθμισμένης διαμόρφωσης θα ξεκινήσει στα τέλη του 2019 και θα ολοκληρωθεί στα τέλη του 2020 ενώ τα πρώτα αεροσκάφη θα ενταχθούν στην ΕΑΒ (Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία) για την εγκατάσταση των συλλογών αναβάθμισης στα τέλη του 2020.

Η πιστοποίηση του λογισμικού αναμένεται να ολοκληρωθεί στα τέλη του 2021, ενώ οι παραδόσεις των 6 πρώτων συλλογών αναμένονται στις αρχές του 2021 (απαιτείται χρόνος 24 μηνών από τη στιγμή της παραγγελίας μέχρι την παράδοση της συλλογής, συνεπώς οι παραπάνω χρόνοι είναι συνάρτηση του πότε θα υπογραφή η σύμβαση και θα ενεργοποιηθεί η LOA).

Ως προς το οικονομικό μέρος του προγράμματος το σχέδιο της διακρατικής σύμβασης LOA (Letter of Offer and Acceptance) προβλέπει, όπως προαναφέραμε, κόστος $ 1,52 δισεκατομμύρια, εκ των οποίων το κόστος της αναβάθμισης είναι $ 1,22 δισεκατομμύρια, ενώ τα υπόλοιπα $ 300 εκατομμύρια αφορούν στην υποστήριξη και την όλη διαχείριση του προγράμματος.

Σε ότι αφορά στο χρονοδιάγραμμα πληρωμών των $ 1,52 δις είναι εμπροσθοβαρές, δηλαδή προβλέπει την καταβολή περίπου $ 820 εκατομμύρια εντός τριών ετών, δηλαδή την περίοδο 2018-2020.

Η λύση αυτή προκρίθηκε για λόγους συμπίεσης του κόστους. Συγκεκριμένα, “Απαιτείται η παραγγελία του συνόλου των συστημάτων και συσκευών της αναβάθμισης προκειμένου να επιτευχθούν οι καλύτερες δυνατές τιμές από τους υποκατασκευαστές και προμηθευτές τόσο της Lockheed Martin όσο και της αμερικανικής Αεροπορίας (Οικονομίες Κλίμακας)”, αναφέρουν πηγές της LM.

Επιπλέον, δεδομένου ότι η ανάπτυξη και οι δοκιμαστικές πτήσεις του προγράμματος θα πραγματοποιηθούν εντός των πρώτων δύο ετών, απαιτείται η καταβολή του συνόλου του κόστους των συγκεκριμένων εργασιών, ενώ το κόστος προετοιμασίας της ΕΑΒ και το κόστος πραγματοποίησης της εγκατάστασης των πρωτοτύπων συστημάτων και συσκευών θα γίνει εντός των πρώτων τριών ετών.

Στη διάρκεια των διαβουλεύσεων συζητήθηκε και το θέμα της περαιτέρω μείωσης του κόστους, αλλά και τρόποι ελάφρυνσης της επιβάρυνσης του Ελληνικού Δημοσίου. Σύμφωνα με τη Lockheed Martin, το τελικό ποσό της σύμβασης μπορεί να μειωθεί στο $ 1,45-1,48 δισεκατομμύρια.

Επίσης, ένα πρόσθετο στοιχείο διαπραγμάτευσης είναι η αφαίρεση από τη σύμβαση των λεγόμενων TLF (Termination Liability Funds) της τάξεως των $ 100-120 εκατομμυρίων, τα οποία περιλαμβάνονται σε κάθε LOA της Αμερικανικής Κυβέρνησης για την περίπτωση που ακυρωθεί η συμφωνία από την εκάστοτε χώρα. Το ποσό αυτό μπορεί να μην καταβληθεί και αντί αυτού να υποβληθεί ανάλογης εγγυητικής επιστολής για το συγκεκριμένο ποσό.

Με τη αφαίρεση των TLF το τελικό ποσό της σύμβασης μπορεί να διαμορφωθεί στα $ 1,37 δισεκατομμύρια (€ 1,11 δισεκατομμύρια), συνεπώς για την εκκίνηση του προγράμματος θα απαιτηθούν $ 750 εκατομμύρια για τα τρία πρώτα χρόνια, δηλαδή $ 250 εκατομμύρια κατ’ έτος, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι η προκαταβολή για να ενεργοποιηθεί η LOA και να ξεκινήσει το πρόγραμμα είναι μόλις $ 43 εκατομμύρια.

Μια κρίσιμη παράμετρος του προγράμματος είναι το δεδομένο ότι στις ΗΠΑ υπάρχουν σήμερα διαθέσιμα κονδύλια, υπέρ της Ελλάδας, της τάξης των $ 250-300 εκατομμυρίων, δεσμευμένα από προηγούμενες συμβάσεις.

Η Ελλάδα μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτά τα ποσά για τη χρηματοδότηση των δαπανών της πρώτης τριετίας. Συνεπώς τα υπολειπόμενα απαιτούμενα ποσά της πρώτης τριετίας είναι της τάξης των $ 450-500 εκατομμυρίων, δηλαδή $ 150-167 εκατομμύρια κατ’ έτος), ποσό που μπορεί να καλυφθεί από τον προϋπολογισμό δαπανών του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης.

Το πραγματικό ερώτημα στην παρούσα φάση είναι αν θα “Συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις” όπως λέει ο Π.Καμμένος σε περίπτωση που δεν “τα βρει” η ελληνική και η αμερικανική πλευρά στον οικονομικό διακανονισμό (έχει υπάρξει από ελληνικής πλευράς αποδοχή της αύξησης του συνολικού κόστους σε 1,23 δισ. ευρώ από 1,1 δισ.) ή αν ναυαγήσει το όλο πρόγραμμα και πάψει να ισχύει η LoA που έχει σταλεί από τις ΗΠΑ στην Ελλάδα.

Η δεύτερη περίπτωση θα ήταν “καταστροφική” όχι από στρατιωτικής, αλλά από πολιτικής πλευράς…