Ρωσικό διαστημικό εργαστήριο

Σε γήινη διαστημική τροχιά βρίσκεται εδώ και πολλά χρόνια μόνο ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ΔΣΣ). Αλλά σύντομα το «διαστημικό συγκρότημα», μπορεί να αποκτήσει γείτονες. Η μεγάλη ρωσική πυραυλική και διαστημική εταιρεία «Energia», υπέγραψε ένα νέο συμβόλαιο με τη Ρώσικη Ομοσπονδιακή Διαστημική Υπηρεσία (Roscosmos), συνολικής αξίας 350 εκατομμυρίων ρουβλιών (περί τα 8,5 εκατομμύρια ευρώ), για τη σχεδίαση του τροχιακού εργαστηρίου OKA-T-ISS.

Το συγκεκριμένο έργο, αφορά στο σχεδιασμό ενός διαστημικού εργαστηρίου πολλαπλών χρήσεων, το οποίο θα λειτουργεί αυτόνομα σε τροχιά, προσκολλούμενο κατά καιρούς στο ΔΣΣ, το πλήρωμα του οποίου θα ασχολείται με τη λειτουργία του επιστημονικού εξοπλισμού, τον ανεφοδιασμό και με άλλες σχετικές λειτουργίες του διαστημικού οχήματος.

Η συνολική μάζα των επιστημονικών οργάνων θα πρέπει να είναι περίπου 850 κιλά. Ο εξοπλισμός θα τοποθετηθεί τόσο εντός του εργαστηρίου, αλλά και στην εξωτερική επιφάνεια της μονάδας. Στο εργαστήριο θα μπορούν να πραγματοποιηθούν πειράματα βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας, στους τομείς της διαστημικής επιστήμης υλικών, φυσικής πλάσματος, βιολογίας και ιατρικής.

Το «Μάτι»

Το συγκρότημα του εργαστηρίου θα αποτελείται από ένα στεγανό διαμέρισμα με κόμβο (θάλαμος διασύνδεσης) και βραχίονα – προσαρμογέα σύνδεσης, απ’ όπου οι αστροναύτες θα μπορούν να εισέλθουν για τη συντήρηση των οργάνων. Το «Μάτι» (όπως ονομάζεται στα ρώσικα το εργαστήριο), μπορεί να πετάξει αυτόνομα από 90 έως 180 ημέρες και στη συνέχεια θα «δένει» με το ΔΔΣ.

Ταυτόχρονα, ο διεθνής σταθμός συνεχίζει να επεκτείνεται, τουλάχιστον στο ρώσικο τμήμα του. Το ρώσικο «διαμέρισμα» του ΔΔΣ, αποτελείται από πέντε μονάδες: Τον θάλαμο εξυπηρέτησης «Zvezda» (Αστέρι), το λειτουργικό – cargo μπλοκ «Zarya» (Αυγή), που τεχνικά είναι αμερικάνικο, αφού κατασκευάστηκε με αμερικανικά κεφάλαια, τον κόμβο (διάδρομο σύνδεσης) «Pierce», τον επιστημονικό θάλαμο «Poisk» (Αναζήτηση) και τον μικρό επιστημονικό θάλαμο «Rassvet» (Χαραυγή).

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του διαστημικού Κέντρου «Khrunichev», οι ειδικοί επιστήμονες έχουν ολοκληρώσει από τα μέσα Δεκεμβρίου (2012) τη συναρμολόγηση του πυρήνα του εργαστηρίου πολλαπλών χρήσεων «Nauka – MLM» (Επιστήμη) και τον έχουν ήδη παραδώσει για δοκιμές στην εταιρεία «Energia». Η εκτόξευση της μονάδας στο διάστημα με τον πύραυλο – φορέα «Proton», θα μπορεί να γίνει τον Μάρτιο του 2014. Η μονάδα ζυγίζει 20,3 τόνους, και το βάρος του επιστημονικού εξοπλισμού θα είναι μέχρι τρεις τόνους. Η «Επιστήμη» έχει προγραμματιστεί να διασυνδεθεί στον θάλαμο «Zvezda» του ΔΔΣ.

Θαύμα εφαρμοσμένης μηχανικής

Η «Επιστήμη» έχει σχεδιαστεί για να φιλοξενήσει και να διασφαλίσει τη λειτουργία του επιστημονικού εξοπλισμού και του ευρωπαϊκού ρομποτικού βραχίονα ERA, για την αποθήκευση φορτίων, για τη συντήρηση των επιμέρους λειτουργιών υποστήριξης της ζωής, τη διαχείριση του ΔΔΣ με κινητήρες που είναι εγκατεστημένοι σε ερμητικά στεγανό προσαρμογέα, για την παροχή κόμβου σύνδεσης των μεταφορικών σκαφών και των ερευνητικών μονάδων, καθώς και για τη μεταφορά καυσίμων από το φορτηγό διαστημικό σκάφος «Progress» (Πρόοδος) στον θάλαμο εξυπηρέτησης «Zvezda».

Με τη βοήθεια ενός ειδικού θαλάμου σύνδεσης, που είναι εγκαταστημένος σε μία από τις πλευρικές θύρες του MLM και του βραχίονα ΕRA, καθίσταται δυνατή η μεταφορά του εξοπλισμού και των υλικών από το σφραγισμένο τμήμα του σταθμού στην επιφάνεια του, χωρίς να χρειαστεί να πραγματοποιηθούν οι εργασίες αυτές με έξοδο αστροναυτών στο ανοιχτό διάστημα. Επιπλέον, η μονάδα «Nauka» θα είναι εξοπλισμένη με τουαλέτα. Η μονάδα αναμένεται να εξοπλίσει τρεις γενικές θέσεις εργασίας για τους κοσμοναύτες.

Εκτός από τις νέες επιστημονικές μονάδες για το ΔΔΣ, η Roscosmos ανακοίνωσε ένα διαγωνισμό για τη δημιουργία ενός επιστημονικο-ενεργειακού πυρήνα (ΝΕΜ-1). Σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές, η διάρκεια λειτουργίας της μονάδας θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 17 έτη, από τα οποία τα δύο χρόνια είναι μέχρι την εκτόξευση και τα υπόλοιπα 15 χρόνια η διάρκεια της επιχειρησιακής ζωής και λειτουργίας του συστήματος στο ρώσικο τμήμα του ΔΔΣ.

Οι συστοιχίες ηλιακών στοιχείων της μονάδας, θα πρέπει να παράγουν ηλεκτρική ενέργεια (ισχύ) με μέσο όρο ισχύος τουλάχιστον 18 κιλοβάτ ετησίως, κατά την έναρξη της λειτουργίας. Μέσα στη μονάδα NEM-1 θα τοποθετηθούν ράφια για τον ιατρικό εξοπλισμό, τον εξοπλισμό γυμναστικής και για τα μέσα πρόληψης των αρνητικών παραγόντων της διαστημικής πτήσης, καθώς και άλλα όργανα και μηχανήματα.

Σχολείο για μελλοντικές αποστολές

Παράλληλα, η Ρωσία μπορεί να χτίσει και το δικό της διαστημικό σταθμό. Σύμφωνα με δήλωση του επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Διαστημικής Υπηρεσίας, Βλαντίμιρ Ποπόβκιν, στη διάρκεια της αεροπορικής επίδειξης, Farnborough – 2012, «αναπτύσσουμε μια σειρά νέων μονάδων – θαλάμων για το ΔΔΣ, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως βασικά δομικά στοιχεία για την επόμενη γενιά των επανδρωμένων σταθμών. Αν δεν βρούμε κοινές γραμμές για τη μελλοντική διεθνή συνεργασία στο διάστημα, οι μονάδες αυτές θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν αυτόνομα, σαν ένας ρώσικος σταθμός».

Όπως είπε ο ίδιος, στην κοινοπραξία των χωρών που εκμεταλλεύονται το ΔΔΣ, συστάθηκε μετά από πρόταση της ρωσικής πλευράς μια ομάδα εργασίας, η οποία στοχεύει να βρει λύση στη μελλοντική τύχη του σταθμού και να καθορίσει το χρόνο παροπλισμού του. Σύμφωνα με τις προκαταρκτικές διαβουλεύσεις, οι χώρες εταίροι του ΔΔΣ υπολογίζουν σε παράταση της διάρκειας ζωής του σταθμού μέχρι το 2020, οπότε ο σταθμός θα μπορεί να τεθεί εκτός τροχιάς και να εισέλθει στην ατμόσφαιρα, καταλήγοντας σε προκαθορισμένη πτώση σε θαλάσσια περιοχή.

«Οι συζητήσεις ακόμα είναι ανεπίσημες. Εξετάζονται διάφορες ιδέες, όπως η δημιουργία ενός δικτύου μικρών σταθμών για ειδικές εργασίες σε χαμηλή γήϊνη τροχιά, διεθνών διαστημικών σταθμών, στα σημεία βαρυτικής ισορροπίας μεταξύ της Σελήνης και της Γης, ή στην πίσω (αθέατη) πλευρά του φεγγαριού», είπε ο επικεφαλής της Roscosmos.

Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr