Kizlar Kaitesi: Το άγνωστο «Ζάλογγο» του Πόντου

Η περιοχή του Δυτικού Πόντου και ιδιαίτε­ρα της Πάφρας αποτελούσε νευραλγικό σημείο για τους Τούρκους.

Έπρεπε να καταβάλουν κάθε προσπάθεια για να τους εξισλαμίσουν.

Eπειδή δεν το πέτυχαν σκέφθηκαν να τους απαγορεύσουν να ομιλούν την ελληνική γλώσσα και έτσι χάνοντας την ελληνική λαλιά τους θα ήσαν εύκολη λεία στα χέρια των ντερεμπέηδων και για το λόγο αυτό χρησιμοποίησαν εναντίον τους τα όσα καταχθόνια σχέδια είχαν κατά νου και για να επιτύχουν τον σκοπό τους χρη­σιμοποίησαν Τατάρους, Γύφτους, Αρβανίτες και ληστές προερχομένους από τη Συρία, την Περσία κ.τ.λ..

Επί εποχής Χασάν Αλήμπεη και σε μια προσπάθεια των ανθρώπων του να συλλάβουν νεαρές γυναίκες για να τις στείλουν στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής, ένας με­γάλος αριθμός γυναικόπαιδων και νεαρών κοριτσιών μπή­καν, το 1680, μέσα στο κάστρο του Άλυ, το μετέπειτα Κιζ Καλεσί, για να αποφύγουν τη σύλληψη.

Μετά από πολιορκία 48 ημερών, άλλες έγκλειστες έχασαν τα λογι­κά τους, άλλες πέθαναν από πείνα και δίψα, άλλες έφυγαν κρυφά και παραδόθηκαν στους Τούρκους του ντερέμπεη, γιατί δεν άντεχαν τις στερήσεις των 48 ημερών, ενώ μια ομάδα από 30 – 40 νεαρά κορίτσια, για να μην παρα­δοθούν, ανέβηκαν ψηλά στην κορυφή του κάστρου από όπου έπεσαν και αυτοκτόνησαν.

Μετά από όλα αυτά που συνέβαιναν στην περιοχή της Πάφρας, ξεσηκώθηκαν μερικοί λεοντόκαρδοι Έλληνες και ανέβηκαν στα γύρω βουνά και, αφού ζώστηκαν τα άρματα, άρχισαν και αυτοί να κάνουν αντίποινα στους ανθρώπους του ντερέμπεη.

Μέσα από τα τρίσβαθα της ψυχής τους αναπηδούσε η σπίθα της τιμής και του αγώνα, που αποτελούσαν το νόημα της Ελλάδας και της Ορθοδοξίας και έπαιρναν και τη βαριά ευθύνη για έναν άνισο αγώνα, αλλά τίμιο και παλικαρίσιο, κατά του Τούρκου δυνάστη.

Μέσα στη λαίλαπα αυτή των διώξεων και των μαρτυρίων, ξεκινούν μερικοί για τον μεγάλο αγώνα, από το 1690 ακόμη, όταν ο υπόλοιπος Πόντος μένει καθη­λωμένος και αδύναμος να αντιδράσει με οποιονδήποτε τρόπο.

Θανατί Λάγγεμαν ή Κιζλάρ Χοπλαμασί που στην Τουρκική γλώσσα σημαίνει «Πήδημα Κοριτσιών» ή Κιζλάρ Καϊτεσί δηλαδή «μουσικός σκοπός των κοριτσιών» είναι χορός που χόρευαν στην Μπάφρα για να τιμήσουν τις 30-40 κοπέλες από το χωριό Ασάρ που προτίμησαν να πέσουν σε γκρεμό ύψους 150 μέτρων.

Έτσι μετά την αυτοθυσία των κοριτσιών το κάστρο ονομάστηκε Κίζ Kαλεσί (Kiz Kalesi) δηλαδή το «Το Κάστρο των Κοριτσιών».