Οι αποικίες των Ελλήνων στην Καταλονία

Η Καταλονία αποτελεί περιφέρεια της Ισπανίας με πρωτεύουσα τη Βαρκελώνη. Είναι μια περιοχή όπου κατά την αρχαιότητα κατοικούνταν από Ιβήρους, όπως ονομάζονταν από τους Έλληνες οι πρώτοι κάτοικοι γύρω από τον ποταμό Ίβηρα, το σημερινό Έβρο. Η περιοχή αυτή κατοικήθηκε ακόμη από Έλληνες, Φοίνικες, Καρχηδονίους, Ρωμαίους, Γαλάτες, Γότθους, Άραβες, και η πρόσμειξη όλων αυτών των φυλών συνετέλεσε στη δημιουργία του σύγχρονου καταλανικού πολιτισμού.

Λέγεται πως οι Φοίνικες αποίκησαν στην Ιβηρική χερσόνησο τον 11ο αι. π.Χ. και τους ακολούθησαν οι Έλληνες το 630 π.Χ., οι οποίοι, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, εγκαταστάθηκαν στην ανατολική ακτή δίνοντας μάλιστα και Ελληνικά ονόματα στις πόλεις που δημιούργησαν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η πόλη Αμπουρία στον κόλπο ντε Ρόζας, η οποία βρίσκεται στη θέση μιας αρχαίας πόλης που είχαν ιδρύσει ως αποικία Έλληνες από τη Φώκαια με την ονομασία Εμπόρια ή Εμπόριον.

Όταν εγκαταστάθηκαν οι Έλληνες στις ανατολικές ακτές της σημερινής Ισπανίας, οι αγοραπωλησίες των ντόπιων γίνονταν ακόμη με ανταλλαγή προϊόντων, οπότε οι Έλληνες ήταν οι πρώτοι που έκοψαν και καθιέρωσαν το νόμισμα. Επίσης, Έλληνες από τη Ζάκυνθο ίδρυσαν το Σαγούντο, που η αρχική του ονομασία ήταν Ζάκανθα. Η μεγάλη προσφορά των Ελλήνων στην Καταλονία ήταν η βελτίωση της αγροτικής παραγωγής με την εισαγωγή της αμπέλου και της ελιάς, προϊόντα που σήμερα αποτελούν βασικά εξαγώγιμα προϊόντα για την οικονομία της Ισπανίας.

Στη Ρωμαϊκή εποχή, η Καταλονία ήταν η πρώτη περιοχή της Ιβηρικής που υποτάχθηκε στους Ρωμαίους. Οι ελληνικές παράκτιες πόλεις της Καταλονίας αποδέχτηκαν τη ρωμαϊκή κυριαρχία, καθώς δεν είχαν τη δυνατότητα να προστατευθούν από τους ντόπιους πληθυσμούς, οι οποίοι έκαναν συχνά επιθέσεις.

Στα νεώτερα χρόνια, η αρχαία ελληνική αποικία της Αμπουρίας έχει συγκεντρώσει την ιδιαίτερη προσοχή των αρχαιολόγων. Από τις πρώτες ανασκαφές του 1908 μέχρι σήμερα, ο περιβάλλον αρχαιολογικός χώρος της Αμπουρίας αποτελεί δημοφιλή τουριστικό προορισμό και υπολογίζεται πως επισκέπτονται την πόλη κάθε χρόνο περίπου 200.000 τουρίστες και άλλοι 35.000 μαθητές από όλη την Ισπανία και τη γειτονική Γαλλία.