Aποκατάσταση του Spitfire MJ755 σε λειτουργική κατάσταση

Νωρίτερα σήμερα έγινε στο Μουσείο της Πολεμικής Αεροπορίας, που εδρεύει στην Αεροπορική Βάση Δεκελείας, ειδική τελετή όπου παρουσιάστηκαν τα σχέδια αποκατάστασής του Spitfire MkIXc LF MJ755 σε λειτουργική κατάσταση.

Το Supermarine Spitfire απετέλεσε το πνευματικό τέκνο του Δρ Ρέτζιναλντ Μιτσελ που την περίοδο του μεσοπολέμου είχε δημιουργήσει μια πληθώρα αγωνιστικών αεροσκαφών που απέσπασαν πολλά βραβεία και κατέρριψαν πολλά ρεκόρ ταχύτητας. Το 1936 βασιζόμενος στις μέχρι τότε δημιουργίες του παρουσίασε το πρωτότυπο ενός νέου μαχητικού αεροσκάφους ώστε να καλυφθούν οι απαιτήσεις του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας της Βρετανίας. Επρόκειτο για ένα ολομεταλλικό, χαμηλοπτέρυγο αεροσκάφος με ανασυρόμενο σύστημα προσγείωσης και ισχυρότατο κινητήρα Rolls Royce Merlin. Το όνομα αυτού δε Spitfire (Οξύθυμος). 

To Spitfire συνδέεται άρρηκτα με την ιστορία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα οπλικά συστήματα χάριν του οποίου οι Σύμμαχοι κέρδισαν την δύσκολη μάχη έναντι του ναζισμού.  Χάρη σε αυτό οι Βρετανοί κατάφεραν να αποκρούσουν την Γερμανική εισβολή το καλοκαίρι του 1940 και πολλές συμμαχικές χώρες πολέμησαν με αυταπάρνηση σε όλα τα μέτωπα μέχρι την τελική νίκη. Να σημειωθεί ότι το αεροσκάφος παραγόταν ανελλιπώς από το 1936 έως και το 1949 και παρήχθησαν συνολικά 22799 αεροσκάφη όλων των εκδόσεων.

Η Ελληνική Βασιλική Αεροπορία παρέλαβε τα πρώτα της Spitfire MkV το 1944, την περίοδο που η Γερμανική κατοχή είχε αναγκάσει τον στρατό μας να μάχεται στην έρημο και οι 335 και 336 μοίρες διώξεως περήφανα αγωνίζονταν για τον κοινό σκοπό. Η πορεία τους ήταν μακρινή και δύσκολη και από την έρημο της Λιβύης ακολούθησε το μέτωπο της Ιταλίας τα Βαλκάνια και τέλος τα νησιά του Αιγαίου που βρίσκονταν ακόμη υπό Γερμανική κυριαρχία. Με το τέλος του πολέμου και την ανάγκη απόκτησης νέων αεροσκαφών παραχωρούνται από τα αποθέματα  της Βρετανικής Πολεμικής Αεροπορίας 121 Spitfire MkIX στις 335, 336 και 337 μοίρες. Τα τελευταία από αυτά τα θρυλικά αεροσκάφη αποσύρθηκαν από την ενεργό υπηρεσία το 1954.

Το Spitfire MkIXc LF MJ755

Στην χώρα μας σήμερα σώζεται σήμερα μονάχα ένα Spitfire από τα 290 περίπου αεροσκάφη που παραλάβαμε. Αυτό είναι το αεροσκάφος με κωδικό MJ755 που εκτίθεται από το 1995 στο Μουσείο της Πολεμικής Αεροπορίας που εδρεύει στην Αεροπορική Βάση Δεκελείας.

Το αεροσκάφος αυτό κατασκευάστηκε τον Δεκέμβριο του 1943 στο εργοστάσιο Castle Bromwich της εταιρείας Vickers. Από εκεί μεταφέρεται στις αρχές του 1944 στην 33η Μοίρα Συντηρήσεως (33d Maintenance Unit) στην Καζαμπλάνκα ώστε να αποδοθεί σε κάποια από τις Πολεμικές Μοίρες που αγωνίζονται στο μέτωπο της Αφρικής.

Τον Ιούνιο του 1944 παραδίδεται στο Β Σμήνος της 43ης Μοίρας της Βρετανικής Αεροπορίας και λαμβάνει μέρος στις αποβατικές επιχειρήσεις των συμμάχων στην Νότιο Γαλλία όπου και πραγματοποιεί αναγκαστική προσγείωση μετά από εχθρικά πυρά. Μετά την επισκευή του επιστρέφει στην ενεργό δράση και μάχεται διαρκώς στα μέτωπα της Γαλλίας, της Ιταλίας και των Βαλκανίων. Τον Φεβρουάριο του 1947 αποδίδεται στο Ελληνικό δημόσιο και χρησιμοποιείται μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1953 ως φωτοαναγνωριστικό και εκπαιδευτικό. Από το 1953 μέχρι το 1972 αφήνεται παρατημένο στο Ελληνικό, ενώ από το 1972 έως το 1978 εκτίθεται στον προαύλιο χώρο της Σχολής Ικάρων. Ακολούθως και μέχρι το 1994 εκτίθεται στο Πολεμικό Μουσείο επί της οδού Ριζάρη και το 1995 καταλήγει στην συλλογή του Μουσείου της Πολεμικής Αεροπορίας όπου και αποκαταστάθηκε με σκοπό την στατική του έκθεση. Πρόκειται για ένα σπανιότατο υποτύπο του αεροσκάφους δεδομένου ότι είχε τροποποιηθεί από Έλληνες τεχνικούς σε φωτοαναγνωριστικό φέροντας δυο εναέριες φωτογραφικές μηχανές F24.   

Η αποκατάσταση του MJ755 σε λειτουργική κατάσταση

Το Μουσείο της Πολεμικής Αεροπορίας και κατ’ επέκταση η Πολεμική Αεροπορία αναλογιζόμενοι την σπουδαιότητα του αεροσκάφους αυτού προχώρησαν στην εξερεύνηση της ιδέας της αποκατάστασης του σε λειτουργική κατάσταση και για τον λόγο αυτό ήρθαν σε επαφή με φορείς του εξωτερικού που ασχολούνται με προγράμματα ανακατασκευής ιστορικών αεροσκαφών σε πτήσιμη κατάσταση ώστε να βεβαιωθεί κατά πόσο είναι δυνατόν να αποκατασταθεί το αεροσκάφος αυτό.

Ενδεικτικά το αεροσκάφος επιθεώρησαν μηχανικοί του μη κερδοσκοπικού φορέα ‘Shuttleworth Collection’ καθώς και τεχνικοί της εταιρείας ‘Personal Plane Services’. Αμφότεροι συμφώνησαν ότι πρόκειται για ένα αεροσκάφος σε εξαιρετική κατάσταση διατήρησης και ότι κατόπιν της αποκατάστασης του θα είναι το πιο αυθεντικό λειτουργικό υπόδειγμα του τύπου. Σε συνέχεια της προσπάθειας αυτής προσωπικό του Μουσείου μετέβη στην Βρετανία όπου επισκέφθηκε φορείς που εκμεταλλεύονται ιστορικά αεροσκάφη όπως η εταιρεία ‘The Fighter Collection’ ενώ αποκτήθηκε και η απαραίτητη βιβλιογραφία μέσω του Μουσείου της Βρετανικής Πολεμικής Αεροπορίας.Εκτιμάται ότι με τις γνώσεις και την αγάπη για την Αεροπορική Ιδέα που διακρίνουν τα στελέχη της Πολεμικής Αεροπορίας σε εύλογο χρονικό διάστημα το Spitfire της Πολεμικής Αεροπορίας θα επιστρέψει και πάλι στην ζωή. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει δείξει για την αποκατάσταση του αεροσκάφους και την προβολή του στους πολίτες ο Υφυπουργός Οικονομίας και Οικονομικών κ. Πέτρος Δούκας λόγω της οικογενειακής του παράδοσης και του πατέρα του Πτέραρχου Γεώργιου Δούκα, ο οποίος διακρίθηκε ως διοικητής της περίφημης μοίρας καταδιωκτών 335 «Σπιτφάιαρ» στη Β. Αφρική, και μετέπειτα έγινε Αρχηγός της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας).