Παναγία των Παρισίων- Μαρτυρίες από Έλληνες του Παρισιού

Η Μεγάλη Εβδομάδα (για την Καθολική Εκκλησία) ξεκίνησε εντελώς ανάποδα, αφού η κορύφωση του δράματος ήρθε ήδη από τη Δευτέρα 14 Απριλίου. Ο ναός – σύμβολο του Παρισιού τυλίχτηκε στις φλόγες.

«Mένω ένα τετράγωνο μακριά από την Παναγία των Παρισίων. Μου τηλεφώνησαν και μου είπαν «Καίγεται η Notre Dame». Από το δωμάτιό μου έβλεπα τους καπνούς» εξιστορεί στο περιοδικό People σε σχετικό ρεπορτάζ της Φανής Πλατσατούρα ο ηθοποιός και σκηνοθέτης, Αλέξανδρος Κολλάτος, που ζει μόνιμα στο Παρίσι. Προφανώς, εκείνη την ώρα στη γαλλική πρωτεύουσα, εκτός από την Παναγία των Παρισίων, είχαν πάρει φωτιά και οι τηλεφωνικές γραμμές, αφού ανάλογη είναι και η εξιστόρηση της Zoe Corraface, κόρης του Γιώργου Χωραφά. «Ήμουν στο σπίτι όταν έλαβα μια φωτογραφία στο τηλέφωνό μου με τη Notre Dame τυλιγμένη στις φλόγες. Στην αρχή θεώρησα πως είναι ένα αστείο ή ένα παράξενο φωτοσοπάρισμα. Αλλά γρήγορα συνειδητοποίησα πως δεν ήταν έτσι. Όταν άνοιξα την τηλεόραση, είδα πως είναι αλήθεια. Ήμουν σοκαρισμένη και δεν μπορούσα να πάρω τα μάτιά μου από την οθόνη».

Η Γαλλία και, φυσικά, το Παρίσι περνούν μια δύσκολη περίοδο που έχει διχάσει τους πολίτες. Το απολιτίκ κίνημα των «Κίτρινων Γιλέκων» στέκει από τη μία πλευρά και απέναντί τους ο πρόεδρος της χώρας, Emmanuel Macron. Μάλιστα, εκείνο το απόγευμα ο ίδιος θα απευθυνόταν με διάγγελμα στον γαλλικό λαό. Τον πρόλαβε η φωτιά στη στέγη του καθεδρικού ναού, που ξεκίνησε στις 18.50 της Δευτέρας και έσβησε γύρω στη 01.30 μετά τα μεσάνυχτα. «Ο κόσμος είχε συγκεντρωθεί τριγύρω και παρατηρούσε έκπληκτος τα όσα συνέβαιναν. Άλλοι προσεύχονταν και άλλοι έψελναν το “Ave Maria”, αφού η φωτιά συνέπεσε με τη Μεγάλη Εβδομάδα των καθολικών και το εξέλαβαν ως ένα είδος συμβολισμού» εξιστορεί ο σκηνοθέτης και συνεχίζει: «Δεν ήταν μόνο οι Παριζιάνοι συγκλονισμένοι, αλλά όλος ο κόσμος. Θυμάμαι χαρακτηριστικά μια Αμερικανίδα τουρίστρια που περιέγραφε σαστισμένη στο τηλέφωνο “We watch Paris burning” (σ.σ. “Παρακολουθούμε το Παρίσι να καίγεται”)».

Για να χτιστεί ο επιβλητικός καθεδρικός ναός που δεσπόζει στη νησίδα του Σηκουάνα Ιλ ντε λα Σιτέ (Île de la Cité), χρειάστηκαν 182 χρόνια (από το 1163 έως το 1345) και για την καταστροφή της στέγης μερικές μόνο ώρες. Το αίσθημα της μελαγχολίας απλώθηκε όπως ο μαύρος καπνός στον παριζιάνικο ουρανό. «Σε εκείνη την περιοχή μεγάλωσα, συνήθιζα να παίζω πίσω από τον καθεδρικό ναό, ακριβώς εκεί που ξέσπασε η πυρκαγιά. Έπειτα από δύο ώρες φοβόμουν πως όλο το κτίριο θα καταρρεύσει και δεν θα απομείνει τίποτα. Ευτυχώς, οι εξαιρετικά γενναίοι πυροσβέστες κατάφεραν να διατηρήσουν το χτίσμα δίνοντας τον καλύτερό τους εαυτό» σημειώνει η Zoe, και, όπως παραδέχεται και η ίδια, το σοκ είναι ακόμη έντονο. «Με όσους φίλους μου έχω μιλήσει είναι σε κατάσταση σοκ. Αλλά, γενικά, όλοι είναι ανακουφισμένοι που δεν υπήρχαν νεκροί ή τραυματίες και δεν κατέρρευσε το κτίριο. Οι περισσότεροι άνθρωποι –ανάμεσά τους κι εγώ–, στενοχωρήθηκαν για την καταστροφή της ιστορίας και της ομορφιάς του συγκεκριμένου μνημείου. Έφερνε μια μυστηριώδη χάρη στην καθημερινότητα της πόλης. Δεν νομίζω πως κανείς το θεώρησε ποτέ δεδομένο, είναι αδύνατον, αλλά τώρα το εκτιμάμε πιο πολύ».

Η Παναγία των Παρισίων, πέρα από εντυπωσιακό αρχιτεκτονικό θαύμα, είχε περάσει και στη λαϊκή κουλτούρα της πόλης. Αν θα πρέπει να αποδώσουμε σε κάποιον τα εύσημα, τότε στη σκηνή πρέπει να ανέβει ο Βίκτωρ Ουγκώ. Ωστόσο, ούτε αυτή η καταστροφή κατάφερε να κατευνάσει το διχαστικό κλίμα. «Από τη μία, έχουμε την Παναγιά των Παρισίων της τέχνης, του κινηματογράφου και του Βίκτωρος Ουγκώ. Μην ξεχνάμε ότι ο ναός σώθηκε χάρη στο βιβλίο που έγραψε ο Ουγκώ, αφού μέχρι τότε συζητούσαν να την γκρεμίσουν. Από την άλλη, ακούς ανθρώπους στον δρόμο να παραπονιούνται πως συγκεντρώθηκαν πολύ γρήγορα χρήματα για την αποκατάσταση ενός μνημείου, αλλά όταν τα χρήματα αφορούν σε κοινωνικές τάξεις που υποφέρουν υπάρχει κωλυσιεργία. Αυτό είναι ένα έντονο θέμα συζήτησης αυτή τη στιγμή στο Παρίσι, με κάποια “Κίτρινα Γιλέκα” να υποστηρίζουν πως “Δίνουν χρήματα για τις πέτρες”. Με την καταστροφή της Παναγίας των Παρισίων άνοιξαν πολλά θέματα: πολιτικά, κοινωνικά, θρησκευτικά» σημειώνει στο People ο Αλέξανδρος και στη συνέχεια αναφέρεται στο ποσό από δωρεές που συγκεντρώθηκε μέσα σε δύο ημέρες για την ανακατασκευή της στέγης. «Ήδη, σύμφωνα με τις γαλλικές εφημερίδες, έχει μαζευτεί 1 δισ. ευρώ για την αποκατάσταση, ενώ αρκετοί Παριζιάνοι καλλιτέχνες διοργανώνουν εκδηλώσεις αποκλειστικά για τον σκοπό αυτό. Υπάρχει και το μεγάλο θέμα των χορηγών, οι οποίοι έχουν φοροαπαλλαγή περίπου 66% στη Γαλλία. Ανακοινώθηκε πάντως σήμερα ότι δεν θα τεθεί σε ισχύ η συγκεκριμένη φοροαπαλλαγή σε ό,τι αφορά τις δωρεές στην Παναγία των Παρισίων».

Η Zoe θέλησε να επισκεφτεί την περιοχή την επομένη της καταστροφής. «Προσπάθησα να πάω, αλλά ένας φίλος μου μου είπε πως είναι δύσκολο να φτάσεις εκεί, οπότε θα προσπαθήσω ξανά στο τέλος της εβδομάδας, απλά για να αποτίσω έναν φόρο τιμής σε αυτό το απίθανο κτίριο που πάντοτε θαύμαζα. Η γενική αίσθηση είναι πως ο ναός θα ανοικοδομηθεί, οπότε υπάρχει ελπίδα και, ευτυχώς, λόγω της ανακαίνισης –που είναι ίσως και η αιτία αυτής της καταστροφής– υπήρχαν κάποια πολύτιμα αγάλματα που σώθηκαν» αναφέρει η ίδια.

Μιλώντας με τον Αλέξανδρο, επισημαίνει με νόημα πως «Ήδη, από την τρίτη μέρα, η πόλη δείχνει να έχει επανέλθει στους φυσιολογικούς της ρυθμούς. Σαν να μη συνέβη ποτέ αυτή η καταστροφή. Το έχουν αυτό οι μεγάλες πόλεις, ξεπερνούν πιο γρήγορα τα προβλήματα».