Φορολογική δήλωση: Για ποιους αυξάνονται τα τεκμήρια της κατοικίας

Τα τεκμήρια διαβίωσης για την κατοικία αλλάζουν φέτος εξαιτίας των αλλαγών που έγιναν τα τελευταία χρόνια στις αντικειμενικές αξίες.

Οι νέες αντικειμενικές τιμές, οι οποίες προέκυψαν από την αναπροσαρμογή της 12ης Ιουνίου του 2018, θα επηρεάσουν για πρώτη φορά φέτος ορισμένες ακόμα φορολογικές επιβαρύνσεις, οι οποίες σχετίζονται με τα εισοδήματα τα οποία προσδιορίζονται από την εφορία με κριτήριο τη χρήση ακινήτων. Οι τιμές αυτές λαμβάνονται φέτος υπ’ όψιν για πρώτη φορά κατά τον προσδιορισμό των τεκμηρίων των κατοικιών και των τεκμαρτών εισοδημάτων από ιδιοχρησιμοποίηση και δωρεάν παραχώρηση ακινήτων στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος που υποβάλλονται φέτος.

Συγκεκριμένα, από την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών τιμών η οποία έλαβε χώρα την 12η Ιουνίου 2018:

1. Τα τεκμαρτά εισοδήματα, τα οποία προσδιορίζονται βάσει των τεκμηρίων διαβίωσης των κατοικιών των φυσικών προσώπων, μεταβάλλονται για χιλιάδες φορολογούμενους στις δηλώσεις που υποβάλλονται φέτος για το 2019. Η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει ότι τα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης για τις κατοικίες προσαυξάνονται κατά 40% για ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενική τιμή ζώνης πάνω από 2.800 ευρώ και έως 4.999 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο και κατά 70% για ακίνητα τα οποία βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενική τιμή ζώνης 5.000 ευρώ και άνω. Συνεπώς, στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος που υποβάλλονται αυτές τις ημέρες, για τα εισοδήματα του 2019:

α) Σε όσες περιοχές οι αντικειμενικές τιμές ζώνης αυξήθηκαν τον Ιούνιο του 2018 πάνω από το όριο των 2.800 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, τα τεκμήρια διαβίωσης των κατοικιών που λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος είναι αυξημένα κατά 40%,
β) Σε όσες περιοχές οι αντικειμενικές τιμές αυξήθηκαν πάνω από τα 5.000 ευρώ ανά τ.μ. τα τεκμήρια των κατοικιών είναι αυξημένα κατά 21,43%,
γ) Σε όσες περιοχές οι αντικειμενικές τιμές ζώνης μειώθηκαν κάτω από το όριο των 2.800 ευρώ τα τεκμήρια διαβίωσης των κατοικιών είναι μειωμένα κατά 28,57%,
δ) Σε όσες περιοχές οι αντικειμενικές τιμές μειώθηκαν κάτω από το όριο των 5.000 ευρώ ανά τ.μ., τα τεκμήρια είναι μειωμένα κατά 23,5%.

2. Μεταβάλλονται και τα ποσά των τεκμαρτών εισοδημάτων από ιδιοχρησιμοποίηση και από δωρεάν παραχώρηση ακινήτων. Έτσι…

α) Το τεκμαρτό εισόδημα από ιδιοχρησιμοποίηση ακινήτων που οφείλουν να δηλώνουν οι φορολογούμενοι για το φορολογικό έτος 2019, υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές τιμές ζώνης που ίσχυαν κατά την ημερομηνία λήξης του φορολογικού έτους, δηλαδή κατά την 31η Δεκεμβρίου 2019. Ως εκ τούτου, ο υπολογισμός του τεκμαρτού εισοδήματος από ιδιοχρησιμοποίηση επαγγελματικής στέγης για το έτος 2019 γίνεται με βάση τις αντικειμενικές τιμές, που τέθηκαν σε ισχύ, για πρώτη φορά, την 1η-1-2019 και ίσχυαν και την 31η-12-2019.

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, το τεκμαρτό εισόδημα ιδιοχρησιμοποίησης επαγγελματικής στέγης προκύπτει με πολλαπλασιασμό της τελικής αντικειμενικής αξίας της επαγγελματικής στέγης επί συντελεστή 3% και φορολογείται:

-Για τις ατομικές επιχειρήσεις, με την κλίμακα φορολογίας των εισοδημάτων από ακίνητα, δηλαδή με 15% για το τμήμα του εισοδήματος μέχρι το επίπεδο των 12.000 ευρώ, με 35% για το τμήμα του εισοδήματος πάνω από τα 12.000 και μέχρι τα 35.000 ευρώ και με 45% στο τμήμα του εισοδήματος πάνω από τα 35.000 ευρώ.
-Για τις επιχειρήσεις που έχουν τη μορφή νομικών προσώπων ή νομικών οντοτήτων (ΑΕ, ΟΕ, ΕΕ, ΕΠΕ κ.λπ.), με τους συντελεστές φορολόγησης που ισχύουν για τα κέρδη τους, δηλαδή με 24%.

Σημειώνεται ότι το τεκμαρτό εισόδημα από ιδιοχρησιμοποίηση θεωρείται μεν εισόδημα για την επιχείρηση, αλλά εκπίπτει και ως δαπάνη από τα ακαθάριστα έσοδά της. Ειδικά για τις επιχειρήσεις που έχουν τη μορφή νομικών προσώπων ή νομικών οντοτήτων (ΑΕ, ΟΕ, ΕΕ, ΕΠΕ κ.λπ.), οι μεταβολές στα τεκμαρτά ποσά εισοδημάτων από ιδιοχρησιμοποίηση επαγγελματικής στέγης έχουν ουδέτερο φορολογικό αποτέλεσμα, διότι:

-Ό,τι φόρο γλιτώνει κάθε επιχείρηση από τη μείωση του σκέλους των ακαθαρίστων εσόδων τον πληρώνει με την ισόποση μείωση του σκέλους των εκπιπτόμενων δαπανών.
-Ό,τι φόρο επιβαρύνεται κάθε επιχείρηση από την αύξηση του σκέλους των ακαθαρίστων εσόδων τον γλιτώνει με την ισόποση αύξηση του σκέλους των εκπιπτόμενων δαπανών.

β) Tο τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση ακινήτου προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό ενός συντελεστή 3% με την τελική αντικειμενική αξία του ακινήτου. Συνεπώς, όποια μεταβολή έχει επέλθει στην αντικειμενική τιμή ζώνης ανά τ.μ. κάθε περιοχής (αύξηση ή μείωση) επηρεάζει ανάλογα (με αύξηση ή μείωση) και το ύψος του τεκμαρτού εισοδήματος από δωρεάν παραχώρηση κατοικίας στη συγκεκριμένη περιοχή.

Το τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση ακινήτου θεωρείται εισόδημα από εκμετάλλευση ακίνητης περιουσίας και φορολογείται με 15% για το τμήμα του μέχρι το επίπεδο των 12.000 ευρώ, με 35% για το τμήμα πάνω από τα 12.000 και μέχρι τα 35.000 ευρώ και με 45% στο τμήμα πάνω από τα 35.000 ευρώ. Επιπλέον, το τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση ακινήτου υπόκειται και σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης 2,2%-10%, εφόσον υπερβαίνει τα 12.000 ευρώ ή εφόσον το σύνολο των εισοδημάτων του φορολογούμενου υπερβαίνει τα 12.000 ευρώ.

Από την επιβολή φόρου εισοδήματος 15%-45% και ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης 2,2%-10% εξαιρείται μόνο το τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση πρώτης κατοικίας μέχρι 200 τ.μ. από τους γονείς προς τα τέκνα τους ή από τα τέκνα προς τους γονείς τους.