Στο τέλος Σεπτεμβρίου ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρ. Ερντογάν θα πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη αρχηγού κράτους στην Γερμανία.

Θα επισκεφθεί δηλαδή τη χώρα την οποία πριν έναν μόλις χρόνο χαρακτήριζε ναζιστική χώρα.

Αν και είναι νωρίς να αναφερθεί κανείς σε πλήρη αναθέρμανση των σχέσεων Βερολίνου – Άγκυρας και ευρύτερα ΕΕ-Τουρκίας το γεγονός της επίσκεψης αυτής δείχνει ότι τουλάχιστον το Βερολίνο, (ίσως και το Παρίσι, αλλά και οι Βρυξέλλες), δεν επιθυμούν να ακολουθήσουν την «τιμωρητική» πολιτική Τραμπ απέναντι στην Άγκυρα, ως αντίποινα για τη συνεχιζόμενη συνεργασία Άγκυρας –Τεχεράνης, και πρωτίστως Άγκυρας- Μόσχας, όπως και για την παράνομη κράτηση του Αμερικανού πάστορα στην Τουρκία.

Το Βερολίνο έχει σοβαρούς λόγους να μην θέλει την πολιτική, οικονομική και στρατιωτική αποξένωση της Τουρκίας από την Ευρώπη.

Ο πρώτος λόγος παραμένει η συγκράτηση του υπερ-όπλου της Τουρκίας έναντι της Ευρώπης, που είναι το προσφυγικό. Με την ευρωπαϊκή υστερία να παραμένει στα ύψη για το προσφυγικό, που χρησιμοποιείται ως βασικός λόγος για την στροφή προς την άκρα δεξιά πολλών ευρωπαϊκών κρατών, η κα Μέρκελ θέλει να επιβεβαιώσει ότι η Συμφωνία ΕΕ- Τουρκίας για το προσφυγικό καλά κρατεί, προκειμένου να φυλάξει τα πολιτικά νώτα της μέσα στην κυβέρνηση Συνασπισμού της (σς Αν αυτή η ευρωτουρκική συμφωνία επιβαρύνει μονίμως και σε βαθμό αδιεξόδου την Ελλάδα, ουδένα απασχολεί, ούτε καν την ελληνική κυβέρνηση..)

Ο δεύτερος λόγος είναι ότι το Βερολίνο και η Ευρώπη γενικότερα μόνον σαν εφιάλτη αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο απομάκρυνσης της Τουρκίας από το ΝΑΤΟ , ως πιθανή τουρκική αντίδραση στην αμερικανική πίεση. Στην πραγματικότητα ένα τέτοιο ενδεχόμενο ουδόλως θα πείραζε στο τέλος της ημέρας τον κ Τραμπ, που έτσι και αλλιώς έχει βαλθεί να υποβαθμίσει αν όχι υπονομεύσει την Ατλαντική Συμμαχία. Αν κάποιος άλλος και όχι η Ουάσιγκτον τραβήξει το σχοινί μέχρι τη διάλυση της Συμμαχίας, αυτό δεν θα πείραζε και πολύ τον κ Τραμπ.

Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με το Βερολίνο και ευρύτερα με την ΕΕ. Μπορεί η Κομμισιόν να σχεδιάζει αυτή την στιγμή στα σοβαρά το (αμφίβολο) μέλλον του «Ευρωπαϊκού Οργανισμού Αμύνης» (EDA), σε καμία περίπτωση όμως δεν θέλει να δει την Τουρκία να συσφίγγει τις στρατιωτικές και αμυντικές σχέσεις της με τη Μόσχα και το Ιράν. Η Τουρκία η οποία διατηρεί (ακόμα) στρατηγικής σημασίας Νατοϊκές βάσεις στο έδαφος της (πχ Ιντσιρλίκ) ενώ διαθέτει ευκόλως και στρατεύματα της σε επιχειρήσεις , όταν ευρωπαϊκές χώρες δυσκολεύονται πολύ να στείλουν δικό τους προσωπικό.

Γι’ αυτό και είναι μάλλον απίθανη μια αποξένωση Βερολίνου- Άγκυρας στο επίπεδο της στρατιωτικής- αμυντικής συνεργασίας, αντιθέτως δεν αποκλείεται μια προσπάθεια «αναβάθμισης» του ρόλου της Τουρκίας, με ευρωπαϊκή υποστήριξη μέσα στους κόλπους του ΝΑΤΟ.

Ο τρίτος λόγος είναι ότι το Βερολίνο δεν έχει κανένα συμφέρον να ακολουθήσει την Ουάσιγκτον στο «οικονομικό πραξικόπημα» (όπως λέει ο Ερντογάν) εναντίον της Άγκυρας. Στην πραγματικότητα η οικονομική εξάρτηση της Τουρκίας από την ΕΕ, είτε με τη μορφή μακρόχρονων ευρωπαϊκών επενδύσεων, είτε με τη μορφή άμεσου δανεισμού, αλλά και εμπορίου παραμένει μεγάλη Με τον δρόμο για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ κλειστό πλέον, το Βερολίνο (αλλά και το Παρίσι) βλέπουν να ανοίγει ξανά το κεφάλαιο της «στρατηγικής συνεργασίας ΕΕ-Τουρκίας»- χωρίς τον βραχνά της ενταξιακής διαδικασίας της Τουρκίας.

Εν ολίγοις, η συνεχιζόμενη ένταση στις σχέσεις ΗΠΑ- Τουρκίας μπορεί κάλλιστα να οδηγήσει σε νέο «εναγκαλισμό» της Τουρκίας από ευρωπαϊκές χώρες, τόσο στις σχέσεις με την ΕΕ όσο και στο ΝΑΤΟ.

Η καλλιεργούμενη ευφορία στην ελληνική κυβέρνηση από την επιφανειακή «σύσφιξη» των σχέσεων Ελλάδας – ΗΠΑ μπορεί εύκολα να ανακοπεί από μια πιθανή θερμή αναδιάταξη των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας, που και αυτή θα εξελιχθεί ερήμην της ονειροβατούσας κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Ένα γρήγορο τεστ θα είναι η στάση της ΕΕ στην φημολογούμενη (και προετοιμαζόμενη) γρήγορη λύση του Κυπριακού μέσα στους επόμενους μήνες.

*Η Κύρα Αδάμ είναι πρώην διευθύντρια της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία» και επικεφαλής του πολιτικού ρεπορτάζ στο pronews.gr.

Μια φωτογραφία χίλιες λέξεις: Ακολούθησε το pronews.gr στο Instagram για να «δεις» τον πραγματικό κόσμο!