“Βασίλισσα” των μεγάλων μεταναστεύσεων η λιβελούλα

Πολλά πουλιά και έντομα μεταναστεύουν από ήπειρο σε ήπειρο, όμως «πρωταθλήτρια» μεταξύ των εντόμων ανακηρύσσεται μια μικροσκοπική λιβελούλα, που ακούραστα πετάει πολλές χιλιάδες χιλιόμετρα πάνω από ωκεανούς, καθώς μεταναστεύει από στεριά σε στεριά.

Οι βιολόγοι, με επικεφαλής την επίκουρη καθηγήτρια βιολογίας Τζέσικα Γουέαρ του Πανεπιστημίου Ράτγκερς των ΗΠΑ, που έκαναν τη δημοσίευση στο περιοδικό PLoS One, ανέφεραν ότι η «Pantala flavescens», όπως είναι το επιστημονικό όνομά της, παρά το μικρό μέγεθός της (δεν ξεπερνά τα τέσσερα εκατοστά), ταξιδεύει εντυπωσιακά μεγάλες αποστάσεις.

Η ταξιδιάρα λιβελούλα μπορεί να εντοπισθεί από το Τέξας, τον Καναδά και τη Νότια Αμερική ως την Ινδία, την Κορέα και την Ιαπωνία. Οι επιστήμονες έκαναν γενετική ανάλυση παίρνοντας δείγματα του εν λόγω είδους εντόμου από πολύ απομακρυσμένες μεταξύ τους περιοχές και βρήκαν μεγάλη ομοιότητα στα γονίδιά τους, που μπορεί να εξηγηθεί μόνο αν το έντομο κάνει τόσο μακρινά ταξίδια, δημιουργώντας έτσι μια κοινή παγκόσμια πηγή γονιδίων. Είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες βασίζονται στα γονίδια για να εξάγουν συμπεράσματα σχετικά με το πόσο μακριά ταξιδεύουν τα έντομα.

Όσον αφορά το μυστικό της η λιβελούλα εκμεταλλεύεται τον άνεμο, ακόμη και έναν τυφώνα, για να την μεταφέρει άκοπα σε μεγάλες αποστάσεις, πετώντας συχνά σε υψόμετρο άνω των 1.000 χιλιομέτρων. Λιβελούλες έχουν παρατηρηθεί ήδη να διασχίζουν τον Ινδικό Ωκεανό από την Ασία στην Αφρική. Το κάνουν μια φορά τον χρόνο, φεύγοντας από ένα ξηρό μέρος για ένα πιο υγρό. Αρκετές πεθαίνουν καθ’ οδόν, αλλά μερικές τα καταφέρνουν και το είδος τους επιβιώνει.

Ορισμένες μάλιστα κάνουν τεράστια ταξίδια χωρίς καμία στάση ενδιάμεσα. Άλλες κάνουν στάσεις σε απομονωμένα νησιά στο μέσο των ωκεανών, όπου ζευγαρώνουν και εναποθέτουν τα αυγά τους. Οι νεογέννητες λιβελούλες σύντομα ακολουθούν τους γονείς τους στα τολμηρά διηπειρωτικά ταξίδια.

Μέχρι σήμερα οι πεταλούδες μονάρχες θεωρούνταν τα έντομα που έκαναν τις πιο μακρινές μεταναστεύσεις, ταξιδεύοντας περίπου 8.000 χιλιόμετρα για να πάνε στον προορισμό τους και να επιστρέψουν. Όμως η λιβελούλα καταρρίπτει άνετα αυτό το ρεκόρ, κάνοντας 14.000 έως 18.000 χιλιόμετρα.