Κατάθλιψη: Ποιος παράγοντας ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την εμφάνισή της

Η ατμοσφαιρική ρύπανση θεωρείται ένοχη για την αύξηση των νευροψυχιατρικών διαταραχών, όπως η διπολική διαταραχή, η μείζονα κατάθλιψη και οι διαταραχές της προσωπικότητας, σύμφωνα με μεγάλη αμερικανική μελέτη

Μια νέα μελέτη που έγινε από ειδικούς του Πανεπιστημίου του Σικάγο αναδεικνύει τον ισχυρό συσχετισμό μεταξύ της έκθεσης στην ατμοσφαιρική ρύπανση και την αύξηση της συχνότητας των νευροψυχιατρικών διαταραχών.

Όπως αναφέρεται σε σχετικό άρθρο του PLoS Biology, οι ερευνητές μελέτησαν στοιχεία από τις ΗΠΑ και τη Δανία και διαπίστωσαν ότι η κακή ποιότητα του αέρα σχετίζεται με τα αυξημένα ποσοστά διπολικής διαταραχής και μείζονος κατάθλιψης στις δύο χώρες.

«Οι μελέτες σε ΗΠΑ και Δανία δείχνουν ότι η διαβίωση σε περιοχές με ατμοσφαιρική ρύπανση, ειδικά στα πρώιμα στάδια της ζωής, είναι προγνωστικός δείκτης ψυχικών διαταραχών. Οι συγκεκριμένες νευροψυχιατρικές διαταραχές, που κοστίζουν τόσο σε οικονομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, σχετίζονται άμεσα με το φυσικό περιβάλλον και ειδικά με την ποιότητα του αέρα», εξηγεί ο Atif Khan, κύριος συγγραφέας της μελέτης.

Ο Δρ. Khan σε συνεργασία με τον διδάκτορα Andrey Rzhetsky και την Edna K. Papazian, καθηγήτρια Ιατρικής και Ανθρώπινης Γενετικής χρησιμοποίησαν αμερικανική βάση δεδομένων για 151 εκατομμύρια άτομα, που περιελάμβαναν ενδο- και εξωνοσοκομειακά στοιχεία 11 ετών για νευροψυχιατρικές διαταραχές. Συνέκριναν την γεωγραφική συχνότητα με τα επίπεδα 87 ατμοσφαιρικών ρυπαντών. Οι περιοχές με την χειρότερη ποιότητα αέρα είχαν 27% αυξημένη συχνότητα διπολικής διαταραχής και 6% αύξηση στην συχνότητα της μείζονος κατάθλιψης, συγκριτικά με τις περιοχές που είχαν την καλύτερη ποιότητα αέρα. Επίσης οι ερευνητές εντόπισαν έναν ισχυρό συσχετισμό μεταξύ ρύπανσης του εδάφους και αυξημένου κινδύνου συμπεριφορικής διαταραχής.

Επειδή οι συσχετισμοί ήταν ασυνήθιστα ισχυροί οι ειδικοί θέλησαν να επαληθεύσουν τα αποτελέσματα εφαρμόζοντας την μεθοδολογία της μελέτης σε και μια άλλη χώρα. Η Δανία είναι μια χώρα που καταγράφει την ποιότητα του αέρα σε επίπεδα όμοια με τις ΗΠΑ. Έτσι οι Αμερικανοί ειδικοί συνεργάστηκαν με ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Ααρχους και ανέλυσαν στοιχεία για 1,4 εκατομμύρια άτομα που είχαν γεννηθεί στην σκανδιναβική χώρα την περίοδο 1979-2002. Και πάλι έμφαση δόθηκε στη συχνότητα των νευροψυχιατρικών παθήσεων σε ενήλικες που ζούσαν σε περιοχές της Δανίας περιβαλλοντικά υποβαθμισμένες έως την ηλικία των 10 ετών.

Ειδικά σε ότι αφορά την διπολική διαταραχή διαπιστώθηκε ότι, η διαβίωση σε περιοχές με την χειρότερη ποιότητα αέρα συντελούσε σε αύξηση 29% της συχνότητά της. Η πρώιμη δε έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση, δηλαδή κατά την παιδική ηλικία, συντελούσε σε 50% αύξηση της συχνότητα της μείζονος κατάθλιψης, 148% αύξηση της συχνότητας της σχιζοφρένειας και 162% αύξηση των διαταραχών της προσωπικότητας, συγκριτικά με το να είχε μεγαλώσει κάποιος σε περιοχή με καλή ποιότητα αέρα.

Αν και η μελέτη δεν απαντά πλήρως στο ερώτημα πως η ποιότητα του αέρα προκαλεί νευρολογικές επιπτώσεις, μεγάλες έρευνες που έχουν γίνει σε πειραματόζωα δείχνουν ότι οι ρυπογόνοι παράγοντες επηρεάζουν νευρο-φλεγμονώδεις οδούς και δομούν το πεδίο για μετέπειτα νευρο-αναπτυξιακά προβλήματα, πολλά από τα οποία εκδηλώνονται στο τέλος της παιδικής ηλικίας και καθώς το άτομο ενηλικιώνεται.