Αυτός είναι ο λόγος που δεν μπορείτε με τίποτα να κόψετε το κάπνισμα

Η διακοπή του καπνίσματος είναι το καλύτερο πράγμα που μπορείτε να κάνετε για την υγεία σας. Όμως το να κόψετε το τσιγάρο δεν είναι εύκολη υπόθεση διότι προκαλεί εξάρτηση.

Περίπου το 75% των προσπαθειών διακοπής του καπνίσματος δεν διατηρούνται πέραν των τεσσάρων εβδομάδων.

Εκτός από τη σωματική εξάρτηση, υπάρχουν και οι ψυχολογικοί λόγοι που εμποδίζουν τη διακοπή του καπνίσματος. Όταν οι άνθρωποι προσπαθούν, αισθάνονται ότι κάνουν επίσης μια προσπάθεια να «θάψουν» μια πτυχή της ταυτότητάς τους και να δομήσουν μια νέα. Παρότι η υγεία βελτιώνεται με τη διακοπή και αυτό γίνεται αντιληπτό στις σωματικές επιδόσεις, οι πρώην καπνιστές αισθάνονται μια “κοινωνική απώλεια”.

Αυτή η αίσθηση, της απώλειας της ταυτότητας, είναι ένας σοβαρός λόγος για πολλούς καπνιστές που δεν διακόπτουν την επιβλαβή τους συνήθεια, σύμφωνα με μια βρετανική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Substance Use από δύο Βρετανούς ερευνητές, την Caitlin Notley και τον Rory Colllins.

“Όταν οι άνθρωποι προσπαθούν να κόψουν το κάπνισμα θάβουν μια πτυχή της ταυτότητάς τους και να δομούν μια καινούργια, κι αυτό μπορεί να είναι σκληρό. Ειδικά όταν κάτι μπορεί να είναι μέρος μιας μεγάλης διάρκειας ζωής. Κι ενώ οι περισσότεροι καταφέρνουν τελικά να σταματήσουν να καπνίζουν, δεν είναι λίγες οι φορές που υποκύπτουν και ανάβουν ξανά το τσιγάρο”, ανέφερε η Caitlin Notley.

Στο πλαίσιο της μελέτης, οι ερευνητές ανέλυσαν σε βάθος συνεντεύξεις που είχαν δώσει άτομα που αρχικά διέκοψαν το κάπνισμα και μετά το άρχισαν πάλι. Περίπου 40 καπνιστές περιέγραφαν τη σχέση τους με το τσιγάρο και τις προηγούμενες απόπειρές τους να σταματήσουν να καπνίζουν, αναφέροντας τους λόγους που είχαν υποτροπιάσει. Οι επιστήμονες επικεντρώθηκαν σε 23 άτομα που είχαν δώσει τις πλέον λεπτομερείς πληροφορίες.

“Αυτό που διαπιστώσαμε ήταν ότι η υποτροπή σχετιζόταν με μια ευρεία γκάμα συναισθηματικών παραγόντων. Σχετιζόταν με την επιθυμία των πρώην καπνιστών να ανακτήσουν την χαμένη κοινωνική τους ταυτότητα, δηλαδή την ταυτότητα του καπνιστή. Οι άνθρωποι αυτοί θέλουν να είναι μέλη μιας κοινωνικής ομάδας, ανακτώντας την αίσθηση του «ποιος είμαι» με το κάπνισμα να αποτελεί μέρος αυτής της ταυτότητας για τα περισσότερα χρόνια της ζωής τους”, είπε η Notley.

Και πρόσθεσε ότι “αυτοί που ξεκινούν πάλι το κάπνισμα αισθάνονται ότι τους βοηθά να ανταποκριθούν σε στρεσογόνες καταστάσεις. Οι περισσότεροι θεωρούν την επανέναρξη του καπνίσματος ως αναπόφευκτη. Επίσης, συχνά αναφέρουν ένα αίσθημα ανακούφισης από την ανάκτηση της ταυτότητας του καπνιστή. Συνεπώς υπάρχουν πολλές συναισθηματικές αντιδράσεις που σχετίζονται με την επανέναρξη του καπνίσματος”.

Να σημειωθεί πάντως ότι η συχνότητα του καπνίσματος έχει μειωθεί στη Βρετανία. Το 1950 στο Ηνωμένο Βασίλειο περίπου το 80% των ανδρών ηλικίας 35-59 κάπνιζε και το 40% των γυναικών ενώ το 2017 κάπνιζε μόνο το 15,8% του γενικού ενήλικου πληθυσμού.