Πνευμονία: Ποιοι κινδυνεύουν και ποιες είναι οι σοβαρές επιπλοκές

Η πνευμονία είναι μια μόλυνση που ερεθίζει τους θύλακες αέρα στους πνεύμονες. Οι θύλακες αέρα μπορεί να γεμίσουν με υγρό, ή πύον, προκαλώντας βήχα με φλέγμα, ή πύον, πυρετό, ρίγη και δυσκολία στην αναπνοή. Πολλοί οργανισμοί, συμπεριλαμβανομένων των βακτηριδίων, των ιών και των μυκήτων, μπορούν να προκαλέσουν πνευμονία.

Η πνευμονία μπορεί να κυμαίνεται σε σοβαρότητα από ήπια έως απειλητική για τη ζωή και κατά κανόνα είναι πιο σοβαρή για βρέφη και μικρά παιδιά, για άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών και για άτομα με προβλήματα υγείας, ή εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.

Πνευμονία: Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της πνευμονίας κυμαίνονται από ήπια έως σοβαρά, ανάλογα με παράγοντες, όπως ο τύπος του μικροβίου, που προκαλεί τη λοίμωξη, η ηλικία και η συνολική υγεία του ασθενούς. Τα πιο ήπια σημάδια και συμπτώματα συχνά είναι παρόμοια με εκείνα του απλού κρυολογήματος, ή της γρίπης, αλλά διαρκούν περισσότερο.

Τα συμπτώματα της πνευμονίας μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Πυρετό, εφίδρωση και ρίγη
• Βήχα, ο οποίος μπορεί να παράγει φλέγμα
• Πόνο στο στήθος, όταν αναπνέετε
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Κούραση
• Ναυτία, εμετό, ή διάρροια

Τα νεογνά και τα βρέφη μπορεί να μην παρουσιάσουν κανένα σημάδι της μόλυνσης. Ή μπορεί να κάνουν εμετό, να έχουν πυρετό και βήχα, να φαίνονται ανήσυχα ή κουρασμένα και χωρίς ενέργεια, ή να έχουν δυσκολία στην αναπνοή και την διατροφή (μειωμένη όρεξη).

Οι άνθρωποι ηλικίας άνω των 65 ετών και τα άτομα με κακή υγεία, ή με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, μπορεί να έχουν και μια χαμηλότερη από την κανονική θερμοκρασία σώματος. Οι ηλικιωμένοι που έχουν πνευμονία έχουν μερικές φορές απότομες μεταβολές και στην ψυχική τους κατάσταση.

Πνευμονία: Αίτια

Πολλά μικρόβια μπορεί να προκαλέσουν πνευμονία. Η πιο συνηθισμένη αιτία της νόσου είναι τα βακτήρια και οι ιοί στον αέρα που αναπνέουμε. Το σώμα σας εμποδίζει συνήθως αυτά τα μικρόβια από να φτάσουν και να μολύνουν τους πνεύμονες. Αλλά, μερικές φορές, τα μικρόβια μπορεί να εξουδετερώσουν το ανοσοποιητικό σύστημα, ακόμη και αν η υγεία του ατόμου είναι σε γενικές γραμμές καλή.

Η πνευμονία κατηγοριοποιείται ανάλογα με τους τύπους των μικροβίων, που προκαλούν, και την πηγή της μόλυνσης.

Κοινή πνευμονία

Μπορεί να προκληθεί από:

• Βακτήρια. Η πιο κοινή αιτία της βακτηριακής πνευμονίας στις ΗΠΑ είναι η στρεπτοκοκκική πνευμονία. Αυτό το είδος της πνευμονίας μπορεί να εκδηλωθεί από μόνο του, ή μετά από ένα κρυολόγημα, ή μια γρίπη. Μπορεί να επηρεάσει ένα μέρος του πνεύμονα, τον λοβό, και γι’ αυτό ονομάζεται λοβώδης πνευμονία.
• Άλλους οργανισμούς που μοιάζουν με βακτήρια. Το πνευμονιακό μυκόπλασμα (mycoplasma pneumoniae) μπορεί επίσης να προκαλέσει πνευμονία. Συνήθως παράγει ηπιότερα συμπτώματα από ό,τι άλλες μορφές πνευμονίας.
• Ιούς. Μερικοί από τους ιούς που προκαλούν το κρυολόγημα και τη γρίπη μπορεί να προκαλέσουν και πνευμονία. Οι ιοί είναι η πιο κοινή αιτία της πνευμονίας σε παιδιά μικρότερα των 5 ετών. Η ιογενής πνευμονία είναι συνήθως ήπια. Αλλά, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εξελιχθεί σε πολύ σοβαρή.
• Μύκητες. Η μυκητιασική πνευμονία είναι πιο συχνή σε άτομα με χρόνια προβλήματα υγείας, ή εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Οι μύκητες που προκαλούν μπορεί να υπάρχουν στο έδαφος, ή στα περιττώματα των πουλιών.

Νοσοκομειακή πνευμονία

Μερικοί άνθρωποι παθαίνουν πνευμονία κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο νοσοκομείο για κάποια άλλη ασθένεια. Αυτό το είδος της πνευμονίας μπορεί να είναι πολύ σοβαρό, επειδή τα βακτήρια που το προκαλούν μπορεί να είναι πιο ανθεκτικά στα αντιβιοτικά. Οι άνθρωποι που είναι σε μηχανική υποστήριξη της αναπνοής, η οποία χρησιμοποιείται συχνά σε μονάδες εντατικής θεραπείας, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από αυτό τον τύπο πνευμονίας.

Πνευμονία από εισπνοή, ή εισρόφηση

Αυτή συμβαίνει όταν εισπνέετε φαγητό, ποτό, εμετό, ή σάλιο στους πνεύμονές σας. Η εισρόφηση είναι πιο πιθανή αν κάτι σας ενοχλεί και σας προκαλέσει αντανακλαστική εισπνοή, όπως ένα εγκεφαλικό τραύμα, ή κάποιο πρόβλημα στην κατάποση, ή υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, ή ναρκωτικών.

Παράγοντες κινδύνου: Ποιους χτυπάει πιο συχνά η πνευμονία

Η νόσος μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε. Όμως, οι δύο ηλικιακές ομάδες που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο είναι:

• Τα παιδιά που είναι 2 χρονών ή νεότερα
• Οι άνθρωποι που είναι ηλικίας 65 ετών και άνω

Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:

• Χρόνια ασθένεια. Είναι πιο πιθανό να πάθει πνευμονία κάποιος που έχει άσθμα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, ή καρδιοπάθεια.
• Αποδυναμωμένο ή σε καταστολή ανοσοποιητικό σύστημα. Οι άνθρωποι που έχουν τον ιό AIDS/HIV, που έχουν υποστεί μεταμόσχευση οργάνου, ή που λαμβάνουν χημειοθεραπεία, ή μακροχρόνια στεροειδή αγωγή, είναι σε αυξημένο κίνδυνο.
• Κάπνισμα. Το κάπνισμα βλάπτει τις φυσικές άμυνες του οργανισμού σας ενάντια στα βακτήρια και τους ιούς, που προκαλούν πνευμονία.
• Όντας στο νοσοκομείο. Είναι σε μεγαλύτερο κίνδυνο πνευμονίας τα άτομα που νοσηλεύονται, ή εργάζονται σε νοσοκομεία, ειδικά εκείνα που αναπνέουν με μηχανική υποστήριξη.

Πνευμονία: Πιθανές επιπλοκές

Η νόσος μπορεί να αντιμετωπιστεί επιτυχώς με φαρμακευτική αγωγή. Ωστόσο, μερικοί άνθρωποι, ειδικά εκείνοι στις ομάδες υψηλού κινδύνου, που προαναφέραμε, μπορεί να εμφανίσουν επιπλοκές, όπως:

• Βακτήρια στην κυκλοφορία του αίματος (βακτηριαιμία). Τα βακτήρια που εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος από τους πνεύμονες μπορεί να εξαπλώσουν την μόλυνση σε άλλα όργανα, προκαλώντας, ενδεχομένως, πολλαπλή ανεπάρκεια οργάνων.
• Πνευμονικό απόστημα. Ένα απόστημα προκύπτει, εάν εισέλθει πύον σε μια κοιλότητα στον πνεύμονα. Ένα απόστημα συνήθως αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά. Μερικές φορές, η χειρουργική επέμβαση, ή η αποστράγγιση με μια μακριά βελόνα, ή σωλήνα, που τοποθετείται εντός του πνεύμονα, είναι απαραίτητη για να απομακρυνθεί το πύον.
• Συσσώρευση υγρού γύρω από τους πνεύμονες (υπεζωκοτική συλλογή). Η πνευμονία μπορεί να προκαλέσει συσσώρευση υγρού στον λεπτό χώρο μεταξύ των στρωμάτων του ιστού, που επενδύει τους πνεύμονες και την θωρακική κοιλότητα (υπεζωκότα). Αν το υγρό αυτό μολυνθεί, μπορεί να χρειαστεί να αποστραγγιστεί μέσω ενός σωλήνα στο στήθος, ή να αφαιρεθεί με χειρουργική επέμβαση.
• Δυσκολία στην αναπνοή. Αν η νόσος είναι σοβαρή, ή έχετε χρόνιες υποκείμενες παθήσεις των πνευμόνων, μπορεί να έχετε δυσκολία στην αναπνοή και να μην παίρνετε αρκετό οξυγόνο. Μπορεί να χρειαστεί να νοσηλευτείτε και να σας τοποθετήσουν μηχάνημα υποστήριξης της αναπνοής, ενώ προχωράει παράλληλα η θεραπεία των πνευμόνων σας.