Πόσα χρόνια υπάρχει ο κορωνοϊός SARS-CoV-2 στον άνθρωπο;

Μια ανάλυση δημιουργεί μερικές ενδιαφέρουσες δυνατότητες όσον αφορά την προέλευση του νέου κορωνοϊού. Ένα από τα σενάρια υποδεικνύει ότι ο ιός μπορεί να κυκλοφορούσε αβλαβώς στους ανθρώπινους πληθυσμούς για αρκετό διάστημα πριν δημιουργηθεί η πανδημία.

Με απλά λόγια, επειδή ο ιός αυτός προσδένεται πολύ καλά στα ανθρώπινα κύτταρα, αυτό είναι απίθανο να έχει συμβεί σε σύντομο χρονικό διάστημα. Πιθανότατα, λοιπόν, ο ιός να υπήρχε επί χρόνια στον άνθρωπο και σιγά σιγά, μέσω της φυσικής επιλογής, κατάφερε να γίνει αποτελεσματικός και θανατηφόρος.

«Είναι πιθανό ότι ένας πρόγονος του SARS-CoV-2 πέρασε στον άνθρωπο, αποκτώντας νέα γονιδιωματικά χαρακτηριστικά μέσω διαδικασίας προσαρμογής κατά τη διάρκεια μιας μη ανιχνευμένης μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο» γράφει ερευνητική ομάδα από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Αυστραλία. «Μόλις γίνονται αυτές οι προσαρμογές επιτρέπουν στην πανδημία να απογειωθεί και να παραγάγει ένα αρκετά μεγάλο σύνολο κρουσμάτων».

Οι ερευνητές ανέλυσαν τα γονιδιωματικά δεδομένα που είναι διαθέσιμα από τον ιό SARS-CoV-2 και από άλλους παρόμοιους κορωνοϊούς, δείχνοντας ότι τα τμήματα στα οποία δεσμεύεται ο ιός μέσω των πρωτεϊνικών ακίδων του (RBD: receptor-binding domain) είναι πολύ αποτελεσματικά κατά τη σύνδεσή τους με τα ανθρώπινα κύτταρα. Αυτό δεν μπορεί να έχει συμβεί τυχαία και κατά πάσα πιθανότητα έγινε με τη διαδικασία της φυσικής επιλογής, δηλαδή με σταδιακή προσαρμογή του ιού, κάτι που συνήθως χρειάζεται αρκετό χρόνο.

«Με τη σύγκριση των διαθέσιμων δεδομένων αλληλουχίας γονιδιώματος για γνωστά στελέχη από κορωνοϊούς, μπορούμε να διαπιστώσουμε με βεβαιότητα ότι ο SARS-CoV-2 προέρχεται από φυσικές διεργασίες» δήλωσε ένας από τους ερευνητές, ο ανοσολόγος Kristian Andersen στο Scripps Research.

«Δύο χαρακτηριστικά του ιού, οι μεταλλάξεις στο τμήμα RBD των πρωτεϊνικών ακίδων και η μοναδική “ραχοκοκαλιά” τους αποκλείουν τον εργαστηριακό χειρισμό ως δυνητική προέλευση για το SARS-CoV-2» γράφουν οι ερευνητές.

Οι ερευνητές κατέθεσαν την άποψή τους στο περιοδικό Nature Medicine εξετάζοντας δύο υποθέσεις.

Πρώτον, ότι η φυσική επιλογή έγινε σε ζώο ξενιστή πριν μεταδοθεί ο ιός στους ανθρώπους. Η ομάδα λέει ότι, αν και τα δείγματα κορωνοϊών σε νυχτερίδες και παγκολίνους έχουν δείξει παρόμοια γονιδιώματα, κανένα από αυτά δεν ταιριάζει απόλυτα.

Η δεύτερη υπόθεση είναι ότι η φυσική επιλογή έγινε στον άνθρωπο -αφού ο ιός μεταδόθηκε από ένα ζώο-ξενιστή. «Το δεύτερο σενάριο είναι ότι ο νέος κορωνοϊός μεταδόθηκε από τα ζώα σε ανθρώπους προτού καταστεί ικανός να προκαλέσει ανθρώπινη νόσο» εξηγεί ο διευθυντής του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας, Φραγκίσκος Κόλινς. «Στη συνέχεια, ως αποτέλεσμα των σταδιακών εξελικτικών αλλαγών με την πάροδο των ετών ή ίσως δεκαετιών, ο ιός τελικά απέκτησε την ικανότητα να εξαπλώνεται από άνθρωπο σε άνθρωπο και να προκαλεί σοβαρή και συχνά απειλητική για τη ζωή ασθένεια».