Kαρκίνος του παχέος εντέρου: τρόποι πρόληψης και προστασίας

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου προσβάλλει και τους άντρες και τις γυναίκες. Είναι ο 3ος πιο συχνός καρκίνος στους ενήλικες σε όλο τον κόσμο. Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ένας όγκος που προκαλείται από την ανώμαλη εξέλιξη των κυττάρων που βρίσκονται στο παχύ έντερο – το κομμάτι, δηλαδή, του πεπτικού σωλήνα στο οποίο επικάθονται τα άχρηστα προϊόντα της πέψης. Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αναπτύσσεται αργά.

Συχνά αρχίζει με τη μορφή ενός μικρού πολύποδα. Οι πολύποδες αυτοί μπορεί να είναι προκαρκινικά αδενώματα, τα οποία σταδιακά εξελίσσονται σε πλήρη μορφή καρκίνου. Αν οι πολύποδες διαγνωστούν έγκαιρα, μπορούν να αφαιρεθούν ανώδυνα (χωρίς να είναι αναγκαία η χειρουργική επέμβαση).

Ποιοι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο;
Οποιοσδήποτε μπορεί να πάθει καρκίνο του παχέος εντέρου. Αυξημένο κίνδυνο όμως έχουν:
1. Άτομα με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου (πολύποδων, φλεγμονωδών νόσων του εντέρου, καρκίνου στο παχύ έντερο ή στο ορθό)
2. Άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών
3. Οι καπνιστές
4. Τα άτομα με κακές διατροφικές συνήθειες (διατροφή φτωχή σε φρούτα και λαχανικά και πλούσια σε ζωικά λίπη) και έλλειψη σωματικής δραστηριότητας
5. Τα υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα.

Αν ανησυχείτε ότι έχετε αυξημένο κίνδυνο, μιλήστε στον γιατρό σας. Μπορεί να πρέπει να κάνετε τις διαγνωστικές σας εξετάσεις σε νεότερη ηλικία.

Υπάρχουν συμπτώματα που μπορώ να προσέξω;
Επισκεφθείτε τον γιατρό σας αμέσως, αν παρατηρήσετε κάποιο από τα παρακάτω συμπτώματα:
• Αίμα στα κόπρανα.
• Διαταραχή στη φυσιολογική λειτουργία του εντέρου (διάρροια ή δυσκοιλιότητα) χωρίς εμφανή λόγο, που διαρκεί περισσότερο από 6 εβδομάδες.
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους.
• Πόνο στην κοιλιά ή στον πρωκτό.
• Αίσθηση ότι δεν έχει αδειάσει εντελώς το παχύ έντερο ύστερα από μια κένωση.
• Συμπτώματα αναιμίας, όπως εύκολη κόπωση.
Υπάρχει αποτελεσματική πρόληψη για τον καρκίνο του παχέος εντέρου
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου, αν γίνει αντιληπτός νωρίς, είναι ιάσιμος!
Ποιες είναι οι βασικές διαγνωστικές εξετάσεις;
– Εξέταση κοπράνων (FOB Test / Δοκιμασία Mayer)
– Ορθοσιγμοειδοσκόπηση – Κολονοσκόπηση
Τα άτομα χωρίς αναγνωρισμένους παράγοντες κινδύνου (δείτε παρακάτω) θα πρέπει να ξεκινούν τον τακτικό έλεγχο στην ηλικία των 50 ετών. Πληροφορίες για τη συχνότητα των εξετάσεων θα σας δώσει ο γιατρός σας.
Τι είναι η FOBΤ (εξέταση ανίχνευσης αίματος στα κόπρανα ή ανίχνευσης καρκίνου του παχέος εντέρου);
• Εντοπίζει τις ελάχιστες ποσότητες αίματος, που κανονικά δεν είναι ορατές με γυμνό μάτι, στις κενώσεις.
• Με τα αποτελέσματα της εξέτασης μαθαίνετε αν έχετε πολύποδες (οι οποίοι θα πρέπει να αφαιρεθούν καθώς ενδέχεται να εξελιχθούν σε καρκίνο με την πάροδο των ετών) και αν θα πρέπει να υποβληθείτε σε κολονοσκόπηση.
• Η εξέταση FOB πρέπει να γίνεται μια φορά τον χρόνο, ξεκινώντας από την ηλικία των 50 ετών.
• Η εξέταση είναι σημαντική σε άτομα που δεν παρουσιάζουν συμπτώματα, καθώς οι ευκαιρίες για αποτελεσματικότερη θεραπεία είναι περισσότερες αν εντοπιστεί η νόσος σε αρχικό στάδιο.

Τι είναι η κολονοσκόπηση;
Είναι μια πιο εξειδικευμένη εξέταση, συγκεκριμένα μία οπτική εξέταση της εσωτερικής επιφάνειας του παχέος εντέρου ή και τμήματος του λεπτού, που επιτρέπει την έγχρωμη λεπτομερή συνεχή καταγραφή του εντέρου σε οθόνη. Γίνεται κάθε 10 χρόνια, ξεκινώντας από την ηλικία των 50 ετών (εκτός εάν διαπιστωθεί οποιαδήποτε παθολογική κατάσταση σε άλλες εξετάσεις).

Γιατί είναι σημαντικό να κάνω τακτικά τις εξετάσεις μου;
Είναι πολύ σημαντικό για να βρείτε νωρίς τον καρκίνο πριν εξαπλωθεί. Αν ο καρκίνος του παχέος εντέρου διαγνωστεί νωρίς, πριν εξαπλωθεί, μπορεί να θεραπευτεί με μεγάλη επιτυχία. Τα αποτελέσματα όμως μειώνονται σημαντικά αν τον εντοπίσετε αργά.

Θεραπεία
Η θεραπεία του καρκίνου μπορεί να στοχεύει στην ίαση, στην παράταση της ζωής και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενή. Ανάλογα με το στάδιο της νόσου υπάρχουν διαφορετικές θεραπευτικές επιλογές:
Χειρουργική θεραπεία: αφαίρεση του τμήματος του εντέρου όπου εντοπίζεται ο καρκίνος.
Ακτινοθεραπεία: χρήση ακτινοβολίας για να καταστραφούν τα καρκινικά κύτταρα γύρω από όγκο που αφαιρέθηκε.
Χημειοθεραπεία: ενδοφλέβια ή από στόματος θεραπεία με παράγοντες που καταστρέφουν τα καρκινικά κύτταρα με διάφορους μηχανισμούς.
Νεότερες στοχεύουσες θεραπείες: συνήθως χορηγούνται μαζί με τη χημειοθεραπεία εμποδίζοντας την αγγείωση του όγκου (δηλ. την τροφοδότησή του με αίμα) και οδηγώντας σταδιακά σε συρρίκνωσή του.