Μέλι: Το 75% παγκοσμίως περιέχει φυτοφάρμακα

Ο γενικός πληθυσμός εκτίθεται σε ένα κοκτέιλ φυτοφαρμάκων μέσω της καθημερινής κατανάλωσης τροφής. Πρόσφατη έρευνα έδειξε πως ακόμα και στο μέλι υπάρχουν ουσίες που προορίζονται για τον έλεγχο των παρασίτων.

Στη νέα μελέτη, με επικεφαλής τον καθηγητή βιολογίας Έντουαρντ Μίτσελ του ελβετικού πανεπιστημίου του Νοϊσατέλ, αναλύθηκαν 198 τυχαία επιλεγμένα δείγματα μελιού από τοπικούς παραγωγούς σε όλες τις ηπείρους πλην της Ανταρκτικής, όπου άλλωστε δεν υπάρχουν μελίσσια. Όπως διαπιστώθηκε, 3/4 δείγματα μελιού περιείχαν νεοκοτινοειδή φυτοφάρμακα, που αφενός ήταν σε ποσότητες εντός των ορίων ασφαλείας για τον ανθρώπινο οργανισμό αφετέρου έχουν κατηγορηθεί ότι κάνουν κακό στις μέλισσες.

Οι υψηλότερες συγκεντρώσεις νεοκοτινοειδών βρέθηκαν στα μέλια της Βόρειας Αμερικής, συγκεκριμένα στο 86% των δειγμάτων, της Ασίας σε ποσοστό 80% και της Ευρώπης σε ποσοστό 79%, όπου τα εν λόγω φυτοφάρμακα έχουν εν μέρει απαγορευθεί από το 2013. Η μικρότερη περιεκτικότητα διαπιστώθηκε στα μέλια της Νότιας Αμερικής (57%). Βρέθηκαν ίχνη των εν λόγω χημικών ουσιών ακόμα και σε μέλια από απομακρυσμένα μέρη, όπως νησιά στη μέση του Ειρηνικού ωκεανού.

Τα συγκεκριμένα παρασιτοκτόνα χρησιμοποιούνται ευρύτατα τα τελευταία χρόνια, ενώ θεωρούνται πιο φιλικά προς το περιβάλλον συγκριτικά με αντίστοιχα αγροχημικά προϊόντα παλαιότερης γενιάς. Το 30% των δειγμάτων που εξετάστηκαν περιείχε ένα νεοκοτινοειδές, ενώ σχεδόν στα μισά δείγματα (45%) ανιχνεύθηκε ένα «κοκτέιλ» από δύο ή περισσότερα διαφορετικά νεοκοτινοειδή. Οι συγκεκριμένες ουσίες ονομάστηκαν έτσι λόγω της βάσης της χημικής δομής τους που είναι η νικοτίνη, ενώ η προστατευτική δράση τους οφείλεται στο ότι επιτίθενται στο κεντρικό νευρικό σύστημα των καταστροφικών για τα φυτά εντόμων και άλλων παρασίτων προκαλώντας τους παράλυση και θάνατο.

Οι μέλισσες απορροφούν τα νεοκοτινοειδή μαζί με τη γύρη και το νέκταρ των φυτών και οι επιπτώσεις των συγκεκριμένων χημικών στα έντομα που συμβάλλουν στη διαδικασία της επικονίασης διχάζει την επιστημονική κοινότητα εδώ και χρόνια. Δεν είναι λίγοι εκείνοι, μάλιστα, που έχουν συσχετίσει τη μείωση του πληθυσμού των μελισσών με τα εν λόγω φυτοφάρμακα.

Οι επιστήμονες, πάντως, καθησύχασαν ότι τα ευρήματά τους δεν πρέπει να ανησυχήσουν όσους τρώνε μέλι. «Η μεγάλη πλειονότητα των δειγμάτων που μελετήσαμε δεν αντιπροσωπεύει τον οποιονδήποτε κίνδυνο για τους καταναλωτές. Τα νεοκοτινοειδή είναι αρκετά κάτω από το όριο, συνεπώς νομίζω ότι δεν αποτελούν σημαντική πηγή ανησυχίας για τη δημόσια υγεία. Θα έπρεπε να τρώμε πάρα πολύ μέλι και άλλα προϊόντα με τις ίδιες ουσίες για να υπάρξει κάποια επίπτωση, αλλά νομίζω ότι η μελέτη μας είναι μια προειδοποίηση για την ενεργοποίηση της αρχής της προφύλαξης», ανέφερε σχετικά ο Έντουαρντ Μίτσελ.