Διεθνής Ασφάλεια
Οι τοποθετήσεις του Αμερικανού πρέσβη στην Άγκυρα, Τομ Μπάρακ, προκαλούν έντονες αντιδράσεις τόσο στο Ισραήλ όσο και στις ΗΠΑ, καθώς ο ίδιος προσπαθεί να αναδειχθεί σε κεντρικό πρόσωπο των διαπραγματεύσεων ΗΠΑ-Τουρκίας για την επιστροφή της Άγκυρας στο πρόγραμμα των F-35 και την προμήθεια των μαχητικών πέμπτης γενιάς.
Όπως ανακοίνωσε ο ίδιος, οι δύο χώρες βρίσκονται σε συνεχείς επαφές, με τις «πιο παραγωγικές συνομιλίες της τελευταίας δεκαετίας», κάτι που αποδίδει στην καλή σχέση του προέδρου Τραμπ με τον Ταγίπ Ερντογάν. Την ίδια στιγμή, επανέλαβε ότι, βάσει αμερικανικού νόμου, η Τουρκία μπορεί να επιστρέψει στο πρόγραμμα μόνο αν πάψει να διαθέτει και να λειτουργεί το ρωσικό σύστημα S-400.
Δεν είναι όμως μόνον τα F-35 η μοναδική «υπόθεση» την οποία προσπαθεί να προωθήσει εις ώφελος της Τουρκίας ο Τομ Μπάρακ. Μιλώντας στο Doha Forum στο Κατάρ, προ ημερών ο Μπάρακ δήλωσε πως «το Ισραήλ μπορεί να ισχυρίζεται ότι είναι δημοκρατία, αλλά στην περιοχή αυτό που έχει λειτουργήσει καλύτερα είναι η αγαθή μοναρχία», θέτοντας υπό αμφισβήτηση τη σταθερότητα του ισραηλινού πολιτικού συστήματος.
Δεν έμεινε όμως σε αυτό, αλλά υποστήριξε ακόμη ότι η Άγκυρα πρέπει να συμμετάσχει στη διεθνή δύναμη που θα μεταβεί στη Γάζα, επειδή η «ιδιαίτερη σχέση» της Τουρκίας με τη Χαμάς θα μπορούσε – όπως είπε – να «μαλακώσει» τη διαδικασία αφοπλισμού. Κάτι που όπως επανειλημμένα έχουν τονίσει οι ισραηλινοί αποτελεί «κόκκινη γραμμή» για τους ίδιους.
Ισραηλινά δε μέσα, επικαλούμενα ανώτατους αξιωματούχους, υποστήριξαν ότι ο Πρωθυπουργός της χώρας Μπέντζαμιν Νετανιάχου, θεωρεί ότι ο Τομ Μπάρακ είναι «εχθρικός» κατά του Ισραήλ. Σύμφωνα με τον ίδιο αξιωματούχο ο Μπάρακ «επηρεάζεται υπερβολικά από τα τουρκικά συμφέροντα στη Συρία» και ενεργεί «σε σημαντικό βαθμό σύμφωνα με τα συμφέροντα της Συρίας» στο διπλωματικό του ρόλο.
Οι αντιδράσεις όμως κατά του Μπάρακ δεν περιορίζονται στο Ισραήλ. Στις ΗΠΑ ο ρεπουμπλικανός γερουσιαστής John Kennedy έκανε λόγο για «πολύ λανθασμένες» δηλώσεις, υπενθυμίζοντας ότι το Ισραήλ είναι «ισχυρή δημοκρατία και βασικός σύμμαχος των ΗΠΑ».
Εξίσου αιχμηρός ήταν ο Lindsey Graham, που σημείωσε πως «αν υπάρχει παράδειγμα στιβαρής δημοκρατίας, αυτό είναι το Ισραήλ».
Όσον αφορά την πρόταση να συμμετάσχει η Τουρκία στην πολυεθνική δύναμη στην Γάζα, ο Kennedy ήταν κατηγορηματικός: «δεν την εμπιστεύομαι».
Ισραηλινά μέσα, υποστηρίζουn ακόμη πώς πρώην διπλωμάτες και αναλυτές προειδοποιούν ότι ο Μπάρακ κινείται συστηματικά προς μια φιλοτουρκική γραμμή. Ο Daniel Shapiro, πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στο Ισραήλ, μίλησε για «ψυχρά» σχόλια που δεν συμβαδίζουν με την επίσημη πολιτική της Ουάσιγκτον. Ο Michael Makovsky, από το Jewish Institute for National Security of America, ανέφερε ότι ο Μπάρακ «αντανακλά συχνά την τουρκική οπτική» και ότι πολλές τοποθετήσεις του είναι «δύσκολο να ερμηνευθούν».
Ακόμη πιο ανήσυχος εμφανίστηκε ο αναλυτής Sinan Ciddi του Foundation for Defense of Democracies, ο οποίος τόνισε ότι ο Μπάρακ «έχει μιλήσει ξεκάθαρα υπέρ τουρκικού ρόλου» στη γάζα.
Όπως είπε, κράτη όπως τα ΗΑΕ, η Σαουδική Αραβία και η Αίγυπτος αντιλαμβάνονται μια τέτοια παρουσία ως αποσταθεροποιητική λόγω των στενών δεσμών Άγκυρας–Χαμάς. Σύμφωνα με τον Ciddi, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμη και σε σύγκρουση Ισραήλ – Τουρκίας.
