Διεθνής Ασφάλεια
Σε μια επίδειξη γεωπολιτικής αναβάθμισης, η Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσίασε σήμερα, Τετάρτη, ένα ολοκληρωμένο στρατηγικό σχέδιο για τη Μαύρη Θάλασσα.
Στόχος της, σύμφωνα με το Politico, είναι να διασφαλίσει την απρόσκοπτη μεταφορά βαρέως στρατιωτικού εξοπλισμού, να ενισχύσει την παρουσία της στην περιοχή και να ανταποκριθεί στις ολοένα αυξανόμενες ρωσικές απειλές στην Ανατολική Ευρώπη.
«Η ασφάλεια στη Μαύρη Θάλασσα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ευρωπαϊκής ασφάλειας» δήλωσε η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Κάγια Κάλας, τονίζοντας ότι η περιοχή βρίσκεται στο στόχαστρο του Κρεμλίνου, τόσο μέσω της πολεμικής του εκστρατείας στην Ουκρανία όσο και με υβριδικές επιθέσεις σε κρίσιμες θαλάσσιες υποδομές.
Η νέα στρατηγική δεν είναι απλώς αμυντική: είναι ένα γεωπολιτικό εργαλείο, σχεδιασμένο να απαντήσει στον κόσμο των «οπλοποιημένων εξαρτήσεων», όπως το έθεσε η Επίτροπος Διεύρυνσης της ΕΕ, Μάρτα Κος.
Ο Εύξεινος Πόντος αποτελεί για την Ένωση πύλη προς τον Νότιο Καύκασο και την Κεντρική Ασία, αλλά και κόμβο για την παγκόσμια διακίνηση ενέργειας και τροφίμων.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει μαζικές επενδύσεις σε στρατηγικές υποδομές σε Ρουμανία και Βουλγαρία, που έχουν ακτογραμμή στον Εύξεινο Πόντο. Στο σχέδιο περιλαμβάνονται η αναβάθμιση λιμανιών, σιδηροδρομικών γραμμών και αεροδρομίων, ώστε να μπορούν να υποδέχονται και να διακινούν βαρύ στρατιωτικό εξοπλισμό σε περίπτωση κρίσης.
«Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα στρατεύματά μας μπορούν να φτάνουν εκεί που χρειάζονται, όταν χρειάζονται» είπε χαρακτηριστικά η Κάλας. Ο Επίτροπος Μεταφορών, Απόστολος Τζιτζικώστας, έχει δηλώσει ότι για τον εκσυγχρονισμό των στρατηγικών υποδομών μεταφορών απαιτούνται περίπου 75 δισ. ευρώ σε όλη την Ευρώπη.
Κρίσιμο στοιχείο του σχεδίου είναι η ίδρυση ενός Κέντρου Ναυτικής Ασφάλειας Μαύρης Θάλασσας, που θα λειτουργεί ως «μάτι της Ευρώπης» στην περιοχή. Θα προσφέρει έγκαιρη προειδοποίηση, ενίσχυση της επιχειρησιακής επίγνωσης και προστασία κρίσιμων υποδομών.
Αν και η τοποθεσία, το μοντέλο λειτουργίας και το κόστος δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί, η Κάλας ξεκαθάρισε πως θα αποτελέσει κεντρικό εργαλείο στη στρατηγική της Ένωσης. Επιπλέον, σχεδιάζεται αυστηρότερη παρακολούθηση της ξένης ιδιοκτησίας σε λιμάνια και κρίσιμες εγκαταστάσεις, με στόχο την πρόληψη παρεμβάσεων τρίτων κρατών.
Ενεργειακή και ψηφιακή θωράκιση της παράκτιας ζώνης
Στο εμπορικό σκέλος της στρατηγικής, η ΕΕ θα επεκτείνει τους ενεργειακούς διαδρόμους και τις ψηφιακές υποδομές σε συνεργασία με χώρες της περιοχής. Θα επενδύσει επίσης στην ανθεκτικότητα των παράκτιων κοινοτήτων, ώστε να αντιμετωπίζουν τις περιβαλλοντικές συνέπειες του πολέμου και τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.
«Στον σημερινό κόσμο, οι χώρες αναζητούν αξιόπιστους και προβλέψιμους εταίρους -και η ΕΕ είναι ένας από αυτούς» τόνισε η Κος. «Μέσα από τέτοιες συνεργασίες ενισχύουμε τη συλλογική μας ασφάλεια και δημιουργούμε ευκαιρίες για όλους».
Η στρατηγική της ΕΕ περιλαμβάνει και ενεργή διπλωματία με έξι περιφερειακούς εταίρους: Ουκρανία, Μολδαβία, Γεωργία, Τουρκία, Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν. Η Κομισιόν επιδιώκει στενότερους πολιτικούς, στρατηγικούς και οικονομικούς δεσμούς με τις χώρες αυτές, ώστε να δημιουργηθεί ένα δίκτυο ασφαλείας και επιρροής στην ευρύτερη περιοχή του Ευξείνου Πόντου.
