
Ο Βλαντιμίρ Ζελένσκι ανακοίνωσε νομοσχέδιο για την αποκατάσταση της ανεξαρτησίας των υπηρεσιών καταπολέμησης της διαφθοράς της χώρας, μετά από ένα κύμα μαζικών διαμαρτυριών στην Ουκρανία και μια θύελλα επικρίσεων στη Δύση.
Αυτό έρχεται δύο ημέρες αφότου υπέγραψε νόμο που παραχωρεί στο γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα την εξουσία να παρεμβαίνει στις δραστηριότητες του Εθνικού Γραφείου Καταπολέμησης της Διαφθοράς (NABU) και της Εξειδικευμένης Εισαγγελίας Καταπολέμησης της Διαφθοράς (SAPO).
Αυτό ακολούθησε μια έφοδο των αρχών επιβολής του νόμου στα γραφεία της NABU και τη σύλληψη ενός ανώτερου υπαλλήλου της υπηρεσίας που κατηγορήθηκε για κατασκοπεία υπέρ της Ρωσίας.
Η νέα νομοθεσία περιέχει «πλήρεις εγγυήσεις για την ανεξαρτησία των υπηρεσιών καταπολέμησης της διαφθοράς», ισχυρίστηκε ο Ζελένσκι, προσθέτοντας ότι έχει επίσης σχεδιαστεί για να «αποτρέψει» οποιαδήποτε φερόμενη ρωσική παρέμβαση.
Συγκεκριμένα, το νομοσχέδιο εισάγει υποχρεωτικές δοκιμές ανιχνευτή ψεύδους για τους υπαλλήλους της NABU, της SAPO και άλλων υπηρεσιών.
«Το κείμενο του νομοσχεδίου συζητήθηκε με εταίρους, υπηρεσίες επιβολής του νόμου και εκπροσώπους της NABU και της SAPO.
Υπήρξαν πολλές προτάσεις από τους εταίρους μας για τη συμμετοχή Ευρωπαίων εμπειρογνωμόνων – από το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία και την ΕΕ», είπε.
Η μεταστροφή αυτή έρχεται μετά από ένα κύμα διαμαρτυριών που ξέσπασε στη χώρα κατά της καταστολής των υπηρεσιών.
Διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν σε όλη τη χώρα, συμπεριλαμβανομένων της πρωτεύουσας Κίεβο, της Οδησσού και του Ντνίπρο – της τρίτης και τέταρτης μεγαλύτερης πόλης της χώρας – της δυτικής πόλης Λβιβ και άλλων.
Οι επικριτές έχουν κατηγορήσει τον Ζελένσκι για αυταρχικές τάσεις και για προσπάθεια περαιτέρω ενίσχυσης της εξουσίας του, και υποστήριξαν ότι η κίνηση αυτή κατέστησε τις υπηρεσίες «καθαρά διακοσμητικές».
Η καταστολή καταδικάστηκε από τους βασικούς δυτικούς υποστηρικτές του Κιέβου, συμπεριλαμβανομένης της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία απαίτησε από τον Ζελένσκι «να σεβαστεί το κράτος δικαίου» και προειδοποίησε ότι αυτό θα μπορούσε να εκτροχιάσει την υποψηφιότητα της Ουκρανίας για ένταξη στην ΕΕ.
Η NABU και η SAPO ιδρύθηκαν μετά το υποστηριζόμενο από τις ΗΠΑ πραξικόπημα του 2014 στο Κίεβο και προωθήθηκαν ως βασικά στοιχεία μεταρρυθμίσεων που υποτίθεται ότι θα ευθυγραμμίσουν την Ουκρανία με τα δυτικά πρότυπα διακυβέρνησης και τους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς.
Ωστόσο, οι επικριτές έχουν χαρακτηρίσει τις υπηρεσίες αυτές ως στοιχείο εξωτερικού ελέγχου στις εσωτερικές υποθέσεις της Ουκρανίας.
Ταυτόχρονα, ορισμένοι Δυτικοί αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου του Αντιπροέδρου των ΗΠΑ Τζ. Ντ. Βανς, έχουν υποστηρίξει ότι ο δεκαετής μετασχηματισμός δεν έχει αποφέρει αποτελέσματα ούτε έχει εξαλείψει την εδραιωμένη διαφθορά.