
Η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά σε μια πρωτοφανή πρόκληση για τον στόλο των Ι.Χ. Ο υψηλός μέσος όρος ηλικίας των αυτοκινήτων – περίπου 17,5 έτη, ο υψηλότερος στην Ευρωπαϊκή Ένωση – σημαίνει ότι σχεδόν τα 45% των κυκλοφορούντων οχημάτων ενδέχεται να χαρακτηριστούν «μη βιώσιμα» σύμφωνα με τις νέες ευρωπαϊκές προδιαγραφές για τις εκπομπές και την οδική ασφάλεια.
Η ανάλυση δείχνει ότι πολλά ελληνικά οχήματα δεν πληρούν πλέον τα τρέχοντα πρότυπα εκπομπών, υπόκεινται σε αυξημένο τεχνικό ρίσκο και αντιμετωπίζουν περιορισμούς πρόσβασης σε αστικά κέντρα με ζώνες χαμηλών εκπομπών (ZBE).
Ταυτόχρονα, η επιβολή αυστηρότερων ορίων για μικροσωματίδια έως το 2030 σημαίνει ότι η ελεύθερη κυκλοφορία τους θα γίνεται όλο και πιο δύσκολη.
Η διαδικασία αναμένεται σταδιακή αλλά αναπόφευκτη. Οι οδηγίες της Ε.Ε. θα ενεργοποιήσουν τρεις άξονες: περιορισμούς εισόδου σε κεντρικές περιοχές, οικονομικά αντικίνητρα όπως αυξημένα τέλη κυκλοφορίας και φόρους, καθώς και ενίσχυση τεχνικών και περιβαλλοντικών ελέγχων μέσω ΚΤΕΟ.
Η καθυστέρηση της πολιτείας να παρέμβει με δίκαια μέτρα επιδείνωσης της κατάστασης θα μετακυλήσει το κόστος στους πολίτες.
Η λύση απαιτεί στοχευμένα μέτρα: επιδοτήσεις απόσυρσης και αντικατάστασης παλαιών οχημάτων, ευνοϊκή χρηματοδότηση για νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα, κοινωνική μίσθωση οχημάτων χαμηλών εκπομπών, καθώς και ενεργή ενημέρωση και υποστήριξη των πολιτών.
Χωρίς τέτοια εργαλεία, η ελληνική κοινωνία θα αναγκαστεί να επωμιστεί το κόστος μετάβασης – οικονομικά, περιβαλλοντικά και ασφάλειας.
Για τους οδηγούς, η επιλογή δεν είναι πλέον το «αν» αλλά το «πότε». Τα παλιά αυτοκίνητα θα γίνουν σταδιακά δυσχερή στη χρήση και οικονομικά ασύμφορα, ενώ η καθυστέρηση δράσης θα αυξήσει τις συνέπειες για όλους: πολίτες, κράτος και περιβάλλον.