
Επιστημονική έρευνα των Μενέλαου Αποστόλου, καθηγητή Εξελικτικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας, και Αντώνιου Καγιαλή, ερευνητή στους τομείς της Ψυχολογίας και της Νευροεπιστήμης, δείχνει τον τρόπο με τον οποίο χωρίζουν συνήθως τα ζευγάρια στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με την έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Personality and Individual Differences, το 86% των Ελλήνων επιλέγουν την ίδια μέθοδο χωρισμού.
Η έρευνα αποτελείται από δύο σκέλη. Στην πρώτη μελέτη, 228 ελληνόφωνοι ενήλικες (122 γυναίκες και 105 άνδρες), ηλικίας περίπου 30 ετών, κλήθηκαν να φανταστούν ότι βρίσκονται σε μια δυστυχισμένη σχέση και να περιγράψουν πώς θα την τελείωναν. Οι απαντήσεις τους αναλύθηκαν και ομαδοποιήθηκαν. Έτσι διαπιστώθηκαν 45 διαφορετικοί τρόποι χωρισμού στα ζευγάρια.
Στο δεύτερο σκέλος, συμμετείχαν 392 άτομα (185 γυναίκες, 201 άνδρες, και δύο που αυτοπροσδιορίστηκαν ως «άλλο» και 4 που δεν δήλωσαν φύλο), με μέσο όρο ηλικίας τα 34 έτη για τις γυναίκες και τα 38 για τους άνδρες. Οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν κατά πόσο θα χρησιμοποιούσαν καθέναν από τους 45 τρόπους χωρισμού και στη συνέχεια αξιολογήθηκαν με βάση χαρακτηριστικά προσωπικότητάς τους.
Αυτοί οι 45 τρόποι χωρισμού για ζευγάρια, όπως περιγράφηκαν από τους συμμετέχοντες στην έρευνα, ομαδοποιήθηκαν σε εννέα τακτικές:
Ψυχρή απομάκρυνση (σταδιακή αποστασιοποίηση)
Ειλικρινής συζήτηση (ξεκάθαρη εξήγηση των λόγων)
Εξαφάνιση (χωρίς προειδοποίηση)
Ανάληψη ευθύνης
Αναφορά σε απιστία ή ενδιαφέρον για άλλο άτομο
Πρόταση για διάλειμμα
Προσφορά φιλίας
Επιχειρηματολογία υπέρ του χωρισμού
Αποφυγή πρόσωπο με πρόσωπο επαφής (μέσω τηλεφώνου ή μηνύματος)
Και στη συνέχεια αυτές οι τακτικές κατηγοριοποιήθηκαν σε τρεις γενικές στρατηγικές προσέγγισης:
«Μετριάζω το πλήγμα»: Είναι η πιο συχνή επιλογή, με το 86% των συμμετεχόντων να την προτιμούν. Τα άτομα που επιλέγουν τον χωρισμό επιλέγουν την ανοιχτή επικοινωνία, την ανάληψη ευθύνης και την προσπάθεια να φανεί ότι ο χωρισμός ωφελεί και τους δύο.
«Ας κάνουμε ένα διάλειμμα»: Επιλέχθηκε από το 24%. Αυτός που επιθυμεί τον χωρισμό, προτείνει μια προσωρινή απομάκρυνση, ώστε και οι δύο να επαναξιολογήσουν τα συναισθήματά τους.
«Αποφεύγω τη σύγκρουση»: Επιλέχθηκε από το 16%. Αυτός που θέλει να φύγει απομακρύνεται ή εξαφανίζεται χωρίς να πει τίποτα ξεκάθαρα ή να συζητήσει την απόφασή του.
Η έρευνα δεν έχει καταλήξει σε σαφή συμπεράσματα αναφορικά με την προσωπικότητα του ατόμου και τον τρόπο που επιλέγει να χωρίσει.
Σε γενικές γραμμές διαπιστώθηκε ότι τα άτομα με υψηλή δεκτικότητα (ευγένεια, καλοσύνη) απέφευγαν τη «ψυχρή» απομάκρυνση. Ωστόσο, όσοι εμφάνιζαν υψηλά επίπεδα μακιαβελισμού (χειριστική συμπεριφορά) ήταν πιο πιθανό να την επιλέξουν. Άτομα με αυξημένη ψυχοπάθεια έτειναν να ρίχνουν την ευθύνη στον σύντροφό τους.
Αυτό που διαπιστώνουν οι ερευνητές από τα ευρήματα είναι ότι οι άνθρωποι ακολουθούν σχετικά προβλέψιμους τρόπους για να τερματίσουν μια σχέση.
Πιθανότατα, επειδή τέτοιες στρατηγικές έχουν διαμορφωθεί εξελικτικά. Και εξηγούν ότι σε ένα παλαιότερο κοινωνικό περιβάλλον, η απώλεια ενός συντρόφου μπορούσε να είναι επικίνδυνη. Οπότε οι άνθρωποι που χώριζαν με ήπιο τρόπο διατηρούσαν καλύτερη κοινωνική φήμη και είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες να βρουν νέο σύντροφο.