Ένας σουλτάνος θαμμένος στα θεμέλια: Το σκοτεινό μυστικό ενός ελληνικού κάστρου

Στην ηπειρωτική πλευρά της Χαλκίδας, πάνω σ’ έναν λόφο που εποπτεύει τον Ευβοϊκό, στέκεται αγέρωχο το κάστρο του Καράμπαμπα — ένα οχυρό που κρύβει στο υπέδαφός του μυστικά αιώνων. Περισσότερο από ένα απλό φρούριο, ο χώρος κουβαλά ιστορίες από πολιορκίες, θανάτους, θρύλους και πολιτισμούς που συγκρούστηκαν.

Το κάστρο δεν είναι μεσαιωνικό, όπως θα περίμενε κανείς με την πρώτη ματιά. Το σημερινό του οικοδόμημα χρονολογείται στον 17ο αιώνα, συγκεκριμένα το 1684, όταν και ανεγέρθηκε με σχέδια του Βενετού μηχανικού Τζερόλιμο Γκαλόπο, για λογαριασμό των… Οθωμανών. Σκοπός του; Να αποτρέψει τις επιθέσεις των Βενετών και να ενισχύσει την άμυνα της περιοχής.

Ένας λόφος, πολλές εποχές

Το σημείο, ωστόσο, είχε σημαντική στρατηγική θέση πολύ πριν τους Οθωμανούς. Στην αρχαιότητα, εκεί βρισκόταν η πόλη Κάνηθος, και πιθανότατα υπήρχε κάποια μορφή οχύρωσης κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο. Αυτός ο λόφος φάνηκε να είναι διαχρονικά ιδανικός για φρούριο, αλλά η ιστορία που το έκανε να ξεχωρίζει από κάθε άλλο κάστρο στην Ελλάδα είναι… θαμμένη.

Το φρούριο που δεν έπεσε ποτέ

Το 1688, κατά τη διάρκεια του Βενετοτουρκικού Πολέμου, το κάστρο πολιορκήθηκε ανεπιτυχώς από τον Φραγκίσκο Μοροζίνι, έναν από τους πιο γνωστούς στρατηγούς των Βενετών. Παρά τις προσπάθειες, το οχυρό άντεξε — αποδεικνύοντας ότι ο σχεδιασμός του Γκαλόπο, με χαμηλά τείχη αλλά ισχυρές άμυνες, ήταν απολύτως λειτουργικός.

Ποιος ήταν ο Καρά Μπαμπάς

Το κάστρο πήρε το όνομά του, σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, από τον Καρά Μπαμπά Σουλτάν. Ένας θρησκευτικός ή στρατιωτικός αξιωματούχος των Οθωμανών, ο οποίος θάφτηκε στον ίδιο τον λόφο — στα σημεία δηλαδή που χτίστηκαν τα θεμέλια του κάστρου. Λέγεται πως ο τάφος του υπάρχει ακόμα, αν και δεν έχει επιβεβαιωθεί επίσημα.

Το στοιχείο αυτό δίνει μυθιστορηματική διάσταση στην ιστορία του κάστρου, αφού πρόκειται για ένα φρούριο χτισμένο επάνω σε τάφο, που φέρει ακόμα το όνομα του θαμμένου σουλτάνου.

Από το παρελθόν στο παρόν

Το κάστρο γνώρισε σημαντικές εργασίες αναστήλωσης και αποκατάστασης μεταξύ 1985 και 2000, και σήμερα αποτελεί ένα ζωντανό μνημείο ανοιχτό στο κοινό.

Στο εσωτερικό του λειτουργεί εκθεσιακός χώρος, όπου φιλοξενούνται γλυπτά από την ευρύτερη περιοχή της Χαλκίδας, ενώ στον ίδιο χώρο βρίσκεται και ο τάφος του λογοτέχνη Γιάννη Σκαρίμπα, προσδίδοντας και μια πνευματική διάσταση στο ιστορικό αυτό τοπίο.

Γιατί αξίζει να το επισκεφθείτε

Χωρίς αμφιβολία. Το κάστρο του Καράμπαμπα είναι ένα από τα λιγότερο γνωστά αλλά πιο ιδιαίτερα κάστρα της Ελλάδας. Η τοποθεσία του προσφέρει μοναδική θέα στη Χαλκίδα και τα στενά του Ευρίπου, ενώ η ατμόσφαιρά του συνδυάζει ιστορία, θρύλους και τέχνη. Και όλα αυτά, χτισμένα —κυριολεκτικά— πάνω από έναν σουλτάνο.