Ιστορία
Μια ομάδα επιστημόνων κατάφερε, μέσω ενός επιταχυντή σωματιδίων, να σαρώσει απολιθώματα δεινοσαύρων ηλικίας 200 εκατομμυρίων ετών και δημιούργησε τρισδιάστατες ανακατασκευές των κρανίων εμβρύων δεινοσαύρων.
Τα εξαιρετικά λεπτομερή αποτελέσματα αυτών των σαρώσεων προσφέρουν μια πρωτοφανή εικόνα για το πώς αναπτύσσονταν οι νεαροί δεινόσαυροι, αποκαλύπτοντας εντυπωσιακές ομοιότητες με τους σύγχρονους συγγενείς τους, όπως οι κροκόδειλοι και οι κότες.
Το αρχαιότερο εύρημα
Τα απολιθωμένα αυγά ανακαλύφθηκαν το 1976 στο Εθνικό Πάρκο Golden Gate Highlands της Νότιας Αφρικής. Η συστάδα των έξι αυγών περιείχε έμβρυα που ανήκαν στο είδος Massospondylus carinatus, ένα δίποδο φυτοφάγο που έζησε πριν από 200 εκατομμύρια χρόνια.
Ενώ το είδος αυτό μεγάλωνε έως και τα 5 μέτρα, τα έμβρυα βρέθηκαν απολιθωμένα στα δύο τρίτα περίπου της επώασής τους. Ήταν τόσο μικροσκοπικά που τα κρανία τους δεν ξεπερνούσαν τα 2 εκατοστά σε μήκος, με τα δόντια τους να είναι μικρότερα από ένα χιλιοστό.
Επιστήμονες κατάφεραν να συμπεράνουν ότι η ανάπτυξη του εμβρύου του δεινοσαύρου ήταν αξιοσημείωτα κοντά σε αυτή των σημερινών ζώντων συγγενών τους, από τις χελώνες και τις σαύρες μέχρι τους κροκόδειλους. Ιστορικά, τέτοια μικροσκοπικά έμβρυα θεωρούνταν άχρηστα λόγω της ευθραυστότητας και του μεγέθους τους.
Το κλειδί για την ανάλυση ήταν η μεταφορά των απολιθωμάτων στην European Synchrotron Radiation Facility (ESRF) στη Γκρενόμπλ της Γαλλίας το 2015.
Η εγκατάσταση διαθέτει έναν δακτύλιο μήκους 844 μέτρων, όπου τα ηλεκτρόνια επιταχύνονται κοντά στην ταχύτητα του φωτός. Αυτό απελευθερώνει τόσο ισχυρές ακτίνες-Χ που οι σαρώσεις κατάφεραν να δείξουν μεμονωμένα οστικά κύτταρα.
Νέα Στοιχεία
Οι ερευνητές, των οποίων η μελέτη δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Scientific Reports, ενθουσιάστηκαν όταν διαπίστωσαν ότι κάθε έμβρυο διέθετε δύο ξεχωριστά σετ δοντιών:
Τριγωνικά δόντια (Προσωρινά): Πιθανότατα οι δεινόσαυροι θα τα έχαναν πριν από την εκκόλαψη. Πρόκειται για παρόμοια με τα «παιδικά δόντια» των σύγχρονων κροκοδείλων.
Κανονικά δόντια (Ενηλίκων): Παρόμοια με αυτά των ενήλικων δεινοσαύρων, τα οποία πιθανότατα θα είχαν κατά την εκκόλαψη.
«Ήταν απίστευτο ότι αυτά τα έμβρυα είχαν δύο τύπους δοντιών. Τα δόντια είναι τόσο μικροσκοπικά, μικρότερα από την άκρη μιας οδοντογλυφίδας», δήλωσε η Δρ. Chapelle.
Η ομάδα σκοπεύει να χρησιμοποιήσει την ίδια διαδικασία σε άλλα έμβρυα δεινοσαύρων για μια ακόμα πιο ξεκάθαρη εικόνα της ανάπτυξής τους. Μάλιστα, οι σαρωμένες ανακατασκευές των χεριών και των ποδιών του Massospondylus επιβεβαίωσαν ήδη ότι τα νεογνά περπατούσαν στα δύο πόδια.
«Είναι απίστευτο ότι σε περισσότερα από 250 εκατομμύρια χρόνια εξέλιξης των ερπετών, ο τρόπος ανάπτυξης του κρανίου στο αυγό παραμένει λίγο πολύ ο ίδιος», σχολίασε ο Jonah Choiniere, συνεργάτης στη μελέτη.
