Κοινωνία
Στον κόσμο της ψυχολογίας, εδώ και δεκαετίες, οι άνθρωποι χωρίζονται χονδρικά σε δύο κατηγορίες: εσωστρεφείς και εξωστρεφείς. Οι πρώτοι αντλούν ενέργεια από τη μοναξιά, ενώ οι δεύτεροι τη βρίσκουν μέσα από την κοινωνική επαφή.
Όμως, τα τελευταία χρόνια, ένας νέος όρος κάνει την εμφάνισή του στις συζητήσεις του διαδικτύου: Otrovert.
«Otrovert» είναι ένας όρος που εμφανίζεται όλο και συχνότερα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, περιγράφοντας ανθρώπους που δεν χωράνε εύκολα στις κλασικές κατηγορίες εσωστρεφών (introverts) και εξωστρεφών (extroverts).
Ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι που νιώθουν πως δεν ανήκουν πουθενά;
Ούτε εσωστρεφείς, ούτε εξωστρεφείς
Ο όρος Otrovert προέρχεται από το «other» (άλλος) και το «-vert», το κοινό επίθημα που συναντάμε σε λέξεις όπως introvert και extrovert. Περιγράφει όσους δεν αναγνωρίζουν τον εαυτό τους σε καμία από τις δύο παραδοσιακές κατηγορίες.
Ένας otrovert μπορεί να αγαπά τις κοινωνικές συναναστροφές, αλλά να εξαντλείται γρήγορα από αυτές. Μπορεί να απολαμβάνει τη μοναξιά του, αλλά να τη βιώνει όχι ως ανάγκη απομόνωσης, αλλά ως χώρο ανασύνταξης.
Δεν είναι «ντροπαλοί», ούτε «παρτάκηδες». Δεν είναι «ψώνια», ούτε «μοναχικοί λύκοι». Είναι απλώς άνθρωποι που λειτουργούν ανάλογα με το περιβάλλον, τη διάθεση και το πλαίσιο. Και αυτό, σε μια εποχή που όλα πρέπει να έχουν ετικέτα, φαίνεται να είναι επαναστατικό.
Το φαινόμενο της «ενεργειακής μεταβλητότητας»
Ένα βασικό χαρακτηριστικό των otroverts είναι αυτό που πολλοί ψυχολόγοι αποκαλούν ενεργειακή μεταβλητότητα. Δηλαδή, το πώς αλλάζει το επίπεδο ενέργειας ενός ατόμου ανάλογα με το κοινωνικό του περιβάλλον.
Για παράδειγμα, ένας otrovert μπορεί να είναι ενθουσιώδης και κοινωνικός σε μια μικρή παρέα φίλων, αλλά να κλείνεται στον εαυτό του σε ένα πάρτι με αγνώστους. Ή το αντίθετο — να λάμπει στη σκηνή και να “καίγεται” συναισθηματικά την επόμενη μέρα.
Αυτή η εναλλαγή μπορεί να προκαλέσει σύγχυση ή ενοχές:
«Γιατί χτες ήμουν κοινωνικός και σήμερα δεν θέλω να μιλήσω σε κανέναν;»
Η απάντηση είναι απλή: γιατί είσαι άνθρωπος, όχι ρομπότ. Και το ενεργειακό σου “σύστημα” δεν λειτουργεί με κουμπί on/off.
Η ανάγκη για νέους όρους και ταυτότητες
Το διαδίκτυο έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στη διάδοση του όρου otrovert. Χιλιάδες χρήστες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μοιράζονται εμπειρίες που περιγράφουν αυτό το «ενδιάμεσο» συναίσθημα — ότι δεν ανήκεις ούτε στους ήσυχους ούτε στους εκρηκτικούς.
Πολλοί μάλιστα βρίσκουν στον όρο μια αίσθηση ανακούφισης: επιτέλους υπάρχει μια λέξη που περιγράφει αυτό που ένιωθαν χωρίς να μπορούν να το εκφράσουν.
Κάποιοι ψυχολόγοι βλέπουν το φαινόμενο ως εξέλιξη της έννοιας του αμφιβέρτη (ambivert) — ατόμων που διαθέτουν χαρακτηριστικά και των δύο τύπων. Ωστόσο, οι otroverts διαφοροποιούνται στο ότι δεν τους ενδιαφέρει να τοποθετηθούν πουθενά. Δεν ψάχνουν να βρουν πού ανήκουν· αποδέχονται απλώς ότι είναι κάτι διαφορετικό κάθε μέρα.
Η κοινωνία των «μη κατηγοριοποιήσιμων»
Σε μια εποχή που όλα πρέπει να ταξινομούνται — φύλο, προτιμήσεις, επάγγελμα, προσωπικότητα — οι otroverts συμβολίζουν μια νέα μορφή αυτογνωσίας. Δεν προσπαθούν να χωρέσουν σε καλούπια. Προτιμούν να γνωρίζουν τις αντιφάσεις τους και να τις αποδέχονται.
Και ίσως αυτό να είναι το επόμενο βήμα στην ανθρώπινη εξέλιξη: να σταματήσουμε να προσπαθούμε να «ταιριάξουμε» και να αρχίσουμε να κατανοούμε τη ρευστότητα της ανθρώπινης φύσης.
