Διεθνής Πολιτική
Στην Αίγυπτο αναμένεται να μεταβεί αύριο (13/10) ο Κύπριος πρόεδρος, Νίκος Χριστοδουλίδης, για να συμμετάσχει στη σύνοδο για την εκεχειρία στη Γάζα.
Η σύνοδος θα πραγματοποιηθεί στο Σαρμ ελ Σέιχ και εντάσσεται στο πλαίσιο της πρώτης φάσης της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός και απελευθέρωσης ομήρων και κρατουμένων.
Ο Ν.Χριστοδουλίδης σε δηλώσεις του σήμερα το πρωί στη Λευκωσία, επανέλαβε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία προσέρχεται στη Σύνοδο με συγκεκριμένο σχέδιο για την ανοικοδόμηση της Γάζας, επιδιώκοντας συμμετοχή κυπριακών εταιρειών σε έργα υποδομής, στέγασης και δικτύων. Παράλληλα, ξεκαθάρισε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία διεκδικεί ρόλο στα ζητήματα ασφάλειας της εφαρμογής της συμφωνίας, στη βάση όσων προβλέπονται για τη πρώτη φάση του Σχεδίου.
Η Λευκωσία επικαλείται την εμπειρία της από τον θαλάσσιο διάδρομο «Αμάλθεια», που ενεργοποιήθηκε το 2024 με αφετηρία τη Λάρνακα, και τον επιχειρησιακό έλεγχο και εκπαίδευση που παρέχει το κέντρο CYCLOPS (Cyprus Center for Land, Open-Seas and Port Security). Σύμφωνα με επίσημες αναφορές, ο διάδρομος χρησιμοποιήθηκε για αποστολές βοήθειας, ενώ το CYCLOPS έχει αναγνωριστεί από ΗΠΑ και ΕΕ ως εργαλείο ελέγχων και κατάρτισης για θαλάσσια ασφάλεια και τελωνειακές διαδικασίες.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης ευχαρίστησε δημόσια τον Αμερικανό και τον Αιγύπτιο Πρόεδρο για την πρόσκληση, σημειώνοντας ότι μίλησε ήδη με τον Σίσι, τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ και τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ενώ σήμερα επικοινώνησε με τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Η Λευκωσία θεωρεί την πρόσκληση «ένδειξη αναγνώρισης» του ρόλου της στο ανθρωπιστικό πεδίο και στην υλοποίηση των συμφωνηθέντων.
Κεντρικό ζήτημα παραμένει ο προέλεγχος των φορτίων προς τη Γάζα. Η κυπριακή πλευρά προτάσσει διαδικασίες επιθεώρησης μέσω Λάρνακας και τεχνικής υποστήριξης από το CYCLOPS, ώστε να διασφαλίζεται ότι ανθρωπιστικό υλικό δεν μετατρέπεται σε στρατιωτικό εφόδιο.
Στο αμυντικό σκέλος, ο Πρόεδρος Ν.Χριστοδουλίδης ανέφερε την ετήσια ανανέωση της αμερικανικής άρσης του εμπάργκο όπλων προς την Κυπριακή Δημοκρατία, τονίζοντας ότι στόχος είναι πολυετής και τελικά, μόνιμη ρύθμιση. Η Ουάσιγκτον έχει ήδη παρατείνει την άρση για το διάστημα 1/10/2025–30/9/2026, ενώ στο Κογκρέσο κινείται πρόταση για επέκταση της περιόδου ανανέωσης σε πενταετία. Στο μεταξύ, κλιμάκιο της Κυπριακής Εθνικής Φρουράς θα μεταβεί στις ΗΠΑ για αξιολόγηση υλικού και συνεργασιών, με φόντο και τον υπό σχεδιασμό εκσυγχρονισμό της αεροπορικής βάσης «Ανδρέας Παπανδρέου» στην Πάφο. σε συνεννόηση με αμερικανικές αρχές.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, το ανακοινωθέν που θα εκδοθεί αύριο μετά τη Σύνοδο, θα επιχειρεί να «κλειδώσει» την εφαρμογή της συμφωνίας και να δώσει πολιτική κάλυψη σε ένα διεθνές σχήμα επιτήρησης και στήριξης, με πρωταγωνιστικό ρόλο της Αιγύπτου και συνεισφορά από ΗΠΑ, ΕΕ και άλλους περιφερειακούς δρώντες.
