Από σήμερα, Δευτέρα 21 Ιουλίου 2025, τίθεται σε ισχύ το νέο τέλος ανά επιβάτη κρουαζιέρας στα ελληνικά λιμάνια, σύμφωνα με το πρόσφατο θεσμικό πλαίσιο που έχει θεσπίσει το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
Το τέλος αφορά όλες τις εταιρείες κρουαζιέρας που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και στοχεύει στη χρηματοδότηση έργων υποδομής, στη διαχείριση της αυξανόμενης τουριστικής κίνησης και στην προώθηση της βιωσιμότητας στα νησιά.
Το ποσό διαφοροποιείται ανάλογα με τη διάρκεια παραμονής του πλοίου, τον τύπο του λιμένα (home port ή transit) και τη συνολική τουριστική επιβάρυνση κάθε προορισμού.
Σύμφωνα με την απόφαση, το τέλος ποικίλλει ανάλογα με την εποχή και το λιμάνι προορισμού:
•Από 1 Ιουνίου έως 30 Σεπτεμβρίου οι επιβάτες που αποβιβάζονται σε Μύκονο και Σαντορίνη θα καταβάλλουν 20 ευρώ ανά άτομο, ενώ στους υπόλοιπους λιμένες 5 ευρώ.
•Την περίοδο 1 Οκτωβρίου – 31 Οκτωβρίου και 1 Απριλίου – 31 Μαΐου, το τέλος είναι 12 ευρώ για Μύκονο και Σαντορίνη και 3 ευρώ για τα άλλα λιμάνια.
•Τους χειμερινούς μήνες, από 1 Νοεμβρίου έως 31 Μαρτίου, μειώνεται σε 4 ευρώ και 1 ευρώ αντίστοιχα.
•Το ποσό βαρύνει τον επιβάτη χωρίς ΦΠΑ, ενώ την ευθύνη καταβολής έχουν οι εταιρείες κρουαζιέρας, οι ναυτικοί πράκτορες, οι ελληνικές διαχειρίστριες εταιρείες και οι νόμιμοι εκπρόσωποί τους, οι οποίοι φέρουν αλληλέγγυα ευθύνη.
Όπως επισημαίνουν εκπρόσωποι του κλάδου, το τέλος, σε συνδυασμό με άλλες αυξήσεις – όπως σε ρυμουλκά, υπηρεσίες ISPS και περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις – οδηγεί σε αύξηση του συνολικού κόστους του ταξιδιού. Χαρακτηριστικά, για τετραήμερη κρουαζιέρα με προορισμούς όπως η Σαντορίνη και η Μύκονος, το επιπλέον κόστος ανέρχεται σε περίπου 260 ευρώ ανά 4μελή οικογένεια, ενώ για κρουαζιέρες με επτά ελληνικούς προορισμούς, το τέλος αυξάνει την τιμή του εισιτηρίου κατά περίπου 15%.
Η πληρωμή του τέλους πραγματοποιείται μέσω ηλεκτρονικού παραβόλου, το οποίο εκδίδεται αποκλειστικά από την ηλεκτρονική εφαρμογή e.hcg.gov.gr. Η διαχείριση της εφαρμογής γίνεται από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
Το ποσό βαρύνει τον επιβάτη χωρίς ΦΠΑ, ενώ την ευθύνη καταβολής έχουν οι εταιρείες κρουαζιέρας, οι ναυτικοί πράκτορες, οι ελληνικές διαχειρίστριες εταιρείες και οι νόμιμοι εκπρόσωποί τους, οι οποίοι φέρουν αλληλέγγυα ευθύνη. Οι ναυτικοί πράκτορες είναι υπεύθυνοι για τη δήλωση των στοιχείων επιβατών την ημέρα απόπλου, μέσω της προαναφερθείσας εφαρμογής, χρησιμοποιώντας τους προσωπικούς τους κωδικούς Taxisnet. Η δήλωση έχει ισχύ υπεύθυνης δήλωσης και φέρει τις αντίστοιχες νομικές συνέπειες.
Σε περιπτώσεις όπου η εταιρεία κρουαζιέρας διαθέτει ελληνικό ΑΦΜ ή έχει αναθέσει τη διαχείριση του πλοίου σε ελληνική εταιρεία, η ευθύνη μπορεί να μεταβιβαστεί σε εξουσιοδοτημένους εκπροσώπους, όπως λογιστές ή υπαλλήλους πρακτορείων, οι οποίοι λειτουργούν εξ ονόματος των υπόχρεων.
Η απόδοση του τέλους θα γίνεται ανά τρίμηνο μέχρι την τελευταία εργάσιμη του επόμενου μήνα: αποβιβάσεις Ιανουαρίου–Μαρτίου αποδίδονται έως τέλη Απριλίου, Απριλίου–Ιουνίου έως τέλη Ιουλίου κ.ο.κ. Η ρύθμιση αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά τις ροές επισκεπτών σε δημοφιλείς προορισμούς, ειδικά σε Μύκονο και Σαντορίνη, όπου το κόστος παραμένει υψηλότερο.
Οι φορείς της κρουαζιέρας προειδοποιούν ότι η επιβολή του τέλους ενδέχεται να καταστήσει την Ελλάδα λιγότερο ελκυστική για διεθνείς εταιρείες κρουαζιέρας, οι οποίες μπορεί να προτιμήσουν άλλες αγορές με χαμηλότερα κόστη, όπως αυτή της Τουρκίας. Οι εξελίξεις παρακολουθούνται στενά, καθώς ο κλάδος της κρουαζιέρας αποτελεί σημαντική πηγή εσόδων για πολλές περιοχές της νησιωτικής Ελλάδας.
Το ένα τρίτο των εσόδων αποδίδεται στους δήμους, εντός των διοικητικών ορίων των οποίων βρίσκονται οι λιμένες αποβίβασης, για έργα για τη βελτίωση του τουριστικού προϊόντος και των υποδομών τους, το ένα τρίτο εγγράφεται στον προϋπολογισμό του υπουργείου Ναυτιλίας και τέλος το ένα τρίτο εγγράφεται στον προϋπολογισμό του υπουργείου Τουρισμού. Ειδικά για το λιμάνι Κατακόλου, το ένα τρίτο επιμερίζεται ισόποσα στους Δήμους Πύργου και Αρχαίας Ολυμπίας.
Σε ανακοίνωσή της η CLIA (Cruise Lines International Association), που εκπροσωπεί τη διεθνή βιομηχανία κρουαζιέρας, τονίζει πως: «Η επιβολή τέλους ανά επιβάτη είναι κατανοητή υπό την προϋπόθεση ότι τα έσοδα επιστρέφουν στις τοπικές κοινωνίες και στις λιμενικές υποδομές. Ζητούμε διαφάνεια στη διαχείριση και στενή συνεργασία για τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό.»
Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της CLIA, Bud Darr, είχε πρόσφατα δηλώσει: «Η Ελλάδα παραμένει στρατηγικός προορισμός για την παγκόσμια κρουαζιέρα. Οι νέοι κανονισμοί είναι ένα βήμα προς την ορθολογική διαχείριση, όμως η εφαρμογή τους πρέπει να γίνει με τρόπο που δεν θα βλάψει τη ροή επισκεπτών ή την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών λιμανιών.»