Οικονομία
H εφαρμογή του μέτρου του πλαφόν στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου από G7-EE, έχει ξεκινήσει από χθες και ήδη τα πρώτα δείγματα δείχνουν πως θα καταλήξει σε αποτυχία που θα ενισχύσει την Ρωσία και την οικονομία της απέναντι στην Δύση.
Η Μόσχα προετοιμάζονταν γι’ αυτό και αθόρυβα προμηθεύτηκε εκατοντάδες δεξαμενόπλοια από την αγορά για να συνεχίσει ανενόχλητη τις πωλήσεις της στις δύο τεράστιες οικονομίες, της Κίνας και της Ινδίας.
Πρόκειται για τον περιβόητο «dark tanker fleet».
Η Γερμανία προσπαθεί να πείσει την Ινδία να ταχθεί μαζί με τη Δύση ενάντια στο ρωσικό πετρέλαιο αλλά τα ινδικά συμφέροντα βρίσκονται στην Ανατολή.
Πέραν αυτού οι Ινδοί απεχθάνονται τους Αγγλοσάξονες και οποιονδήποτε μιλάει αγγλικά (πλην των ιδίων βεβαίως αν και έχουν ξεκινήσει την επιστροφή στην μητρική τους γλώσσα) ενώ δεν ξεχνούν πως οι Ρώσοι είναι αυτοί που τους στήριξαν όλα αυτά τα χρόνια και οφείλουν σε αυτούς ακόμα και τις νίκες τους σε όλους τους ινδο-πακιστανικούς πολέμους (οι Ινδοί δεν έχασαν ποτέ σε τέσσερις μεγάλες συγκρούσεις).
Τη Δευτέρα 5 Δεκεμβρίου τέθηκε σε ισχύ το ανώτατο όριο τιμών για το ρωσικό πετρέλαιο και το εμπάργκο πετρελαίου της ΕΕ.
Μόνο οι χώρες της G7, που ξεκίνησαν όλα αυτά, και η Ευρωπαϊκή Ένωση το υπέγραψαν. Ο συνασπισμός είναι μάλλον μικρός. Η Δύση απέτυχε να αναγκάσει την Κίνα και την Ινδία, τους κύριους αγοραστές του ρωσικού πετρελαίου, να ενταχθούν σε αυτήν.
Η Γερμανία, ωστόσο, δεν φαίνεται να χάνει τις ελπίδες της. Τουλάχιστον, η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Annalena Burbock είπε στο «The Hindu» την παραμονή της επίσκεψής της στο Νέο Δελχί ότι η Γερμανία αναμένει από την Ινδία να υποστηρίξει την καθιέρωση ανώτατου ορίου τιμών στις προμήθειες ρωσικού αργού πετρελαίου.
Γιατί το αναμένει είναι ένα άλλο ζήτημα, άλλωστε μέχρι τώρα δεν έχει δείξει να είναι και ιδιαίτερα ρεαλίστρια σε ότι αφορά την εξωτερική πολιτική.
«Δεν είναι σίγουρο ότι η Γερμανία θα προσπαθήσει να προωθήσει αυτή την ιδέα. Πρώτον, η Γερμανία δεν είναι ένας παίκτης που μπορεί να αναγκάσει την Ινδία να αλλάξει θέση. Δεν έχει αρκετό βάρος στη διεθνή σκηνή. Η Ινδία μπορούσε να ακούσει μόνο τις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε ο Igor Yushkov, κορυφαίος εμπειρογνώμονας του Ταμείου Εθνικής Ενεργειακής Ασφάλειας, ειδικός στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας.
Νωρίτερα, η Ουάσιγκτον είχε ήδη καλέσει την Ινδία να συμμετάσχει σε αυτόν τον αντι-ρωσικό συνασπισμό πετρελαίου, αλλά το Δελχί αγνόησε αυτές τις εκκλήσεις.
Δεύτερον, η Γερμανία, όπως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, είναι στην πραγματικότητα ασύμφορη για να αναγκάσει την Ινδία να ενταχθεί στο ανώτατο όριο τιμών για το ρωσικό πετρέλαιο.
«Εάν η Ινδία αρνηθεί να αγοράσει ρωσικό πετρέλαιο σε τιμές αγοράς, τότε η Ρωσία θα εκπληρώσει τις απειλές της και θα σταματήσει να στέλνει πετρέλαιο στους Ινδούς.
Ενώ η Ινδία έχει γίνει ο μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού πετρελαίου που αποστέλλεται δια θαλάσσης. Τέτοιου είδους όγκους, που η Ινδία παίρνει τώρα από τη Ρωσία, κανείς άλλος στην αγορά δεν μπορεί να απορροφήσει.
Τουλάχιστον, θα χρειαστούν μήνες, ή και χρόνια, για να διανεμηθούν αυτοί οι όγκοι σε μικρότερους καταναλωτές.
Αυτό εγγυάται μια απότομη μείωση της παραγωγής και των εξαγωγών πετρελαίου από τη Ρωσία και μια τεράστια αύξηση στην τιμή όλου του υπόλοιπου πετρελαίου στον κόσμο», λέει ο Yushkov.
Έτσι, τον Οκτώβριο, η Ρωσία έγινε ο μεγαλύτερος προμηθευτής πετρελαίου στην Ινδία, μπροστά από τη Σαουδική Αραβία και το Ιράκ, που παραδοσιακά κυριαρχούν στην ινδική αγορά (στοιχεία Vortexa). Μιλάμε για παραδόσεις σχεδόν 1 εκατομμυρίου βαρελιών την ημέρα.
Εάν η Ρωσία αναγκαστεί να αρνηθεί τις παραδόσεις αυτού του όγκου στην Ινδία και να μειώσει τις εξαγωγές κατά αυτό το εκατομμύριο, τότε οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να ανταγωνιστούν τους Ινδούς για το πετρέλαιο που έχει απομείνει στην αγορά από το ίδιο το Ιράκ, τη Σαουδική Αραβία και άλλες χώρες.
Δηλαδή, από οικονομικής άποψης, είναι ασύμφορο για τους Γερμανούς να αναγκάζουν την Ινδία να ενταχθεί στον συνασπισμό G7-ΕΕ με ανώτατο όριο τιμών.
«Μάλλον, η Γερμανία θα μιλήσει με τους Ινδούς για την αύξηση της προμήθειας ντίζελ και άλλων προϊόντων πετρελαίου από την Ινδία, τα οποία παράγονται από ρωσικό πετρέλαιο. Γιατί η Γερμανία βρίσκεται σε δύσκολη θέση.
Η Γερμανία και η Πολωνία θέλουν να απαγορεύσουν την αγορά ρωσικού πετρελαίου μέσω του αγωγού Druzhba σε εθνικό επίπεδο το 2023.
Τώρα ο σωλήνας δεν υπόκειται σε περιορισμούς και είναι χωρίς ανώτατο όριο τιμής, χωρίς εμπάργκο.
Ωστόσο, η χωρητικότητα του γερμανικού λιμανιού του Ρόστοκ και του αγωγού προς τα γερμανικά διυλιστήρια δεν επαρκεί για να φορτώσει πλήρως τα γερμανικά εργοστάσια.
Η Γερμανία θα πρέπει να κλείσει μέρος της χωρητικότητας στο λιμάνι του Γκντανσκ προκειμένου να μεταφέρει μη ρωσικό πετρέλαιο κατά μήκος του Druzhba στα εργοστάσιά της.
Είναι ακριβό, και το πιο σημαντικό, δημιουργεί εξάρτηση από την Πολωνία, η οποία περιοδικά κλωτσάει σκληρά τους Γερμανούς, για παράδειγμα, απαιτεί αποζημιώσεις για τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο », εξηγεί ο ειδικός της FNEB.
Ως εκ τούτου, οι Γερμανοί μπορούν να συζητήσουν την αύξηση της προμήθειας τελικών προϊόντων πετρελαίου από την Ινδία.
Όσο για τη Ρωσία, τα πρώτα πρόσωπα του κράτους έχουν επανειλημμένα πει ότι δεν θα πουλήσουν πετρέλαιο σε μη αγοραίες τιμές, δηλαδή κάτω από το ανώτατο όριο τιμών, σε καμία περίπτωση. Η θέση της Μόσχας παρέμεινε αμετάβλητη.
«Πιστεύουμε ότι αυτό το μέσο δεν είναι αγοραίο, αναποτελεσματικό, παρεμβαίνει κατάφωρα με τα μέσα της αγοράς και αντίκειται σε όλους τους κανόνες, τον ίδιο ΠΟΕ, για παράδειγμα», δήλωσε ο Ρώσος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αλεξάντερ Νόβακ.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η εισαγωγή ενός τέτοιου εργαλείου μπορεί να οδηγήσει μόνο σε αποσταθεροποίηση της αγοράς, έλλειψη ενεργειακών πόρων, χαμηλότερες επενδύσεις και στο μέλλον ο μηχανισμός μπορεί να επηρεάσει και άλλα αγαθά ή χώρες.
Η Ρωσία υπόσχεται αντίποινα.
Πιθανότατα, μιλάμε για συμβολική απαγόρευση της προμήθειας πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου στις χώρες της G7 και στην Ευρώπη, είπε ο Γιουσκόφ.
Σε αυτή την περίπτωση, σύμφωνα με τον ίδιο, στην πραγματικότητα, μόνο η Ιαπωνία θα υποφέρει, η οποία έκανε εξαίρεση και επέτρεψε να αγοράσει ρωσικό πετρέλαιο στην τιμή της αγοράς από το Sakhalin-2.
Οι υπόλοιπες χώρες είτε δεν αγόρασαν ρωσικό πετρέλαιο και προϊόντα πετρελαίου, όπως ο Καναδάς, είτε αγόρασαν ασήμαντες ποσότητες, όπως η Αυστραλία, είτε οι ίδιες αρνήθηκαν να αγοράσουν, όπως οι ΗΠΑ και η ΕΕ.
Η Ρωσία δεν έχασε χρόνο και προετοιμάστηκε ενεργά για να μπορέσει να μεταφέρει το πετρέλαιο της σε νέες αγορές.
Εάν η απαγόρευση ασφάλισης τέτοιων αποστολών επιλυθεί εις βάρος των δικών τους ασφαλιστικών εταιρειών, οι κίνδυνοι των οποίων καλύπτονται από κρατικές εγγυήσεις, τότε το πρόβλημα της διαθεσιμότητας δεξαμενόπλοιων που θα μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο εκτός του ανώτατου ορίου τιμών που ορίζει η Δύση έχει λυθεί με την αγορά αυτών των πλοίων.
Η Ρωσία έχει σχηματίσει αθόρυβα έναν «σκιώδη στόλο» με περισσότερα από 100 τάνκερ για να ξεπεράσει το ανώτατο όριο τιμών. Τα πλοία είναι συνήθως 12-15 ετών και θα μπορούσαν εύκολα να παροπλιστούν τα επόμενα χρόνια, γράφει ο FT.
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τη Rystad, η Ρωσία χρειάζεται περισσότερα από 240 τάνκερ για να διατηρήσει τις τρέχουσες εξαγωγές. Ωστόσο, η Ρωσία δεν έχει ακόμη ολοκληρώσει τις αγορές και θα συνεχίσει να δημιουργεί τον «σκιώδη» στόλο της.
Σύμφωνα με την ανάλυση του Braemar, οι Ρώσοι φορείς εκμετάλλευσης θα μπορούσαν να αποκτήσουν 29 πολύ μεγάλα πλοία μεταφοράς αργού πετρελαίου (VLCC), καθένα από τα οποία μπορεί να μεταφέρει περισσότερα από 2 εκατομμύρια βαρέλια, συν 31 δεξαμενόπλοια κατηγορίας Suezmax χωρητικότητας περίπου 1 εκατομμυρίου βαρελιών, 49 δεξαμενόπλοια κατηγορίας Aframax με χωρητικότητας 700.000 τόνων βαρέλια.
Ταυτόχρονα, η Ρωσία πιθανότατα δεν έχει ακόμη ολοκληρώσει την αγορά δεξαμενόπλοιων.
Αυτές οι πληροφορίες είναι ανεπίσημες και είναι δύσκολο να αναλυθεί πόσα δεξαμενόπλοια έχει ήδη η Ρωσία, πόσα χρειάζεται ακόμη να αγοράσει.
«Νομίζω ότι η Ρωσία αγόρασε πραγματικά τέτοια πλοία, συμπεριλαμβανομένων σκαφών κατηγορίας πάγου.
Πιθανώς, η Ρωσία σχεδιάζει επίσης να χρησιμοποιήσει τη διαδρομή της Βόρειας Θάλασσας το καλοκαίρι ως συντομότερο τρόπο για την παράδοση πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου στους καταναλωτές.
Όσο μικρότερη είναι η απόσταση, τόσο λιγότερα δεξαμενόπλοια χρειάζονται για τη μεταφορά του ίδιου όγκου πετρελαίου», λέει ο ειδικός.
Όμως τον χειμώνα, η Ρωσία είναι πιθανό να χρειαστεί να εξάγει πετρέλαιο στην Ασία κυρίως από το Νοβοροσίσκ μέσω της Διώρυγας του Σουέζ.
Τις πρώτες εβδομάδες θα πρέπει να περιμένουμε πτώση στις εξαγωγές πετρελαίου από τη Ρωσία, αλλά από μήνα σε μήνα οι όγκοι των εξαγωγών θα ανακάμπτουν.
