Οικονομία
Από τις αρχές του έτους περισσότερα από 50 δεξαμενόπλοια (από μόλις 11 πέρυσι) έχουν ξεφορτώσει φορτία με αμερικανικό LNG στον τερματικό σταθμό της Ρεβυθούσας, αποδίδοντας συνολικά πάνω από 17,5 τεραβατώρες φυσικού αερίου στην αγορά.
Μαζί με τον σταθμό της Αμφιτρίτης στην Αλεξανδρούπολη έφτασαν στις 21 τεραβατώρες (από 11,98 τεραβατώρες πέρυσι), στοιχείο που δείχνει την ταχύτητα με την οποία το αμερικανικό καύσιμο καταλαμβάνει έδαφος στην ελληνική ενεργειακή πίτα.
Το πρώτο οκτάμηνο του έτους πάνω από το 81% των εισαγωγών LNG της χώρας προήλθε από τις Ηνωμένες Πολιτείες (από 71,68% πέρυσι), ενώ το μερίδιό τους στο σύνολο της εγχώριας κατανάλωσης φτάνει στο 35%.
Φέτος, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ, μηδενίστηκαν οι εισαγωγές ρωσικού LNG ενώ πέρυσι αντιστοιχούσαν στο 15,3%, διατηρώντας περίπου στα ίδια επίπεδα τις εισαγωγές από Αλγερία και Νορβηγία.
Την ίδια στιγμή, ηχηρό σήμα για περισσότερο αμερικανικό LNG στην Ελλάδα δίνει και η πρόσφατη επαναλειτουργία του FSRU Αλεξανδρούπολης από την Gastrade, συμφερόντων Κοπελούζου, Λιβανoύ, ΔΕΠΑ Εμπορίας, ΔΕΣΦΑ και Bulgartransgaz.
Το νέο τέρμιναλ εξελίσσεται σε στρατηγικό σημείο εισόδου του αμερικανικού LNG στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, ενώ ταυτόχρονα ο Κάθετος Διάδρομος Φυσικού Αερίου, του οποίου αποτελεί σημαντικό κρίκο, κερδίζει έδαφος ως εναλλακτική όδευση για τη μεταφορά μη ρωσικού αερίου από την Ελλάδα προς την Ουκρανία – εφόσον ξεπεραστούν τα εμπόδια που βάζουν οι τσουχτερές ταρίφες διαμετακόμισης.
Το FSRU της Αλεξανδρούπολης υποστηρίχθηκε από τις ΗΠΑ από το ξεκίνημά του, ενώ πριν από έναν χρόνο η Gastrade υπέγραψε με την αμερικανική Venture Global δεσμευτική συμφωνία που προβλέπει δέσμευση περίπου 1 εκατομμυρίου τόνων τον χρόνο χωρητικότητας επαναεριοποίησης LNG για πέντε χρόνια. Η ποσότητα αυτή αντιστοιχεί σχεδόν στο 25% της συνολικής χωρητικότητας του τερματικού σταθμού και μεταφράζεται σε περίπου 12 φορτία LNG τον χρόνο.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΔΕΣΦΑ, για τη δεκαετία 2025-2034 προβλέπεται αύξηση της ετήσιας κατανάλωσης στα 77,6 τεραβατώρες, ενώ οι δημοπρασίες δέσμευσης δυναμικότητας δείχνουν σαφή τάση απεξάρτησης των χωρών της ΝΑ Ευρώπης από το ρωσικό αέριο.
Σε αυτό το πλαίσιο, το FSRU Αλεξανδρούπολης και η Ρεβυθούσα γίνονται οι «δίδυμοι πνεύμονες» του αμερικανικού LNG στην περιοχή.
Παράλληλα, η αύξηση των εξαγωγών αμερικανικού αερίου προς την Ευρώπη, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη του Κάθετου Διαδρόμου, ανοίγει προοπτικές για νέα τέρμιναλ, με ισχυρές υποψηφιότητες τη Διώρυγα Gaz στους Αγίους Θεοδώρους, το FSRU της Elpedison στη Θεσσαλονίκη και το δεύτερο FSRU στη Θράκη από την Gastrade, το οποίο προχωρά ήδη σε περιβαλλοντική αδειοδότηση.
Σήμερα, παρά τη σημαντική μείωση, οι ρωσικές ροές προς την Ε.Ε. δεν έχουν μηδενιστεί. Η Ευρώπη έχει θέσει ορόσημο την 1η Ιανουαρίου του 2028 για τον πλήρη τερματισμό των εισαγωγών ρωσικού αερίου, ενώ οι ΗΠΑ πιέζουν για επίσπευση το 2026. Το δίλημμα είναι σαφές: ταχύτερη απεξάρτηση με υψηλότερο κόστος ή σταδιακή απεξάρτηση με περισσότερη σταθερότητα;
Η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά σε μια ιστορική ευκαιρία. Με τη Ρεβυθούσα, το FSRU Αλεξανδρούπολης, τον υπό διαμόρφωση Κάθετο Διάδρομο και τη συζήτηση για νέα FSRU αναδεικνύεται σε κρίσιμο ενεργειακό κόμβο.
Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, το γεγονός ότι η Ελλάδα κατάφερε να στραφεί σχετικά εύκολα στις εισαγωγές αμερικανικού LNG δεν σημαίνει ότι η συνέχεια θα είναι δεδομένη.
Η βιωσιμότητα αυτής της επιλογής θα εξαρτηθεί από το πώς θα κινηθούν οι διεθνείς τιμές, από τη διαθεσιμότητα φορτίων και πλοίων μεταφοράς, από την αξιοπιστία και την αναβάθμιση των εγχώριων υποδομών (Ρεβυθούσα, FSRU Αλεξανδρούπολης και τα νέα projects), αλλά και από το πόσο γρήγορα θα ενισχυθεί ο Κάθετος Διάδρομος που θα επιτρέπει τη ροή μη ρωσικού αερίου προς τα Βαλκάνια και την Ουκρανία.
Κακά τα ψέματα το ρωσικό αέριο ήταν. είναι και θα είναι φθηνότερο…
