Παρόλο που έχουν περάσει σχεδόν 5 χρόνια από την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου, οι επιχειρήσεις εναντίον μονίμων αξιωματικών και μη και υπαλλήλων στις TSK συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες μέχρι σήμερα ολοκληρώθηκαν 287 από τις 289 δικάσιμες περιπτώσεις στις οποίες κατηγορούμενοι είναι οι στρατιωτικοί που θεωρήθηκαν υπεύθυνοι για την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου. Απομένουν να ολοκληρωθούν και να εκδοθούν αποφάσεις για δύο ακόμα υποθέσεις, στις οποίες δικάστηκαν 145 κατηγορούμενοι. Στις περιπτώσεις που έχουν ολοκληρωθεί μέχρι στιγμής, έχει εκδοθεί καταδικαστική απόφαση για 4.820 άτομα. Οι 1.621 καταδικάστηκαν με πολλαπλή ισόβια κάθειρξη, οι 1.373 με ισόβια κάθειρξη και 1.821 άτομα καταδικάστηκαν με διαφορετικές ποινές.
Άλλοι 2.913, οι περισσότεροι από τα οποίους δεν ήταν στρατιωτικοί, αθωώθηκαν, ενώ για άλλα 894 άτομα τιμωρήθηκαν με αναστολή.
Όπως επεσήμανε ο αρθογράφος της Hürriyet, ο Nedim Şener, τα δικαστήρια που διεξάγουν τις δίκες αυτές δεν εκδίδουν καταδικαστικές αποφάσεις για όλους τους κατηγορούμενους, προσθέτοντας χαρακτηριστικά: «Οι υποθέσεις διεξήχθησαν σύμφωνα με εξαιρετικά διαφανείς και όλους τους νομικούς κανόνες».
Ωστόσο επεσήμανε ότι οι αποφάσεις των δικαστηρίων για το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου είναι γεμάτες αντιφάσεις. Ο νούμερο ένα κατηγορούμενος, πρώην διοικητής της Πολεμικής Αεροπορίας, αρχιπτέραρχος Akın Öztürk, δήλωσε στην κατάθεσή του και στην υπεράσπισή του στο δικαστήριο ότι η MIT ήταν αυτή που τον ανακήρυξε σαν τον νούμερο ένα ύποπτο του πραξικοπήματος.
Αναφερόμενος σε δηλώσεις ότι κατηγορούμενοι υποβλήθηκαν σε βασανιστήρια, ο Akın Öztürk είπε στην υπεράσπισή του: «Ενώ ήμουν ακόμα στα καταλύματα, ο αξιωματικός της MİT και έμπιστος του Abidin Ünal, (πρώην αρχηγού της πολεμικής αεροπορίας), ο συνταγματάρχης Sadık Üstün διοικητής του τμήματος εκπαίδευσης επιχειρήσεων, κάλεσε τον διοικητή του 8ου Σώματος λέγοντας του ότι εγώ ήμουν ο αρχηγός του πραξικόπημα. Ο Αμπιντίν, με τηλεφώνησε σε 20 λεπτά και με ζητά να πάω στη αεροπορική Βάση Akıncı. Είχε ήδη διαδοθεί χωρίς αποδείξεις ότι εγώ ήμουν ο αρχηγός του πραξικοπήματος. Το πρακτορείο Anadolu ανέλαβε να το ανακοινώσει και επίσημα. Στη συνέχεια μετέδωσε ότι με είχαν συλλάβει σαν αρχηγό του πραξικοπήματος και ότι θα με δίκαζαν για προδοσία ενώ ήμουν ακόμα στο βάση Akıncı».
Επίσης ο κατηγορούμενος αριθμός 2 για το πραξικόπημα, πρώην στρατηγός, Mehmet Gear, δήλωσε ότι ο Öztürk τον κάλεσε στη βάση Akinci χωρίς να γνωρίζει την αιτία όπου και συνελήφθηκε. Ότι ήταν από τους αρχηγούς του πραξικοπήματος αυτό ήταν ισχυρισμός του τότε αρχηγού του Γενικού Επιτελείου, Hulusi Akar.
Οι νομικές παραβιάσεις δικαιωμάτων κατηγορουμένων και οι παρανομίες στις δίκες προβλήθηκαν επίσης στον διεθνή τύπο. Η παγκοσμίου φήμης εφημερίδα New York Times, επισήμανε ότι στην δίκη για το πραξικόπημα της 15 Ιουλίου είναι χαρακτηριστικό ότι οι υπολοχαγοί που αποφοίτησαν από τη Στρατιωτική Ακαδημία καταδικάστηκαν στις ίδιες ποινές με τους στρατηγούς πρωτεργάτες του πραξικοπήματος.
Στις 26 Απριλίου και ενώ φτάσαμε στο πέμπτο έτος μετά από το πραξικόπημα στο πλαίσιο της κοινής έρευνας που διενήργησε η Γενική Εισαγγελία της Σμύρνης και της Κωνσταντινούπολης, ξεκίνησε καινούργια επιχείρηση στην Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη και την βόρειο Κύπρο με την σύλληψη 532 στρατιωτικών εκ των οποίων οι 459 ήταν μόνιμοι, 61 από αυτούς υπηρετούσαν στην Γενική Διοίκηση Χωροφυλακής, 122 στο Επιτελείο Στρατού Ξηράς, 30 στο Επιτελείο Πολεμικής Αεροπορίας, 22 στο Επιτελείο Ναυτικού, 1 στην Διοίκησης της Ακτοφυλακής, 22 υπάλληλοι του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας. 4 από τους αξιωματικούς είναι συνταγματάρχες, 1 από αυτούς αντισυνταγματάρχης, 9 ταγματάρχες, 24 καπετάνιοι, 32 υπολοχαγοί, 3 ανθυπολοχαγοί, 142 υπαξιωματικοί, 1 ειδικός λοχίας, 216 στρατιώτες ενεργού καθήκοντος και 42 μαθητές στρατιωτικών σχολείων που απολύθηκαν μετά το πραξικόπημα.
Το γεγονός είναι πως η επιχείρηση αυτή αποδόθηκε στην πρόθεση της κυβέρνησης να δείξει πως το πρόβλημα μετά το πραξικόπημα στις ένοπλες δυναμεις συνεχίζεται και για αυτό χρειάζεται μεγάλη επαγρύπνηση. Έτσι λίγες εβδομάδες πριν από την 5η επέτειο της απόπειρας πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου, οι επιχειρήσεις συνεχίζονται, ειδικά εναντίον μελών της TAF.
Σε περιπτώσεις όπου δεκάδες χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι και πολίτες δικάζονται ως μετέχοντες στο πραξικόπημα ακόμα και σήμερα, η νομική αξία των ισχυρότερων επιχειρημάτων της εισαγγελίας είναι θέμα αμφισβήτησης για την νομιμότητα τους . Σύμφωνα με τον διάσημο δικηγόρο, Duygun Yarsuvat, που ανέλαβε την υπεράσπιση ενός πλοιάρχου, τα αποδεικτικά στοιχεία σύλληψης του κωδικού Bylock, που χρησιμοποίησε η MIT και τα οποία προκάλεσαν μαζικές συλλήψεις, δεν ήταν νόμιμα.
Το βασικό συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι το AKP και ο Ερντογάν συνεχίζουν τις επιχειρήσεις εναντίον των μελών του διχτύου Φετουλαχ Γκιουλέν για 5 χρόνια χωρίς διακοπή, προκειμένου να μην καταρρεύσει η «νέα καθεστωτική τάξη» που έχουν οικοδομήσει με την δυνατότητα που τους πρόσφερε ο εσωτερικός αυτός πόλεμος.
*Ο Νίκος Χειλαδάκης είναι Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος
