Περιβάλλον
Τα φίδια (αρχ. ελλ. ὄφις) είναι ερπετά της ομώνυμης υποτάξης (Serpentes). Τρέφονται με μικρά ζώα, πουλιά, αυγά ή έντομα, ενώ άλλα μεγαλύτερα φίδια (όπως ο πύθωνας) τρέφονται με μεγαλύτερα ζώα.
Υπάρχουν πολλά είδη φιδιών και λίγα μόνο είναι δηλητηριώδη (ιοβόλα) και επικίνδυνα και για τον άνθρωπο.
Διάκριση ειδών ανάλογα με το δηλητήριο
Γίνεται διάκριση μεταξύ των «πλέον επικίνδυνων» και αυτών που θεωρούνται ότι έχουν το «ισχυρότερο δηλητήριο». Οι δύο αυτές κατηγορίες δεν ταυτίζονται απαραίτητα και είναι απόλυτα διακριτές. Επικίνδυνα φίδια είναι αυτά που προκαλούν τους περισσότερους θανάτους ετησίως.
Είναι γνωστό ότι πάνω από 1.000.000 άνθρωποι τον χρόνο σε όλο τον κόσμο πέφτουν θύματα δηγμάτων φιδιών, ιδιαίτερα στην Ασία και στην Αφρική, λιγότερο στην Αμερική και πολύ λιγότερο στην Ευρώπη. Οι 100.000 από τους ανθρώπους αυτούς πεθαίνουν. Στην κορυφή αυτής της κατηγορίας φιγουράρει η οχιά του Ράσελ (Russel’s Viper), που ζει στην Σρι Λάνκα, προκαλώντας χιλιάδες θανάτους ετησίως.
Αντίθετα ένα φίδι με εξαιρετικά ισχυρό δηλητήριο δεν είναι απαραίτητο να φιγουράρει στην λίστα των πλέον επικίνδυνων και αυτό γιατί μπορεί να ζει σε περιοχές όπου δεν έρχεται σε επαφή με ανθρώπους.
Η τοξικότητα του δηλητηρίου μετράται με την διεθνώς αποδεκτή μέθοδο LD50 (Lethal Dose 50%). Η μέθοδος αυτή μετρά τον βαθμό τοξικότητας του δηλητηρίου από τον αριθμό θανάτων που θα προκαλέσει σε πληθυσμό ποντικών στους οποίους θα χορηγηθεί το δηλητήριο. Η τοξικότητα μετράται από το πόση ποσότητα δηλητηρίου είναι ικανή να σκοτώσει το 50% του αριθμού των ποντικών, ανά κιλό μάζας σώματος.
Στην κορυφή αυτής της λίστας φιγουράρει μακράν το φίδι της ενδοχώρας της Αυστραλίας inland taipan η ‘Oxyranous microlepidotus (ή Fierce snake) που ζει στην κεντρική έρημο της Queensland (τοξικότητα δηλητηρίου 50 φορές μεγαλύτερη της βασιλικής κόμπρας). Η συνήθης ποσότητα δηλητηρίου που «παρέχει» ένα δάγκωμα αυτού του φιδιού (40-120 mg), είναι ικανή να σκοτώσει 100 ανθρώπους ή 250.000 ποντίκια.
Γενικά η Αυστραλία φιλοξενεί τα 8 από τα 10 περισσότερο ιοβόλα φίδια του πλανήτη (μερικά από αυτά είναι τα coastal taipan, brown snake, death adder, tiger snake, Indian saw-scaled viper, boomslang, Hook nosed sea snake). Ο κροταλίας (Αμερική) και η βασιλική κόμπρα (Ασία) δεν συμπεριλαμβάνονται στα δέκα πιο επικίνδυνα φίδια.
Ένα φίδι που συναντάται και στις δύο κατηγορίες είναι η Μαύρη μάμπαπου ζει στην Αφρική. Βρίσκεται στη δέκατη θέση από την άποψη τοξικότητας του δηλητηρίου της και στην τρίτη από πλευράς επικινδυνότητας.
