Υγεία
Η βιταμίνη K θα πρέπει να γίνει γνωστό πώς παίζει βασικό ρόλο στην πήξη του αίματος. Ωστόσο, σε ποιες τροφές θα τη βρούμε και ποια είναι τα συμπτώματα ανεπάρκειας;
Οι περισσότεροι άνθρωποι παίρνουν την απαιτούμενη ποσότητα μέσω της διατροφής τους, ενώ στα νεογέννητα χορηγείται σε ενέσιμη μορφή, καθώς δεν παράγουν αρκετή βιταμίνη K ούτε τη λαμβάνουν σε ικανοποιητικές ποσότητες από το μητρικό γάλα.
Κύριες χρήσεις
Η κύρια χρήση της βιταμίνης K είναι η θεραπεία της ανεπάρκειας βιταμίνης K, η οποία είναι σπάνια στους ενήλικες. Σ
Συχνά χορηγείται σε ενέσιμη μορφή στα νεογνά για την πρόληψη της ανεπάρκειας, σύμφωνα με τις συστάσεις της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής.
Η βιταμίνη K έχει επίσης μελετηθεί για:
- Την πήξη του αίματος: Χρησιμοποιείται για την αντιστροφή των αποτελεσμάτων αντιπηκτικών φαρμάκων σε επείγουσες καταστάσεις.
- Υγεία των οστών: Παράγει πρωτεΐνες σημαντικές για τη δημιουργία των οστών. Τα στοιχεία είναι ανάμεικτα, καθώς κάποιες μελέτες δείχνουν βελτίωση στην οστική πυκνότητα και τη μείωση των καταγμάτων, ενώ άλλες δεν δείχνουν όφελος.
- Πρόληψη καρδιοπαθειών: Εμπλέκεται στην ενεργοποίηση της πρωτεΐνης Matrix Gla (MGP), ενός φυσικού αναστολέα της ασβεστοποίησης (συσσώρευση ασβεστίου) στο σώμα, ιδιαίτερα στις αρτηρίες και στον χόνδρο. Για να γίνει βιολογικά ενεργή, η MGP χρειάζεται την βιταμίνη Κ. Όταν η MGP δεν είναι ενεργή, θεωρείται δείκτης ανεπάρκειας βιταμίνης Κ και αυξημένου κινδύνου ασβεστοποίησης των αγγείων.
Ανεπάρκεια βιταμίνης K
Η ανεπάρκεια είναι σπάνια στους ενήλικες αλλά συχνή στα νεογνά:
Τα μωρά δεν παράγουν βιταμίνη K, ενώ η βιταμίνη K της μητέρας μεταφέρεται δύσκολα στο παιδί.
Το μητρικό γάλα δεν περιέχει επαρκείς ποσότητες βιταμίνης K.
Στους ενήλικες, η ανεπάρκεια συνδέεται κυρίως με παθήσεις που εμποδίζουν την απορρόφηση λίπους, όπως είναι η κυστική ίνωση, η κοιλιοκάκη, η νόσος του Crohn ή σύνδρομο βραχέος εντέρου.
Συμπτώματα ανεπάρκειας
- Εύκολη αιμορραγία
- Μώλωπες
- Περισσότερος χρόνος για την πήξη του αίματος
Ποιοι ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου
- Νεογνά που δεν λαμβάνουν σε ενέσιμη μορφή βιταμίνη K και θηλάζουσες.
- Άτομα με παθήσεις του γαστρεντερικού.
- Άτομα με παγκρεατική ανεπάρκεια.
- Όσοι αντιμετωπίζουν διαταραχή κατανάλωσης αλκοόλ ή σοβαρό υποσιτισμό.
- Έγκυες με υπερέμεση κύησης.
Αλληλεπιδράσεις και προφυλάξεις
Η βιταμίνη K επηρεάζει την πήξη του αίματος, οπότε όσοι λαμβάνουν αντιπηκτικά (π.χ. βαρφαρίνη) πρέπει να διατηρούν σταθερή πρόσληψη βιταμίνης K.
Άλλες αλληλεπιδράσεις περιλαμβάνουν:
- Αντιβιοτικά: Μπορεί να μειώσουν τα βακτήρια που παράγουν βιταμίνη K.
- Δεσμευτικά χολικών οξέων: Μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα βιταμίνης K.
- Ορλιστάτη: Μειώνει την απορρόφηση λιποδιαλυτών βιταμινών, συμπεριλαμβανομένης της K.
Δοσολογία και πρόληψη
- Νεογνά: 0,5–1 mg ενδομυϊκά αμέσως μετά τη γέννηση.
- Ηλικιωμένοι και ενήλικες: Οι ανάγκες ποικίλλουν, αλλά η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη κυμαίνεται από 2 mcg (βρέφη) έως 120 mcg (ενήλικες άνδρες).
Δεν έχει αναφερθεί τοξικότητα λόγω υπερβολικής πρόσληψης βιταμίνης K.
Πηγές Βιταμίνης K
- Φυλλώδη πράσινα λαχανικά: σπανάκι, μαρούλι, λάχανο.
- Άλλα τρόφιμα: σπαράγγια, μπρόκολο, σόγια, όσπρια, έλαιο κανόλα, αυγά.
Η βιταμίνη K μπορεί επίσης να βρεθεί σε πολυβιταμίνες και συμπληρώματα λιποδιαλυτών βιταμινών (A, D, E, K).
