Η αρχή έγινε με τη Stelvio το 2017 για να ακολουθήσει η Tonale το 2022 και η Junior το 2024. Για πολύ καιρό απρόθυμη απέναντι στα SUV, η Alfa Romeo έχει εντάξει τρία στη γκάμα της την τελευταία δεκαετία. Ποιος όμως θυμάται ότι το πρώτο της SUV κατασκευάστηκε πριν από 74 χρόνια;
Στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο ιταλικός στρατός θέλησε να εξοπλιστεί με ένα μικρό κι ευέλικτο 4×4 -κυρίως για αναγνωρίσεις- εμπνευσμένο από το αμερικανικό Willys-Overland MB (που δεν είχε ακόμη το όνομα Jeep). Πρότζεκτ που ανέθεσε στην εγχώρια αντιπροσωπεία.
FIAT και η Alfa Romeo απάντησαν στον διαγωνισμό και το 1951 παρουσίασαν τα αυτοκίνητα τύπου AR51 (από το Αutovettura da Ricognizione που σημαίνει αυτοκίνητο αναγνώρισης). Το μοντέλο της FIAT ονομάστηκε Campagnola και της Alfa Romeo 1900 M.
Οι Μιλανέζοι ανέθεσαν το πρότζεκτ στον διάσημο μηχανικό Giuseppe Busso, γνωστό για τον σχεδιασμό μερικών από τα πιο εμβληματικά σπορ μοντέλα της. Και όπως ήταν φυσικό, χρησιμοποίησε εξαρτήματα από τα λοιπά μοντέλα της φίρμας. Ο κινητήρας ήταν ο αλουμινένιος 4κύλινδρος 1,9 lt με εκκεντροφόρο και ξηρό κάρτερ από τη μπερλίνα Alfa Romeo 1900. Η σχέση συμπίεσης μειώθηκε προς όφελος της κατανάλωσης, με αποτέλεσμα η ισχύς να πέσει από τους 80 στους 65 ίππους.
Όπως συνήθιζε η Alfa Romeo, σε λειτουργία 4×2 η κίνηση μεταδιδόταν στους πίσω τροχούς (υπήρχαν και αργές σχέσεις στην τετρακίνηση). Για την ανάρτηση, ο Busso επέλεξε αμορτισέρ τύπου Houdaille, παρόμοια με εκείνα που χρησιμοποιούσε η μάρκα στα μονοθέσια Formula 1.
Πρόκειται για υδραυλικά αμορτισέρ περιστροφικού τύπου που αντί για κλασικό αμορτισέρ με έμβολο που κινείται μέσα σε κύλινδρο (όπως έχουμε σήμερα), βασίζονταν σε έναν μοχλό που συνδεόταν με τον τροχό ή τον άξονα. Η κίνηση του τροχού έκανε τον μοχλό να περιστρέφει ένα πτερύγιο μέσα σε θάλαμο γεμάτο λάδι και η υδραυλική αντίσταση του λαδιού απορροφούσε τους κραδασμούς.
Επειδή όμως δεν επρόκειτο για σπορ κατασκευή αλλά για ένα πολύ ειδικό μοντέλο, η ανάρτηση είχε προσαρμοστεί αναλόγως. Δεν είναι περίεργο που το αυτοκίνητο απέκτησε το παρατσούκλι «Matta», δηλαδή τρελή!
Η Alfa Romeo 1900 M ξεχώρισε σε δοκιμή στα σκαλιά της Βασιλικής της Ασίζης (ανέβηκε και κατέβηκε τα απότομα σκαλιά χωρίς να κολλήσει), ενώ κέρδισε και την κατηγορία στρατιωτικών αυτοκινήτων στο τέλος της Mille Miglia 1952. Ωστόσο, ο ιταλικός στρατός προτίμησε το οικονομικότερο FΙΑΤ Campagnola και έτσι η διάδοση του πρώτου 4×4 της Alfa Romeo έμεινε περιορισμένη.
Παρήχθησαν μόνο 2.000 μονάδες μεταξύ 1952 και 1954, τόσο στη στρατιωτική έκδοση (AR51) όσο και στην πολιτική (AR52). 74 χρόνια μετά, η Alfa Romeo 1900 M «Matta» θεωρείται συλλεκτικό κόσμημα. Ένα καλοδιατηρημένο αντίτυπο μπορεί να πιάσει τιμές κοντά στις €30.000.
