Aκόμα δεν έχει καταλαγιάσει ο θόρυβος από όσα είπε η υποψήφια και φαβορί για το χρίσμα των Δημοκρατικών, Χίλαρι Κλίντον η οποία παραδέχθηκε εμμέσως πλην σαφώς ότι οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ κρύβουν στοιχεία για την ύπαρξη εξωγήινων πολιτισμών και της παρουσίας τους στον πλανήτη μας, δεν απέκλεισε, μάλιστα να έχουν ήδη επισκεφθεί τη Γη, καθώς τους τελευταίους μήνες είχαν προκύψει και άλλα “κρούσματα” αποκάλυψης “της αλήθειας” (the truth is out there) ακόμα και από την ίδια την NASA.
H αμερικανική διαστημική υπηρεσία πριν από μερικούς μήνες δεσμεύθηκε ότι θα βρει εξωγήινη ζωή μέσα στα επόμενα 30 χρόνια το πολύ!
«Οι πρώτες σαφείς ενδείξεις για την ύπαρξη εξωγήινης ζωής, είτε πρόκειται για αρειανά μικρόβια είτε για πράσινα ανθρωπάκια, δεν θα αργήσουν να έρθουν», πρόβλεψε επιστημονική διευθύντρια της NASA.
«Πιστεύω ότι θα έχουμε ισχυρές ενδείξεις για την ύπαρξη ζωής πέρα από τη Γη εντός μιας δεκαετίας, και πιστεύω ότι θα έχουμε οριστικές αποδείξεις εντός 20 έως 30 ετών» δήλωσε η Έλεν Στόφαν σε συνάντηση της NASA με θέμα την αναζήτηση κατοικίσημων και βιώσιμων κόσμων.
«Γνωρίζουμε πού να κοιτάξουμε. Γνωρίζουμε πώς να κοιτάξουμε. Στις περισσότερες περιπτώσεις διαθέτουμε την τεχνολογία, και βρισκόμαστε σε καλό δρόμο για την εφαρμογή της» είπε η Στόφαν
Οι έρευνες στο ηλιακό μας σύστημα εντατικοποιούνται καθώς πιστεύεται ότι ένας τουλάχιστον πλανήτης και μερικοί δορυφόροι του Δία και του Κρόνου με διαστάσεις πλανήτη Γη μπορούν να φιλοξενήσουν ζωή τουλάχιστον βασισμένη στην βιοχημεία του άνθρακα, με βάση την οποία ζούμε εμείς οι άνθρωποι.
Απέραντοι ωκεανοί πιστεύεται ότι κρύβονται κάτω από την επιφάνεια της Ευρώπης και του Γανυμήδη, δύο δορυφόρων του Δία, καθώς και στο φεγγάρι του Κρόνου Εγκέλαδο.
Η NASA ήδη προγραμματίζει μια αποστολή στην Ευρώπη, η οποία θα μπορούσε να εκτοξευτεί το 2022 με κόστος 2,1 δισ. δολαρίων.
«Ενδείξεις αρχαίας μικροβιακής ζωής δεν αποκλείεται επίσης να εντοπιστούν στον Άρη, ο οποίος πρέπει να διέθετε κάποτε ωκεανούς. Το ρομπότ Curiosity της NASA ανακάλυψε πρόσφατα οργανικά μόρια, βασικό υλικό της ζωής, και η πρώτη επανδρωμένη αποστολή της NASA στον Άρη, η οποία προγραμματίζεται για τη δεκαετία του 2030, θα μπορούσε να εντοπίσει μικροαπολιθώματα» είπε η Στόφαν.
Μικροί εξωπλανήτες στο μέγεθος της Γης είναι ακόμα δύσκολο να εντοπιστούν, σύμφωνα όμως με δεδομένα της αποστολής Kepler σχεδόν όλα τα άστρα στον ουρανό διαθέτουν πλανήτες, και οι βραχώδεις πλανήτες σαν τη Γη είναι περισσότεροι από τους αέριους γίγαντες όπως ο Δίας ή ο Κρόνος, οπότε θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι υπάρχουν χιλιάδες πλανήτες που μπορούν να υποστηρίξουν ζωή που στηρίζεται στην βιοχημεία του άνθρακα.
Το Kepler έχει μάλιστα εντοπίσει δυνητικά φιλόξενους πλανήτες που μπορεί να διαθέτουν νερό, βασικό συστατικό της ζωής όπως την γνωρίζουμε.
Ο Γαλαξίας μας «είναι βρεγμένο μέρος» δήλωσε στη συνάντηση ο Πολ Χερτζ, επικεφαλής του Τμήματος Αστροφυσικής της NASA. «Μπορούμε να δούμε νερό στα διαστρικά σύννεφα από τα οποία σχηματίζονται πλανητικά συστήματα. Μπορούμε να δούμε νερό στους δίσκους σκόνης που θα γίνουν κάποτε πλανητικά συστήματα» είπε.
Υπάρχουν ακόμα και μαθηματικές εξισώσεις που υπολογίζουν τον αριθμό των πλανητών που μπορούν να στηρίξουν ζωή όπως την ξέρουμε.
Μία από αυτές είναι η περιβόητη εξίσωση Drake της οποίας μια πολύ επιτυχημένη ανάλυση κάνει το σάιτ gatopardos.
Η εξίσωση αυτή πρωτοδιατυπώθηκε το 1961 από τον ραδιοαστρονόμο Frank Drake, που σήμερα είναι πρόεδρος του ινστιτούτου SETI, το οποίο ερευνά το σύμπαν μήπως και ακούσει ένα σημάδι πως δεν είμαστε μόνοι μας. Η πιο απλουστευμένη μορφή της που σας παρουσιάζω αμέσως παρακάτω μας αποδίδει ως αποτέλεσμα τον ζητούμενο αριθμό πολιτισμών Ν και είναι ουσιαστικά ένα γινόμενο παραγόντων που θα μπορούσαν να είναι καθοριστικοί στη δημιουργία τέτοιων πολιτισμών:
Ν = R * Fp * n * Fl * Fi * Fc * L
Τι είναι όλα αυτά; Ιδού:
R (rhythm): Ο ρυθμός με τον οποίο γεννιούνται άστρα κατάλληλα για τη δημιουργία ευφυούς ζωής. Ένας τέτοιος παράγοντας πρέπει να υπάρχει στην εξίσωση επειδή το σύμπαν δεν έχει άπειρη ηλικία, άρα θα πρέπει να αναζητήσουμε τους πολιτισμούς που ψάχνουμε μέσα στην πεπερασμένη ηλικία του, άρα μας χρειάζεται ένας ρυθμός, μια συχνότητα δημιουργίας κατάλληλων τέτοιων άστρων.
Fp (F planets): Το ποσοστό των άστρων που διαθέτουν πλανητικά συστήματα (όπως ο δικός μας ήλιος). Μέσα στην τεράστια ποσότητα άστρων που γεννήθηκαν (με τον προηγούμενο ρυθμό R) μόνο κάποια από αυτά έχουν πλανήτες, άρα υπεισέρχεται ένας ποσοστιαίος παράγοντας που αμέσως μας αποκλείει τα περισσότερα αστέρια…
n: Ο μέσος αριθμός των πλανητών ανά αστρικό σύστημα, με περιβάλλον κατάλληλο για δημιουργία ζωής. Απλούστατα επειδή σε ένα πλανητικό σύστημα παρόμοιο με το δικό μας δεν είναι δυνατόν όλοι οι πλανήτες του να είναι φιλόξενοι για την ανάπτυξη ζωής.
Fl (F life): Το ποσοστό από αυτούς τους κατάλληλους πλανήτες n (που δύνανται να φιλοξενήσουν ζωή), στο οποίο όντως υπάρχει ζωή.
Fi (F intelligence): Το ποσοστό των πλανητών της προηγούμενης κατηγορίας Fl, οι οποίοι όχι μόνο φιλοξενούν ζωή, αλλά τα όντα που ζουν εκεί είναι νοήμονα, ευφυή.
Fc (F calculate): Το ποσοστό εντός της προηγούμενης κατηγορίας Fi των ευφυών όντων, τα οποία όχι μόνο είναι νοήμονα αλλά έχουν αναπτύξει υπολογισμούς και τεχνολογία ικανή να μεταδίδει ανιχνεύσιμα σήματα, χαρακτηριστικά της ύπαρξής τους, μέσα στο σύμπαν.
L (length): Το μήκος χρόνου μέσα στη διάρκεια ζωής ενός πολιτισμού της κατηγορίας Fc κατά το οποίο έχει την ικανότητα να στέλνει τέτοια ανιχνεύσιμα σήματα στο διάστημα.
Εν κατακλείδι η εξίσωση Ντρέικ είναι ένα «γινόμενο απιθανοτήτων» και ουσιαστικά μας αποκλείει το ενδεχόμενο να έρθουμε ποτέ σε επαφή με άλλους πολιτισμούς. Τι μας λέει δηλαδή: Από τα συνολικά άστρα του σύμπαντος (τα οποία δημιουργήθηκαν σε ένα πεπερασμένο χρόνο με έναν συγκεκριμένο μέσο ρυθμό R, άρα δεν είναι άπειρα), πρέπει να ψάξουμε μόνο στο μικρό ποσοστό από αυτά που διαθέτουν πλανήτες (Fp).
Αφού αποκλείσουμε τα υπόλοιπα και επικεντρωθούμε σε άστρα με πλανήτες, θα πρέπει να ασχοληθούμε μόνο με τον μικρό αριθμό (n) των πλανητών τους που είναι ενδεχομένως φιλόξενοι για ζωή. Από αυτούς λοιπόν τους καλούς οικοδεσπότες μόνο κάποιοι όντως θα φιλοξενούν μια ενδεχόμενη ζωή (Fl). Οι υπόλοιποι, λυπόμαστε αλλά αποκλείονται… Από τους πλανήτες Fl λοιπόν που φιλοξενούν ζωή, μόνο ένα μικρό ποσοστό από αυτούς έχει πιθανότητα να φιλοξενεί νοήμονα όντα (πλανήτες Fi), οι υπόλοιποι που κατοικούνται από βακτήρια, αμοιβάδες, πρωτόζωα, βακίλους και διάφορα άλλα ζωύφια, λυπόμαστε ξανά, αλλά αποκλείονται! Ζητάμε μόνο ευφυή όντα. Από τους πλανήτες λοιπόν με ευφυή όντα (Fi) μόνο ένα μικρό ποσοστό θα κατοικείται από όντα ικανά να μεταδώσουν ανιχνεύσιμα σήματα της ύπαρξής τους στο σύμπαν (Fc), όλοι οι υπόλοιποι δεν μας χρειάζονται στους υπολογισμούς μας.
Τέλος σε αυτούς τους ελάχιστους πιθανούς πλανήτες που μας έμειναν και που πληρούν όλες τις πιο πάνω προϋποθέσεις, μπαίνει και ο μέγας παράγοντας L που μας λέει πως για να έχουμε πιθανότητα επικοινωνίας με άλλους πολιτισμούς θα πρέπει να συγχρονιστούν οι εποχές μας. Ο άνθρωπος έχει μερικές δεκάδες χιλιάδες χρόνια ύπαρξης ως είδος, με κάπου 5.000 χρόνια καταγεγραμμένης ιστορίας, αλλά μέσα σε όλο αυτό το διάστημα μόνο τα τελευταία 50 περίπου χρόνια μπορεί να στέλνει και να δέχεται ραδιοσήματα.
Σε κάθε πιθανό πολιτισμό το χρονικό αυτό διάστημα είναι ένα μικρό μόνο μέρος της ιστορίας του. Άρα αν βρίσκεται κάπου ένας τέτοιος πολιτισμός θα πρέπει να υπάρξει τέτοιος απίστευτος θεϊκός συγχρονισμός ώστε η κρίσιμη αυτή περίοδος της ιστορίας του κατά την οποία θα εκπέμψει το ραδιοσήμα του προς εμάς να έχει χρονική διαφορά με την δική μας αντίστοιχη κρίσιμη περίοδο (δηλαδή το σήμερα), ίση με την απόσταση των τόπων κατοικίας μας, μετρώντας πάντα την απόσταση αυτή σε έτη φωτός. Αν δηλαδή απέχουν από εμάς οι εξωγήινοι φίλοι μας 3.000 έτη φωτός, θα πρέπει για να τους ακούσουμε σήμερα να εξέπεμψαν το 1000 π.Χ.! Και μια πιθανή απάντησή μας θα φτάσει σε αυτούς το 5.000 μ.Χ.!
Η απόλυτη απιθανότητα δηλαδή! Φίλοι μου η εξίσωση Ντρέικ μπορεί να φτιάχτηκε για να μετρήσει τους πιθανούς νοήμονες πολιτισμούς με τους οποίους θα μπορούσαμε να έρθουμε σε επαφή, αλλά το μυστήριό της οφείλεται στο ότι με τη χρήση των παραγόντων της αποδεικνύεται το μάταιο της ύπαρξής της…
Βέβαια υπάρχει και ο αντίλογος. Οι παραδοχές που κάνουμε για να ανιχνεύσουμε κάποια μακρινή ζωή θα έλεγα πως χαρακτηρίζονται από ένα είδος περιβαλλοντικού αλλά και χρονικού σωβινισμού. Ψάχνουμε δηλαδή για πλανήτες με συνθήκες όμοιες με τις δικές μας. Γιατί παρακαλώ; Αποκλείεται να υπάρχουν νοήμονα όντα που να ζουν στους +500 ή στους -150 βαθμούς Κελσίου; Και γιατί να θεωρούμε τις μεγάλες αποστάσεις του σύμπαντος απαγορευτικές για μακρινά ταξίδια; Αυτό το κάνουμε έχοντας ως δεδομένο τα 70 ή 80 χρόνια της μέσης ανθρώπινης ζωής. Ποιος μας λέει πως η διάρκεια θα είναι οπωσδήποτε πρόβλημα για ένα τέτοιο ταξίδι; Αποκλείεται οι μακρινοί φίλοι μας να ζουν 20.000 ανθρώπινα χρόνια;
Πάντως η εξίσωση Drake θεωρείται ξεπερασμένη και μια νέα εξίσωση έρχεται να διευρύνει τις πιθανότητες να βρούμε κάτι καινούριο στην αστρική μας “γειτονιά”
Όπως πιστεύει η Sara Seager μελλοντικές διαστημικές αποστολές όπως το τηλεσκόπιο James Webb, θα είναι σε μερικά χρόνια σε θέση να ανιχνεύσουν πλανήτες πανόμοιους με τη Γη. Η παρατήρηση χαρακτηριστικών της ατμόσφαιράς τους, όπως η σύνθεση των ατμοσφαιρικών αερίων θα μπορούσε να αποτελεί την πρώτη απόδειξη για ζωή σε άλλους πλανήτες, δίχως την απαίτηση του Frank Drake για απόκτηση τεχνολογίας από νοήμονες πολιτισμούς.
Η εξίσωση Seager (www.cfa.harvard.edu)
Αντί για εξωγήινους που επικοινωνούν με ραδιοκύματα, η εξίσωση της Seager εστιάζει στην παρουσία εξωγήινης ζωής γενικότερα. Η εξίσωσή της υπολογίζει τους πλανήτες που είμαστε σε θέση να παρατηρήσουμε πως συντηρούν ζωή στο Γαλαξία και έχει τη μορφή: N = N*FQFHZFOFLFS. Οι παράγοντες που λαμβάνει υπόψη είναι κατά σειρά ο αριθμός των άστρων στο Γαλαξία, το κλάσμα των οποίων είναι σχετικά «ήρεμα», το κλάσμα των οποίων φιλοξενεί βραχώδεις πλανήτες στην κατοικήσιμη ζώνη (σε σωστή απόσταση από το άστρο ώστε το νερό να βρίσκεται σε υγρή μορφή), το κλάσμα των οποίων μπορούν να παρατηρηθούν, το κλάσμα των οποίων φιλοξενούν ζωή και το κλάσμα των οποίων η ζωή αφήνει ίχνη στην ατμόσφαιρα.
Η εκτίμηση
Υιοθετώντας τις πιο αξιόπιστες τιμές που δίνει η αστρονομία για κάθε μία από τις παραπάνω παραμέτρους, η καθηγήτρια Seager υπολογίζει πως θα ανακαλύψουμε στην προσεχή δεκαετία δύο πλανήτες με ίχνη εξωγήινης ζωής. Εάν επαληθευτούν οι προβλέψεις της, θα πρόκειται για μια από τις πιο σημαντικές ανακαλύψεις στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Τις τελευταίες μέρες γίνεται μεγάλος ντόρος στο διαδίκτυο και τα ΜΜΕ από μια επιστημονική δημοσίευση αστρονόμων με τίτλο «Planet Hunters X. KIC 8462852 – Where’s the flux?».
Από τον τίτλο της δημοσίευσης οι συγγραφείς θέτουν το ερώτημα: που είναι φωτεινή ροή του άστρου KIC 8462852;
Πρόκειται για ένα ασυνήθιστο άστρο που βρίσκεται ανάμεσα στον αστερισμό του Κύκνου και τον αστερισμό της Λύρας, αόρατο με γυμνό μάτι, αλλά ορατό στο διαστημικό τηλεσκόπιο Κέπλερ, που εξερευνούσε για περισσότερα από 4 χρόνια την περιοχή αυτή από το 2009.
«Δεν έχουμε ξαναδεί ποτέ ένα τέτοιο άστρο», λέει η Ταμπίθα Μπογιατζιάν (Tabetha Boyajian), μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Yale. «Ήταν πραγματικά περίεργο. Σκεφτήκαμε ότι μπορεί να οφείλεται σε λάθος μετρήσεις ή στην κίνηση του διαστημικού σκάφους, αλλά ελέγχθηκαν όλες οι περιπτώσεις».
Το διαστημικό τηλεσκόπιο Κέπλερ έψαχνε για περιοδικές μικροσκοπικές αυξομειώσεις του φωτός σε 150.000 και πλέον άστρα. Αυτές οι περιοδικές μεταβολές της λαμπρότητάς των άστρων οφείλονται στους πλανήτες που περιστρέφονται γύρω από τα άστρα. Το Κέπλερ, μέχρι τον Ιανουάριο του 2015, με τη μέθοδο αυτή ανακάλυψε 1013 εξωπλανήτες και 3199 υποψήφιους εξωπλανήτες (στην έρευνα αυτή συμμετείχαν και εθελοντές με το πρόγραμμα Planet Hunters, κάτω από την ομπρέλα του Zoouniverse).
Όταν ένας εξωπλανήτης διέρχεται μπροστά από το άστρο του τότε το Κέπλερ καταγράφει μείωση της λαμπρότητας του άστρου της τάξης του 1%. Στην περίπτωση του άστρου KIC 8462852 καταγράφηκαν μειώσεις της τάξης έως και 22%. Αυτά τα ποσοστά θεωρούνται τεράστια δεδομένου ότι εξωπλανήτες ακόμα και με το μέγεθος του Δία μειώνουν την λαμπρότητα γύρω στο 1%! Και πέρα από αυτό, ενώ οι εξωπλανήτες προκαλούν περιοδικές μεταβολές στη λαμπρότητα των άστρων τους, στην περίπτωση του KIC 8462852 οι τεράστιες μεταβολές στη λαμπρότητά του είναι απεριοδικές.
Οι περίεργες αυξομειώσεις στη λαμπρότητα του άστρου KIC 8462852 δείχνουν ότι περιβάλλεται από τεράστιο όγκο συμπαγούς ύλης.
Ένας τέτοιος σχηματισμός ύλης θα ήταν αναμενόμενος αν το άστρο είχε μικρή ηλικία. Όταν, για παράδειγμα, το ηλιακό μας σύστημα άρχισε να σχηματίζεται πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, ένα συνονθύλευμα ύλης, ένας δίσκος από συντρίμμια και σκόνη περιέβαλλαν τον ήλιο, προτού δημιουργηθούν οι πλανήτες. Αν το άστρο KIC 8462852 ήταν νέο, τότε θα έπρεπε να περιβάλλεται από σκόνη, η οποία θα έδινε μια έξτρα εκπομπή υπέρυθρου φωτός. Όμως, αυτή η υπέρυθρη εκπομπή δεν παρατηρήθηκε στα δεδομένα του διαστημικού τηλεσκοπίου υπερύθρων WISE (Wide-field Infrared Survey Explorer)(*). Φαίνεται λοιπόν ότι πρόκειται για ένα άστρο «ώριμης» ηλικίας.
Μια άλλη φυσική ερμηνεία που απομένει είναι να έχει εγκλωβιστεί στην τροχιά του άστρου ένας τεράστιος αριθμός κομητών και άλλων σωμάτων, π.χ. εξαιτίας μιας διαταραχής της αντίστοιχης περιοχής Oort του συστήματος KIC 8462852. Σύμφωνα με τους αστρονόμους κάτι τέτοιο έχει πολύ λίγες πιθανότητες να συμβεί.
Και εδώ μπαίνουν τα σενάρια επιστημονικής φαντασίας.
Μήπως πρόκειται για ενδείξεις κατασκευών τεράστιας κλίμακας από εξωγήινους πολιτισμούς τύπου ΙΙ;
Κάποιοι επιστήμονες, μεταξύ των οποίων και ο Τζέισον Ράιτ (Jason Wright) του Πανεπιστήμιου της Πενσιλβάνια πιστεύουν πως η απόκρυψη του φωτός θα μπορούσε να οφείλεται σε τεράστιες τεχνολογικές κατασκευές προηγμένων εξωγήινων πολιτισμών [THE G SEARCH FOR EXTRATERRESTRIAL CIVILIZATIONS WITH LARGE ENERGY SUPPLIES –> βλέπε §4. KIC 8462852 AS A SETI TARGET, σελ.8 και 9]. Για τον λόγο αυτό οι επιστήμονες θα υποβάλλουν μια πρόταση, έτσι ώστε να στραφούν ραδιοτηλεσκόπια προς την κατεύθυνση του άστρου, με στόχο την ανίχνευση ραδιοσυχνοτήτων σχετικές με τεχνολογική δραστηριότητα. Κι αν η πρόταση εγκριθεί, η παρακολούθηση θ’ αρχίσει το επόμενο φθινόπωρο.
Αν πράγματι τα δεδομένα είναι σωστά, η επιθυμία όλων είναι οι απρόσμενες διακυμάνσεις φωτός στο άστρο KIC 8462852 να οφείλονται στις υπερ-κατασκευές εξωγήινων πολιτισμών τύπου ΙΙ. Όμως, ας μην ξεχνάμε ότι, και το 1967, όταν οι αστρονόμοι ανίχνευσαν για πρώτη φορά σήματα από πάλσαρ, στην αρχή νόμισαν ότι πρόκειται για σήματα εξωγήινων που προσπαθούσαν να επικοινωνήσουν με άλλους πολιτισμούς…
(*)Πάντως, το γεγονός ότι δεν παρατηρείται υπέρυθρη εκπομπή ακτινοβολίας σημαίνει ότι μάλλον απορρίπτεται και η ακραία περίπτωση της σφαίρας Dyson, η οποία προκαλεί επίσης υπέρυθρη εκπομπή.
πηγές: www.theatlantic.com – www.universetoday.com – sites.psu.edu/astrowright
(νεώτερη ενημέρωση 11/7/2015)
To ινστιτούτο SETI για να διερευνήσει την πιθανότητα ύπαρξης εξωγήινου πολιτισμού στο άστρο KIC 8462852 χρησιμοποίησε την Συστοιχία Τηλεσκοπίων Allen.
Αναζήτησαν δύο είδη σημάτων:
Η ανάλυση των δεδομένων μεταξύ των συχνοτήτων 1 και 10 GHz που συνέλλεξαν τα ραδιοτηλεσκόπια ήταν προς το παρόν απογοητευτικά, όσον αφορά τον εντοπισμό των προαναφερθέντων σημάτων. [Radio SETI Observations of the Anomalous Star KIC 8462852]
Πάντως οι παρατηρήσεις θα συνεχιστούν … διαβάστε περισσότερα: Looking For Deliberate Radio Signals From KIC 8462852
Εν ολίγοις η Χίλαρι Κλίντον γιατί είπε όσα είπε χθες; Ο Πάπας Φραγκίσκος; Ο Ρώσος πρωθυπουργός Μεντβέντεφ;
Τι συμβαίνει πραγματικά; Είναι όλα παιχνίδι εντυπωσιασμού; Ή πρόκειται να ανακαλύψουμε κάτι “ξαφνικά”; Υπάρχουν κάποιοι που πιστεύουν ότι η Νέα Τάξη Πραγμάτων θα επιχειρήσει να φέρει μια “εισβολη΄εξωγήινων” για να ενώσει την ανθρωπότητα υπό το καθεστώς ενός Παγκόσμιου Κράτους και την εξουσία ενός Παγκόσμιου Ηγεμόνα (ο περιβόητος Αντίχριστος;)
Tο pronews.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο το οποίο είναι σχετικό με το θέμα στο οποίο αναφέρεται το άρθρο. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές και διατηρούμε το δικαίωμα να μην δημοσιεύουμε συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια όπου τα εντοπίζουμε. Σε κάθε περίπτωση ο καθένας φέρει την ευθύνη των όσων γράφει και το pronews.gr ουδεμία νομική ή άλλα ευθύνη φέρει.
Δικαίωμα συμμετοχής στη συζήτηση έχουν μόνο όσοι έχουν επιβεβαιώσει το email τους στην υπηρεσία disqus. Εάν δεν έχετε ήδη επιβεβαιώσει το email σας, μπορείτε να ζητήσετε να σας αποσταλεί νέο email επιβεβαίωσης από το disqus.com
Όποιος χρήστης της πλατφόρμας του disqus.com ενδιαφέρεται να αναλάβει διαχείριση (moderating) των σχολίων στα άρθρα του pronews.gr σε εθελοντική βάση, μπορεί να στείλει τα στοιχεία του και στοιχεία επικοινωνίας στο [email protected] και θα εξεταστεί άμεσα η υποψηφιότητά του.