Αφγανιστάν: «Όλα τα βιβλία που έχουν συγγραφεί από γυναίκες απαγορεύεται να διδάσκονται»

Νέο χτύπημα στην εκπαίδευση στο Αφγανιστάν: η κυβέρνηση των Ταλιμπάν διέταξε την απόσυρση εκατοντάδων βιβλίων, μεταξύ των οποίων 140 έργα γυναικών συγγραφέων, και την κατάργηση μαθημάτων που σχετίζονται με τα δικαιώματα των γυναικών. Πανεπιστημιακοί μιλούν για «τεράστιο κενό» στην ανώτατη εκπαίδευση.

Στα πανεπιστήμια δόθηκε επίσης εντολή να σταματήσουν τη διδασκαλία 18 μαθημάτων, αρκετά εκ των οποίων σχετίζονται με τα δικαιώματα και τη θέση των γυναικών στην κοινωνία.

Μεταξύ των μαθημάτων που πλέον απαγορεύονται στα πανεπιστήμια στο Αφγανιστάν περιλαμβάνονται μαθήματα σχετικά με το φύλο και την ανάπτυξη, τη κοινωνιολογία των γυναικών και τον ρόλο των γυναικών στην επικοινωνία.

«Όλα τα βιβλία που έχουν συγγραφεί από γυναίκες απαγορεύεται να διδάσκονται», επιβεβαίωσε μέλος της επιτροπής ελέγχου διδακτικών εγχειριδίων στο BBC Afghan.

Η απόφαση αυτή εντάσσεται σε μια μακρά σειρά περιορισμών που έχουν επιβάλει οι Ταλιμπάν από την επιστροφή τους στην εξουσία πριν από τέσσερα χρόνια.

Οι γυναίκες και τα κορίτσια παραμένουν αποκλεισμένες από την εκπαίδευση πέρα από το δημοτικό, ενώ τα τελευταία μαθήματα μαιευτικής καταργήθηκαν διακριτικά στα τέλη του 2024.

Το BBC σημειώνει ότι η απαγόρευση στοχεύει επίσης βιβλία Ιρανών συγγραφέων ή εκδοτικών οίκων: από τους 679 τίτλους που καταγράφηκαν, οι 310 προέρχονται από το Ιράν.

Μέλος της επιτροπής εξήγησε ότι το μέτρο αποσκοπεί στο να «αποτραπεί η διείσδυση ιρανικού περιεχομένου» στα αφγανικά πανεπιστήμια, τη στιγμή που Καμπούλ και Τεχεράνη διατηρούν τεταμένες σχέσεις, ιδίως για το ζήτημα των υδάτων και τις μαζικές απελάσεις Αφγανών προσφύγων.

«Ένα κενό στην ανώτατη εκπαίδευση»
Για τους πανεπιστημιακούς, αυτή η εκκαθάριση κινδυνεύει να υποβαθμίσει σοβαρά το ακαδημαϊκό επίπεδο.

«Τα βιβλία Ιρανών συγγραφέων και μεταφραστών αποτελούσαν τον κύριο σύνδεσμο των αφγανικών πανεπιστημίων με τη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα. Η απόσυρσή τους δημιουργεί ένα τεράστιο κενό», δήλωσε ανώνυμα καθηγητής στο BBC.

Η Ζακία Αντέλι, πρώην υφυπουργός Δικαιοσύνης και συγγραφέας της οποίας τα έργα περιλαμβάνονται στη «μαύρη λίστα», υπογράμμισε ότι η απόφαση δεν προκαλεί έκπληξη: «Όταν οι ίδιες οι γυναίκες δεν έχουν δικαίωμα να σπουδάσουν, είναι φυσικό οι ιδέες, οι απόψεις και τα γραπτά τους να φιμώνονται επίσης.»

Πλέον, ορισμένοι διδάσκοντες δηλώνουν ότι αναγκάζονται να συγγράφουν μόνοι τους νέα κεφάλαια για να αντικαταστήσουν τα απαγορευμένα εγχειρίδια, με μια βασική ανησυχία: θα μπορέσουν ποτέ αυτά τα κείμενα να ανταποκριθούν στα διεθνή πρότυπα της ανώτατης εκπαίδευσης;