Η Ισπανία πήρε εξαίρεση για το 5% για το ΝΑΤΟ: «Δεν έχω λόγια να εκφράσω την αηδία μου γι αυτή την χώρα»

Ο Καναδάς ήταν παλιά ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος του ΝΑΤΟ λόγω της χρόνιας υποχρηματοδότησης στην άμυνα.

Τώρα, στη φετινή σύνοδο, όλοι συμφωνούν: το πρόβλημα είναι η Ισπανία, με τη Σλοβακία να έρχεται δεύτερη στην πρόκληση δυσαρέσκειας μεταξύ των μελών της συμμαχίας.

Σύμφωνα με το Politico η επιμονή του Ισπανού Πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ την τελευταία στιγμή ότι η χώρα του δεν χρειάζεται να πετύχει τον νέο στόχο του ΝΑΤΟ για αμυντικές δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ, και το ότι κατάφερε να εξασφαλίσει εξαίρεση στη σχετική συμφωνία, μετέτρεψε τη Μαδρίτη στον νέο παρία της συμμαχίας.

«Δεν έχω λόγια να εκφράσω την αηδία μου», είπε ένας Ευρωπαίος αξιωματούχος άμυνας, που όπως και άλλοι μίλησε υπό καθεστώς ανωνυμίας για να εκφραστεί ελεύθερα, στο περιθώριο της συνόδου.

Τον Σάντσεθ ακολούθησε τη Δευτέρα ο Σλοβάκος Πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο, ο οποίος έγραψε στην πλατφόρμα X ότι η χώρα του «έχει άλλες προτεραιότητες τα επόμενα χρόνια από τους εξοπλισμούς» και μπορεί να τα καταφέρει χωρίς να αυξήσει τις δαπάνες.

Στην περσινή σύνοδο στην Ουάσινγκτον, η απογοήτευση για τις αμυντικές δαπάνες του Καναδά ήταν έντονη, με την Οτάβα να αρνείται απλώς να αυξήσει τον προϋπολογισμό της κοντά στον στόχο του 2% του ΑΕΠ του ΝΑΤΟ.

Η νέα κυβέρνηση του Πρωθυπουργού Μαρκ Κάρνεϊ έχει δεσμευθεί για επιπλέον 9 δισεκατομμύρια δολάρια σε αμυντικές δαπάνες, φέρνοντας τελικά τη χώρα στο 2% και βγάζοντάς την από τη «μαύρη λίστα» της συμμαχίας.

Οι αρνήσεις της τελευταίας στιγμής από την Ισπανία και τη Σλοβακία ήρθαν στην αρχή μιας συνόδου την οποία η ηγεσία του ΝΑΤΟ προσπάθησε όσο μπορούσε να κρατήσει χωρίς εντάσεις. Είναι μια υπενθύμιση προς τον κόσμο ότι μια συμμαχία 32 κρατών μπορεί να είναι δύσκολα διαχειρίσιμη, ειδικά όταν οι υποθέσεις του ΝΑΤΟ συγκρούονται με τις εσωτερικές προτεραιότητες δαπανών.

Αυτές οι κινήσεις έγιναν και λίγες μόλις ώρες πριν την άφιξη του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στη Χάγη, ο οποίος αναμένεται να θριαμβολογήσει καθώς οι σύμμαχοι συμμορφώνονται με τον στόχο που ο ίδιος επέλεξε.

Εκπρόσωπος της ισπανικής κυβέρνησης δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό.

Ακόμα και καθώς Ευρωπαίοι αξιωματούχοι παραδέχονται ότι ο Σάντσεθ βρίσκεται σε δύσκολη θέση στο εσωτερικό, με την κυβέρνησή του μειοψηφίας να μην μπορεί να περάσει προϋπολογισμό με νέα κονδύλια για την άμυνα, απορρίπτουν την απόφασή του να αγνοήσει τη νέα δέσμευση για δαπάνες του ΝΑΤΟ, η οποία πρόκειται να ανακοινωθεί επισήμως την Τετάρτη.

Δύο Ευρωπαίοι ηγέτες δήλωσαν ότι όλα τα μέλη έχουν εγκρίνει τους νέους στόχους ικανοτήτων του ΝΑΤΟ, που θέτουν απαιτήσεις για απόρρητους στόχους σε στρατεύματα και εξοπλισμό που πρέπει να προσφέρει κάθε χώρα.

Ο Σάντσεθ υποστηρίζει ότι η Ισπανία μπορεί να πετύχει αυτούς τους στόχους ακολουθώντας το υφιστάμενο σχέδιο αύξησης των αμυντικών δαπανών στο 2,1% του ΑΕΠ, αλλά άλλοι σύμμαχοι δεν βλέπουν πώς αυτό είναι εφικτό.

«Δεν βλέπω τίποτα που να επιτρέπει εξαιρέσεις», δήλωσε ο Σουηδός Πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον σε δημοσιογράφους την Τρίτη.

Η Πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρέντερικσεν, δήλωσε στο Δημόσιο Φόρουμ του ΝΑΤΟ ότι δεν είναι «δίκαιο» οι ηγέτες χωρών που βρίσκονται πιο μακριά από τη Ρωσία να ζητούν εξαιρέσεις. «Είναι θέμα ενότητας, υπεράσπισης της Ευρώπης, όχι μόνο της Πολωνίας ή της Τσεχίας. Διαφωνώ με την ιδέα εξαίρεσης για κάποια χώρα», είπε, χωρίς να κατονομάσει συγκεκριμένα την Ισπανία.

Η Πολωνία, η οποία φέτος σκοπεύει να δαπανήσει το 4,7% του ΑΕΠ της για την άμυνα — το υψηλότερο ποσοστό στο ΝΑΤΟ — δεν είναι επίσης καθόλου ευχαριστημένη με την προσπάθεια της Ισπανίας να αποφύγει την αύξηση των αμυντικών δαπανών της συμμαχίας.

«Πιστεύουμε ότι κάθε παρέκκλιση από αυτήν την αρχή από οποιοδήποτε κράτος-μέλος αποτελεί κακό παράδειγμα», δήλωσε ο Υπουργός Άμυνας της Πολωνίας, Βλάντισλαβ Κοσινιάκ-Καμίς, πριν αναχωρήσει για τη σύνοδο.