Foreign Policy: «Δώρο Θεού» για τον Ερντογάν η διακήρυξη των ναυάρχων

Η διακήρυξη που υπέγραψαν 103 απόστρατοι ναύαρχοι του Τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού το περασμένο Σάββατο ήταν “μεγάλη υπόθεση” και σηματοδότησε ένα καθοριστικό σημείο καμπής για τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σύμφωνα με άρθρο γνώμης του αναλυτή Στίβεν Κουκ στο Foreign Policy.

Ο τρόπος με τον οποίο οι κυβερνητικοί κύκλοι και τα τουρκικά ΜΜΕ χαρακτήρισαν την άποψη των απόστρατων ως “απόπειρα πραξικοπήματος” θα μπορούσε να είναι “η στιγμή που ο Ερντογάν γύρισε προς όφελός του τουλάχιστον την εσωτερική πολιτική”, σημειώνει ο συνεργάτης του Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων (Council of Foreign Relations, CFR).

Η διακήρυξη των ναυάρχων κατήγγειλε τη φιλολογία περί απόσυρσης της Τουρκίας από τη Σύμβαση του Μοντρέ (1936) για το καθεστώς των Στενών, αλλά και τη γενικότερη απομάκρυνση των ενόπλων δυνάμεων από τις ιδρυτικές αρχές του Κεμάλ Ατατούρκ, μέσω της ισλαμοποίησής τους.

Ό,τι και αν ήθελαν να επιτύχουν οι ναύαρχοι με τη δήλωσή τους, είτε ήθελαν να αφυπνίσουν τους ομοϊδεάτες αξιωματικούς που εξακολουθούν να είναι ενεργά στελέχη των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων είτε να εκφράσουν τα παράπονά τους, κατέληξε προς όφελος του Τούρκου προέδρου, υπογραμμίζει ο Κουκ. Ο Ερντογάν χρησιμοποίησε το περιστατικό για να ενισχύσει την πολιτική υποστήριξη στο πρόσωπο και το κόμμα του, καθώς επιδιώκει να εξασφαλίσει μια νίκη για το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) στις εκλογές του 2023, είπε ο αναλυτής.

Η διαχείριση της διακήρυξης εντάσσεται, βεβαίως, στην “εκστρατεία” του Ερντογάν που έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό στοχεύοντας στη συντηρητική κομματική του βάση: πρώτα με τις επθέσεις της κυβέρνησης κατά των φοιτητών που αντιδρούσαν στον διορισμό του πρύτανη στο Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου και, κατόπιν, με την απόσυρση της χώρας από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για την προστασία των γυναικών.

Μία ημέρα πριν, μάλιστα, ο Ερντογάν καθαίρεσε τον Νασί Αγμπάλ από τη θέση του κεντρικού τραπεζίτη αντικαθιστώντας τον με τον Σαχάπ Καβτσιόγλου, υπέρμαχο των υψηλών επιτοκίων και πρώην διοικητικό στέλεχος της “αμαρτωλής” Halkbank (για ξέπλυμα ιρανικού χρήματος). Η τρίτη -καίριας σημασίας- κίνηση του Ερντογάν ήταν η δίωξη του κόμματος HDP, “το οποίο έχει ευρύτερη απήχηση στην τουρκική κοινωνία, αν και τα τουρκικά ΜΜΕ σκοπίμως το χαρακτηρίζουν ως φιλοκουρδικό”, σημειώνει ο Κουκ.

“Είναι ολοφάνερο πως ο Τούρκος πρόεδρος φοβάται το HDP και τη δύναμή του να κερδίσει ψήφους στις επερχόμενες εκλογές στερώντας από το AKP την κοινοβουλευτική πλειοψηφία”, τονίζει ο Κουκ.

Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν το AKP του Ερντογάν, μαζί με το υπερεθνικοστικό MHP, με μειωμένα ποσοστά κάτω του 50%. “Ο Ερντογάν λοιπόν αναζητούσε κάθε ευκαιρία για να επανακάμψει εσωτερικά, και η διακήρυξη των ναυάρχων ήρθε ως δώρο Θεού”, υποστηρίζει ο αναλυτής.

Σε αυτό το σημείο πλέον, οι δύο επιλογές που έχει θέσει στον τουρκικό λαό ο Ερντογάν είναι: “Είτε είστε μαζί μου ή με τους συνωμότες πραξικοπηματίες”, καταλήγει ο Κουκ.

*Το CFR, με έδρα τη Νέα Υόρκη, είναι ένας μη κερδοσκοπικός, μη κομματικός οργανισμός που λειτουργεί στη βάση συγκεκριμένων μελών, και που αφιερώθηκε στη βελτίωση της κατανόησης της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής και των διεθνών υποθέσεων μέσω της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών.