Δασμοί και φόροι στις κινεζικές πλατφόρμες: Τι αλλάζει για τους καταναλωτές με μικρή αγοραστική δύναμη

Σημαντικές επιπτώσεις για τους καταναλωτές φέρνει η απόφαση της ΕΕ οι χαμηλής αξίας εισαγωγές από πλατφόρμες όπως η Temu και η Shein να χρεώνονται με κανονικούς δασμούς και νέα πάγια επιβάρυνση 2 ευρώ από το 2026.

Η πάγια επιβάρυνση και οι δασμοί ταυτόχρονα θα ανεβάζουν αρκετά το κόστος του κινεζικού προϊόντος καθιστώντας το ασύμφορο και εξαλείφοντας έτσι τον λόγο αγοράς του που είναι η πολύ χαμηλή τιμή.

Η απόφαση των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ επιταχύνει την αλλαγή του ισχύοντος καθεστώτος δύο χρόνια νωρίτερα και αναμένεται να επηρεάσει εκατομμύρια πακέτα που φτάνουν ετησίως στην Ευρώπη.

Οι εισαγωγές κάτω των 150 ευρώ θα επιβαρύνονται με δασμούς – συχνά γύρω στο 12% για υφάσματα και ενδύματα – καθώς και με πάγια χρέωση 2 ευρώ για τον χειρισμό κάθε πακέτου.

Η αύξηση του κόστους εκτιμάται πως θα φτάσει το 20-30% για ένα τυπικό αντικείμενο αξίας 10 ευρώ, ενώ για συχνούς αγοραστές το επιπλέον κόστος θα είναι περαιτέρω αισθητό.

Νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος, που αποτελούν το συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό των χρηστών των δύο πλατφορμών, αναμένεται να περιορίσουν τις αγορές τους.

Το να στραφούν προς πιο ακριβές ευρωπαϊκές αλυσίδες όπως ελπίζουν κάποιοι στην ΕΕ, είναι εξαιρετικά αμφίβολο για τον απλούστατο λόγο ότι δεν υπάρχουν τα χρήματα για να το κάνουν.

Κι όμως, ορισμένοι εκτιμούν ότι η αλλαγή μπορεί να ενθαρρύνει πιο υπεύθυνες και βιώσιμες καταναλωτικές συνήθειες, μειώνοντας την υπερκατανάλωση ειδών χαμηλής ποιότητας.

Τα κράτη μέλη της ΕΕ αναμένεται να αυξήσουν τα έσοδά τους κατά 1-2 δισ. ευρώ ετησίως μέχρι το 2027, καθώς οι τεράστιοι όγκοι εισαγωγών – 4,6 δισ. πακέτα το 2024, εκ των οποίων πάνω από το 90% από την Κίνα – θα φορολογούνται πλέον κανονικά.

Χώρες όπως η Ιταλία και η Γερμανία, με ισχυρό κλάδο υφασμάτων και μόδας, βλέπουν την απόφαση ως μέσο ενίσχυσης του ανταγωνισμού και συγκράτησης θέσεων εργασίας.

Σύμφωνα με βιομηχανικούς φορείς, η αλλαγή μπορεί να προστατεύσει 50.000-100.000 θέσεις εργασίας σε κλάδους που πιέζονται από τον αθέμιτο ανταγωνισμό των υπερφθηνών εισαγωγών.

Την ίδια ώρα, υπάρχουν διαφορές ανάμεσά τους: Η θέση για τις νέες χρεώσεις διαφέρει ανά χώρα – για παράδειγμα η Ρουμανία ζητά το πρόσθετο κόστος να είναι κλιμακωτό έως τα 25 λεϊ, ενώ η Ιταλία θέλει σταθερή χρέωση για να προστατεύσει την βιομηχανία μόδας της.

Κάτι που μπορεί να δημιουργήσει ανισορροπίες και καθυστερήσεις στα σύνορα.

Οι Ευρωπαίοι καταναλωτές θα πληρώσουν ακριβότερα τις αγορές τους, αλλά υποτίθεται ότι θα επωφεληθούν από αυστηρότερους ελέγχους και πιο ασφαλή προϊόντα.

Οι πλήρεις επιπτώσεις θα φανούν μετά το 2026, καθώς οι κινεζικές πλατφόρμες προσαρμόζουν τα μοντέλα τους και τα κράτη μέλη ολοκληρώνουν την εφαρμογή των νέων κανόνων.

Βέβαια υπάρχει κάτι που οι «φωστήρες» της ΕΕ δεν σκέφτηκαν. Οι Κινέζοι λόγω της πολύ μεγάλης παραγωγικής ικανότητας του μπορούν να μειώσουν κι άλλο την τιμή πώλησης και να απορροφήσουν ακόμα και τους δασμούς και τους φόρους.

Είναι σαφές πως η απόφαση της ΕΕ είναι γεωπολιτική. Επιδιώκει να μειώσει την επιρροή της Κίνας.

Πρέπει όμως να είναι εξίσου σαφές ότι το Πεκίνο δεν θα μείνει «με σταυρωμένα χέρια».

Δεν πρόκειται απλώς για ένα παιχνίδι εμπορίου. Οι Κινέζοι δεν κατέχουν μόνο το λιμάνι του Πειραιά αλλά και πολλά άλλα λιμάνια σε όλη την Ευρώπη.

Αμερικανοί και ΕΕ θέλουν να καταστήσουν τα κινέζικα προϊόντα μη επωφελή για τους «φτωχοδιάβολους» καταναλωτές (αυτούς που έχουν μικρή αγοραστική δύναμη και αποτελούν την πλειοψηφία των ευρωπαϊκών πληθυσμών) ώστε τα λιμάνια που κατέχουν οι Κινέζοι, να μην μπορούν να εξυπηρετήσουν τον σκοπό για τον οποίο αποκτήθηκαν και άρα στο μέλλον να αναγκαστούν να τα «ρευστοποιήσουν».

Αυτό προφανώς εννοούσε η Αμερικανίδα πρέσβης Κ.Γκίλφοϊλ όταν στην χθεσινή της συνέντευξη σε τηλεοπτικό σταθμό, είπε «υπάρχουν κι άλλοι τρόποι για να αντιμετωπιστεί το ατυχές γεγονός της απόκτησης του λιμανιού του Πειραιά από τους Κινέζους».