Η αλήθεια για το πώς ο εγκέφαλος μας αντιλαμβάνεται τον χρόνο – Τι έδειξε νέα έρευνα

Έχετε δοκιμάσει ποτέ να κοιτάξετε τον κόσμο μέσα από την οθόνη μιας κάμερας που κινείται; Αν ναι, πιθανότατα νιώσατε μια αίσθηση ασυνήθιστης δυσφορίας, σαν κάτι να μην λειτουργεί σωστά.

Αυτό το απλό πείραμα αποκαλύπτει πως  ο ανθρώπινος εγκέφαλος φιλτράρει και ανασυνθέτει την πραγματικότητα με τρόπους που δεν είχαμε φανταστεί.

Νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science Advances από επιστήμονες των πανεπιστημίων Αμπερντίν και Καλιφόρνια, αποκαλύπτει ότι ο εγκέφαλος λειτουργεί με καθυστέρηση περίπου 15 δευτερολέπτων.

Δηλαδή, δεν βιώνουμε τον κόσμο σε πραγματικό χρόνο, αλλά μέσω μιας καθυστερημένης, «εξομαλυμένης» εκδοχής του.

Η «ψευδαίσθηση της σταθερότητας»

Αντί να επεξεργάζεται κάθε καρέ της οπτικής πληροφορίας ξεχωριστά, ο εγκέφαλος σχηματίζει μια μέση εικόνα των όσων είδαμε στα τελευταία 15 δευτερόλεπτα.

Αυτό το κόλπο της φύσης μας χαρίζει μια σταθερή και συνεκτική αντίληψη του κόσμου, αποτρέποντας το αισθητηριακό χάος και την υπερφόρτωση πληροφοριών.

Τι αποκάλυψε το πείραμα

Στο πείραμα, οι συμμετέχοντες παρακολούθησαν ένα βίντεο 30 δευτερολέπτων, όπου το πρόσωπο ενός ανθρώπου γερνούσε σταδιακά.

Στο τέλος, τους ζητήθηκε να εκτιμήσουν την ηλικία του προσώπου στην τελευταία σκηνή.

Η πλειοψηφία υπολόγισε την ηλικία με βάση την εμφάνιση 15 δευτερόλεπτα νωρίτερα, όχι την πραγματική.

Το μυαλό τους είχε «κολλήσει» στο παρελθόν.

Αυτό το εύρημα ανατρέπει την έννοια του «παρόντος» όπως την αντιλαμβανόμαστε.

Αν ο εγκέφαλος μας δείχνει μόνο ένα επεξεργασμένο, μέσο όρο του πρόσφατου παρελθόντος, τότε τι πραγματικά είναι αυτό που αποκαλούμε “τώρα”;

Η έρευνα ανοίγει υπαρξιακά ερωτήματα: Μήπως ο κόσμος που ζούμε είναι μια νευρωνική προβολή, φτιαγμένη για να προσφέρει ασφάλεια και συνέχεια; Μήπως η πραγματικότητα, όπως και ο περίφημος «Κώδικας Da Vinci», είναι απλώς μια πειστική αυταπάτη που δημιουργεί το μυαλό για να διαχειριστεί την πολυπλοκότητα του κόσμου;

Ο χρόνος κυλά, αλλά εμείς μένουμε πίσω

Ο εγκέφαλος, με την καθυστέρησή του, μας προστατεύει από την ακατέργαστη πληροφορία της στιγμής.

Όμως, ταυτόχρονα, μας κρατά πίσω από το παρόν.

Είμαστε πάντα ένα βήμα πιο αργά από την πραγματικότητα.

Μπορεί να μην ζούμε σε προσομοίωση — αλλά ζούμε σίγουρα σε μια επιμελώς κατασκευασμένη ανάμνηση του πρόσφατου παρελθόντος.

Κι αυτό, από μόνο του, αλλάζει τα πάντα.