Ταξίδι στο χρόνο: Οι ελληνικές υποψηφιότητες για βραβείο Όσκαρ

Το βράδυ του 1944, στο θέατρο Grauman του Λος Άντζελες, πραγματοποιήθηκε η 16η απονομή των βραβείων Όσκαρ.

Τότε, ακούστηκε για πρώτη φορά ελληνικό όνομα. Επρόκειτο για την Κατίνα Παξινού, η οποία έλαβε το βραβείο ερμηνείας Β’ γυναικείου ρόλου.

Ο ρόλος της Πιλάρ στο φιλμ «Για ποιόν χτυπά η καμπάνα», βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του Έρνεστ Χέμινγουεϊ ήταν αυτός που της χάρισε το πολυπόθητο αγαλματίδιο.

Μάλιστα, ήταν η πρώτη φορά που οι νικητές Β΄ ρόλων έλαβαν χρυσό αγαλματίδιο, καθώς μέχρι έπαιρναν τιμητική πλακέτα.

Μετά από 16 χρόνια, ανάμεσα στις πέντε υποψηφιότητες Όσκαρ που διεκδικεί η ταινία του Ζυλ Ντασέν «Ποτέ τη Κυριακή» ήταν και αυτή του Μάνου Χατζιδάκι για καλύτερη μουσική.

Όταν ακούστηκε το όνομά του, μάταια τον έψαχναν όλοι γιατί ο Χατζιδάκις δεν πήγε ποτέ στην απονομή για να το παραλάβει, αλλά ούτε και ενδιαφέρθηκε για την βράβευσή του.

Μάλιστα, το χρυσό αγαλματίδιο δεν το τοποθέτησε ποτέ σε περίοπτη θέση μέσα στο σπίτι του και σύμφωνα με ιστορίες για τον θρύλο της μουσικής, ήταν παρατημένο σε κάποιο κουτί ή χάθηκε κατά την διαδρομή του από τις ΗΠΑ προς την Ελλάδα.

Το 1964 η ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη «Αλέξης Ζορμπάς»ήταν υποψήφια για 7 Όσκαρ και κέρδισε τρία: Β΄ γυναικείου ρόλου-το στη Λίλα Κέντροβα, καλύτερης σκηνογραφίας στον Βασίλη Φωτόπουλο και φωτογραφίας στον Γουόλτερ Λάσσαλι.

Ο Πέτρος Βλάχος-από τα πιο γνωστά ονόματα στην κινηματογραφική βιομηχανία των ΗΠΑ-κέρδισε πέντε τιμητικά αγαλματίδια-ενώ ο σκηνοθέτης Κώστας Γαβράς κερδίζει το 1970 για το συγκλονιστικό «Ζ» το βραβείο Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας και καλύτερου μοντάζ, ενώ δώδεκα χρόνια αργότερα παραλαμβάνει το αγαλματίδιο καλύτερου διασκευασμένου σεναρίου για τον «Αγνοούμενο» του.

Το 1974 η μεγάλη Θεώνη Βαχλιώτη-Όλντριτζ αποσπά το Όσκαρ ενδυματολογίας για τα κουστούμια που σχεδίασε στην ταινία «Ο υπέροχος Γκάτσμπι» με πρωταγωνιστή τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ.

Οχτώ χρόνια μετά ο πρωτοπόρος Βαγγέλης Παπαθανασίου παραλαμβάνει το δικό του χρυσό αγαλματάκι για το πασίγνωστο πλέον μουσικό θέμα που «έντυσε» το soundtrack της ταινίας «Οι δρόμοι της φωτιάς». Ο μεγάλος Ελία Καζάν κέρδισε δύο φορές το Όσκαρ σκηνοθεσίας, την πρώτη για το «Συμφωνία κυρίων» όπου πρωταγωνιστούσε ο Γκρέγκορι Πεκ και την δεύτερη για το φιλμ «Το λιμάνι της αγωνίας», όπου δέσποσε με την ερμηνεία του ο Μάρλον Μπράντο. Στα αξιοσημείωτα των ελληνικών παρουσιών στην πιο διάσημη γιορτή του Χόλιγουντ το Όσκαρ Β΄ ανδρικού ρόλου που κέρδισε ο Γιώργος Τσακίρης-το πρώτο που δόθηκε σε ηθοποιό που είχε χορευτικό ρόλο-πρωταγωνιστώντας στο θρυλικό πλέον μιούζικαλ «West Side Story».

Επίσης, με το χρυσό αγαλματάκι τιμήθηκε η Ολυμπία Δουκάκη για την ερμηνεία της στο «Κάτω από την λάμψη του φεγγαριού», ο Αλεξάντερ Πέιν που κέρδισε δύο Όσκαρ για καλύτερα διασκευασμένο σενάριο, ο Ντιν Ταβουλάρις για την καλλιτεχνική διεύθυνση στο «Νονός ΙΙ» και ο Ελληνογάλλος συνθέτης Αλεξάντερ Ντεσπλά για την μουσική στο «Grand Budapest Hotel». Τέλος με Όσκαρ έχουν τιμηθεί Ο Γιώργος Μηλιώτης-κέρδισε αυτό της καλύτερης ταινίας κινουμένων σχεδίων για το «Happy feet» και ο ελληνικής καταγωγής παραγωγός Αντώνης Καταγκάς για το «Δώδεκα χρόνια σκλάβος».