
Ο ναός της Αφροδίτης που βρίσκεται κοντά στη Νάπολη της Ιταλίας, στέκεται εδώ και σχεδόν 2.000 χρόνια σε μια γεωλογικά ενεργή περιοχή.
Παρά το όνομά του, το κτίριο δεν ήταν ναός με τη θρησκευτική έννοια.
Χτισμένο κατόπιν εντολής του αυτοκράτορα Αδριανού τον 2ο αιώνα, διαθέτει μια μεγάλη αίθουσα που χρησίμευε ως ιαματικό κτίριο μέσα σε ένα μεγάλο συγκρότημα δημόσιων λουτρών.
Η σύνδεση με την Αφροδίτη προέρχεται από ένα άγαλμα που βρέθηκε εκεί το 1595, αλλά το ίδιο το κτίριο σχεδιάστηκε ως μέρος των λουτρών, όχι ως χώρος λατρείας.
Τι έδειξε η έρευνα
Επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Νάπολης Federico II ανέλυσαν δείγματα γύρω από τη βάση του κτιρίου για να ανακαλύψουν τι το έκανε τόσο ανθεκτικό.
Διαπίστωσαν ότι οι Ρωμαίοι πρόσθεσαν σκόπιμα ηφαιστειακά υλικά, καθώς γνώριζαν ότι αυτό θα έκανε το κτίριο πλάτους 80 ποδιών πιο ανθεκτικό.
Σύμφωνα με τη συγγραφέα της μελέτης, Δρ. Concetta Rispoli, οι Ρωμαίοι κατασκευαστές επέλεξαν διαφορετικά ηφαιστειακά υλικά ανάλογα με τις δομικές απαιτήσεις.
«Ο ναός παρέμεινε όρθιος επειδή τα γεωϋλικά του συμπεριφέρονται σχεδόν σαν φυσικός βράχος», δήλωσε στην Daily Mail.
«Αντί να εξασθενίζουν, τα υλικά συνεχίζουν να ‘συνδέονται’ και να σταθεροποιούνται καθώς γερνούν».
Σταθερό στον χρόνο
Ο ναός βρίσκεται στα Φλεγραία Πεδία, μια ηφαιστειακή περιοχή που επηρεάζεται από «βραδυσεισμό» – την αργή άνοδο και βύθιση της επιφάνειας της Γης που προκαλείται από ηφαιστειακή δραστηριότητα.
Μυστηριωδώς, το υλικό που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του Ναού της Αφροδίτης στη Νάπολη έχει αντέξει, ακόμη και όταν η επιφάνεια της Γης γύρω του βυθίστηκε.
Η σταθερή κίνηση του εδάφους έχει χαμηλώσει τον ναό περίπου έξι μέτρα κάτω από την σημερινή επιφάνεια. Ωστόσο, ενώ το έδαφος έχει κινηθεί, η δομή έχει παραμείνει «εξαιρετικά σταθερή».
Για τη μελέτη, η ομάδα συνέλεξε εννέα δείγματα από τον Ναό της Αφροδίτης, συμπεριλαμβανομένων κονιάματος, τούβλων και διαφόρων τύπων ηφαιστειακών πετρωμάτων.
Εξέτασαν τα δείγματα με ισχυρά μικροσκόπια και ακτίνες Χ για να προσδιορίσουν τη δομή και την υφή κάθε υλικού, καθώς και τα συγκεκριμένα χημικά συστατικά του.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, τα τούβλα και τα κονιάματα ήταν υλικά με βάση τον ασβέστη αναμεμειγμένα με ηφαιστειακά σωματίδια – πιθανώς μια σκόπιμη προσθήκη από τους Ρωμαίους.
«Με απλά λόγια, οι Ρωμαίοι έχτισαν αυτό το μνημείο χρησιμοποιώντας υλικά που αντιδρούν μεταξύ τους και γίνονται πιο ανθεκτικά με την πάροδο του χρόνου», δήλωσε η Δρ. Rispoli στην Daily Mail.
Υλικά από τον Βεζούβιο
Η ομάδα βρήκε επίσης στοιχεία ότι η σκωρία, ένα ελαφρύ ηφαιστειακό πέτρωμα που χρησιμοποιείται συχνά στην αρχιτεκτονική τοπίου και τις κατασκευές, εισήχθη από την περιοχή του Βεζούβιου, λίγο πιο ανατολικά, όπου έλαβε χώρα μία από τις πιο διάσημες και θανατηφόρες ηφαιστειακές εκρήξεις τον 1ο αιώνα.
«Πολύ ελαφριά σκωρία χρησιμοποιήθηκε στα ανώτερα μέρη του κτιρίου για να μειωθεί το βάρος, ενώ ισχυρότερες ηφαιστειακές τόφες και λάβες τοποθετήθηκαν σε περιοχές στήριξης», πρόσθεσε η Δρ. Rispoli.
«Αυτή η προσεκτική επιλογή υλικών είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους το μνημείο εξακολουθεί να στέκεται όρθιο μετά από σχεδόν δύο χιλιάδες χρόνια».
Η αρχιτεκτονική καινοτομία των Ρωμαίων
Η μελέτη παρέχει περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με τις «τεχνικές δεξιότητες που είχαν αποκτήσει οι αρχαίοι Ρωμαίοι και τον τρόπο με τον οποίο η τεχνολογία παραγωγής τους στόχευε στην καινοτομία, την ποιότητα, τη βιωσιμότητα, την ανθεκτικότητα και, όχι λιγότερο σημαντικό, την ομορφιά».
«Από αρχιτεκτονική άποψη, οι Ρωμαίοι ενέπνευσαν πολλούς λαούς, τόσο στο παρελθόν όσο και στο παρόν», αναφέρουν η Δρ Rispoli και οι συνεργάτες του στη μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο Geoheritage.
«Η ικανότητά τους να χτίζουν μνημεία ξεκινώντας από απλά γεωλογικά υλικά και να αποκτούν πιο σύνθετα υλικά που θα αντέχουν στο χρόνο ήταν και εξακολουθεί να είναι αντικείμενο ενδιαφέροντος για τους ερευνητές».
Όπως είναι γνωστό, οι Ρωμαίοι ίδρυσαν ένα από τα μεγαλύτερα αυτοκρατορικά κράτη της ιστορίας, κατακτώντας την περιοχή της Μεσογείου και το μισό της Ευρώπης.
Το σημάδι της εκτεταμένης επιρροής και κυριαρχίας τους είναι ορατό στα κτίρια, τους δρόμους, τα υδραγωγεία, τους ναούς και τα μνημεία.
Tο pronews.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο το οποίο είναι σχετικό με το θέμα στο οποίο αναφέρεται το άρθρο. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές και διατηρούμε το δικαίωμα να μην δημοσιεύουμε συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια όπου τα εντοπίζουμε. Σε κάθε περίπτωση ο καθένας φέρει την ευθύνη των όσων γράφει και το pronews.gr ουδεμία νομική ή άλλα ευθύνη φέρει.
Δικαίωμα συμμετοχής στη συζήτηση έχουν μόνο όσοι έχουν επιβεβαιώσει το email τους στην υπηρεσία disqus. Εάν δεν έχετε ήδη επιβεβαιώσει το email σας, μπορείτε να ζητήσετε να σας αποσταλεί νέο email επιβεβαίωσης από το disqus.com
Όποιος χρήστης της πλατφόρμας του disqus.com ενδιαφέρεται να αναλάβει διαχείριση (moderating) των σχολίων στα άρθρα του pronews.gr σε εθελοντική βάση, μπορεί να στείλει τα στοιχεία του και στοιχεία επικοινωνίας στο info3@pronews.gr και θα εξεταστεί άμεσα η υποψηφιότητά του.