Τι ήταν οι «Αγάπες»: Τα συσσίτια των πρώτων Χριστιανών – Πολύτιμα παραδείγματα για το σήμερα

«Αγάπες» αποκαλούνταν οι συνεστιάσεις-συσσίτια των πρώτων χριστιανικών κοινοτήτων, που συντελούσαν στη διατροφή των φτωχών (σε αυτό οφείλουν και το όνομά τους).

Εκτός από τα Ιεροσόλυμα, όπου είχαν συνδεθεί με την κοινοκτημοσύνη, οι αγάπες ήταν εν χρήσει και στις χριστιανικές κοινότητες του Αποστόλου Παύλου.

Ο θεσμός οφείλεται στον πρακτικό αυτό σκοπό, αλλά επίσης και στην επιθυμία των πρώτων χριστιανών να συνεχίσουν τον οικογενειακό βίο του Χριστού με τους μαθητές του, συντηρούμενοι από κοινό ταμείο.

Κατά το παράδειγμα του Μυστικού Δείπνου οι “αγάπες” συνδέθηκαν με τη Θεία Ευχαριστία και τη Θεία Μετάληψη, και παρέχονταν αμέσως μετά από αυτήν.

Και ακριβώς για αυτόν το λόγο, οι “αγάπες” παρέχονταν αποκλειστικά σε χριστιανούς και δε μπορούσαν σε αυτές ποτέ να συμμετάσχουν αλλόθρησκοι.

Φαίνεται όμως ότι η συμπεριφορά των χριστιανών στις “αγάπες” δεν ήταν ανάλογη με την ευσεβή τους πρόθεση, γι’ αυτό o Απόστολος Παύλος τις καταδίκασε στην Α΄ προς Κορινθίους Επιστολή του (ια’ 20 εξ.).

Αυτό οδήγησε, αργότερα, και στον διαχωρισμό της Θείας Ευχαριστίας από τις αγάπες (περ. 150-200 πΧ). Και πάλι όμως η συμμετοχή προβλεπόταν αποκλειστικά για χριστιανούς.

Επίσης, όταν καθιερώθηκε η αγαθοεργία-ελεημοσύνη στην εκκλησία, οι αγάπες περιορίστηκαν σε εβδομαδιαίες συνεστιάσεις (Κυριακή απόγευμα) και σιγά-σιγά με την πάροδο του χρόνου εξέλιπαν.

Σημερινά “απομεινάρια”, στην σύγχρονη Ορθόδοξη Εκκλησία αυτής της αρχαίας χριστιανικής πρακτικής, είναι η σημερινή αρτοκλασία, που στον καιρό που γίνονταν οι “αγάπες” αντικαθιστούσε τη Θεία Ευχαριστία.

Το θέμα της σύνδεσης των αγαπών με τη Θεία Ευχαριστία έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις, υποστηρίζεται δε εξίσου και η σχέση τους και η ανεξαρτησία τους.

Τα νυχτερινά συμπόσια δεν ήταν αγάπες, αλλά ειδωλολατρικό έθιμο μεμονωμένων χριστιανών, που το καταπολέμησε η Εκκλησία.

Με την πάροδο του χρόνου, οι συνεστιάσεις αυτές δεν τηρούσαν τον αρχικό τους προορισμό αλλά οδηγούσαν σε καταχρήσεις.

Το γεγονός αναφέρει και o Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός. Γι’ αυτό και τελικά, η σύνοδος της Λαοδικείας (περ. 310) απαγόρευσε τις “αγάπες”, και το ίδιο έκαναν και η ΣΤ’ Οικουμενική και η σύνοδος της Καρθαγένης.

(Πηγή)