Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν είναι κοντά στην επίτευξη ειρηνευτικού σχεδίου μετά από 4 δεκαετίες συγκρούσεων

Η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν βρίσκονται στην επίτευξη συμφωνίας πάνω στη βάση της οποίας θα χτιστεί ένα «συμπαγές» ειρηνευτικό σχέδιο, μετά από τέσσερις δεκαετίες συγκρούσεων.

Συγκεκριμένα, ο Αρμένιος πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν και ο Αζέρος πρόεδρος Ιλχάμ Αλίεφ θα συναντηθούν αύριο Πέμπτη (10/07) στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Οι χώρες του Νοτίου Καυκάσου έχουν διεξαγάγει μια σειρά πολέμων από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, μια περιοχή του Αζερμπαϊτζάν με ως επί το πλείστον τότε αρμενικό πληθυσμό, αποσχίστηκε από το Αζερμπαϊτζάν με την υποστήριξη της Αρμενίας.

Σε μια σημαντική εξέλιξη, οι δύο χώρες ανακοίνωσαν τον Μάρτιο ότι οριστικοποίησαν ένα σχέδιο ειρηνευτικής συμφωνίας.

Ωστόσο, το χρονοδιάγραμμα για την υπογραφή του παραμένει αβέβαιο και οι παραβιάσεις της εκεχειρίας κατά μήκος των κλειστών και βαριά στρατιωτικοποιημένων συνόρων τους αυξήθηκαν αμέσως μετά την ανακοίνωση του σχεδίου συμφωνίας. Πρόσφατα δεν αναφέρθηκαν παραβιάσεις.

Η συνάντηση στο Αμπού Ντάμπι θα είναι η πρώτη επίσημη συνάντηση των δύο ηγετών από τότε που συμφώνησαν στο σχέδιο κειμένου της ειρηνευτικής συμφωνίας.

Ο Πασινιάν, σε μια σπάνια διμερή επίσκεψη στην Τουρκία τον περασμένο μήνα, συναντήθηκε με τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος δήλωσε ότι θα υποστηρίξει τις ειρηνευτικές προσπάθειες του Ερεβάν με το Μπακού. Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέφρασαν επίσης πρόσφατα τις ελπίδες τους για μια συμφωνία.

Οι ειρηνευτικές συνομιλίες ξεκίνησαν μετά την ανακατάληψη του Καραμπάχ από το Αζερμπαϊτζάν τον Σεπτέμβριο του 2023, με αποτέλεσμα σχεδόν όλοι οι 100.000 Αρμένιοι της περιοχής να καταφύγουν στην Αρμενία.

Ένα πιθανό εμπόδιο για τη συμφωνία είναι η απαίτηση του Αζερμπαϊτζάν προς την Αρμενία να αλλάξει το σύνταγμά της, το οποίο, όπως λέει, εγείρει σιωπηρές αξιώσεις για το Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Το Ερεβάν έχει αρνηθεί μια τέτοια αλλαγή, αλλά ο Πασινιάν έχει επανειλημμένα τονίσει – πιο πρόσφατα αυτή την εβδομάδα – ότι ο ιδρυτικός χάρτης της χώρας του Νοτίου Καυκάσου πρέπει να επικαιροποιηθεί.

Το Αζερμπαϊτζάν έχει ζητήσει επίσης έναν διάδρομο μεταφορών μέσω της Αρμενίας, που θα συνδέει το μεγαλύτερο μέρος της επικράτειάς του με το Ναχιτσεβάν, έναν θύλακα του Αζερμπαϊτζάν που συνορεύει με τη σύμμαχο του Μπακού Τουρκία.

Ο Πασινιάν και ο Αλίεφ συναντήθηκαν για τελευταία φορά τον Μάιο στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στα Τίρανα. Συζήτησαν για την ειρηνευτική διαδικασία, αλλά η συνάντησή τους – μια κουβέντα γύρω από ένα τραπέζι του καφέ – ήταν ανεπίσημη.