Τι είναι το φαινόμενο της «ραγισμένης καρδιάς»: Πώς εξηγείται επιστημονικά

Νέα επιστημονική μελέτη δείχνει πως το φαινόμενο της «ραγισμένης καρδιάς» δεν είναι μύθος.

Η βαθιά, παρατεταμένη θλίψη μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την υγεία και να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου.

Η νέα μελέτη από τη Δανία αποκάλυψε ότι όσοι βιώνουν σταθερά υψηλά επίπεδα έντονης θλίψης από την απώλεια ενός στενού συγγενή ή του/της συζύγου, είναι πολύ πιθανότερο να πεθάνουν μέσα σε μια δεκαετία.

Η ερευνητική ομάδα παρακολούθησε για 10 χρόνια περισσότερους από 1.700 ενήλικες που είχαν πρόσφατα χάσει σύντροφο, γονέα ή άλλο κοντινό άτομο. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε πέντε ομάδες, ανάλογα με τη σοβαρότητα και τη διάρκεια των συμπτωμάτων πένθους.

Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Frontiers in Public Health, έδειξαν ότι όσοι ανήκαν στην ομάδα με τη μεγαλύτερη διάρκεια και ένταση θλίψης είχαν 88% υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας σε σχέση με εκείνους που παρουσίασαν τα ηπιότερα συμπτώματα.

Επιπλέον, τα άτομα με έντονο και μακροχρόνιο πένθος ήταν σημαντικά πιο πιθανό να λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά ή να βρίσκονται σε ψυχοθεραπεία ακόμα και τρία χρόνια μετά την απώλεια. Οι διαφορές αυτές άρχισαν να μειώνονται μετά την επταετία.

Παρόλο που οι ερευνητές δεν γνωρίζουν ακόμα τον ακριβή μηχανισμό που συνδέει την έντονη θλίψη με την αυξημένη θνησιμότητα, έχουν εντοπίσει πιθανές ενδείξεις.

Η Mette Kjærgaard Nielsen, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο Aarhus και συγγραφέας της μελέτης, ανέφερε πως προηγούμενα δεδομένα έχουν δείξει σύνδεση μεταξύ υψηλών επιπέδων θλίψης και αυξημένων ποσοστών καρδιοπαθειών, ψυχικών νοσημάτων και ακόμη και αυτοκτονιών.

Η μέση ηλικία των συμμετεχόντων ήταν 62 ετών, κάτι που σημαίνει ότι και η ηλικία ίσως έπαιξε κάποιο ρόλο στα προβλήματα υγείας. Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων ήταν γυναίκες.

Η μελέτη ήταν σχετικά μικρή – μόνο 107 άτομα ανήκαν στην ομάδα με το υψηλότερο πένθος, ενώ 670 στην ομάδα με τα χαμηλότερα επίπεδα. Χρειάζονται μεγαλύτερες μελέτες για να επιβεβαιωθούν πλήρως τα ευρήματα.

Ωστόσο, η έρευνα ενισχύει ένα ολοένα αυξανόμενο σώμα στοιχείων που δείχνει ότι τα συναισθηματικά σοκ επηρεάζουν την υγεία μας.

Ένα παράδειγμα είναι το σύνδρομο της ραγισμένης καρδιάς (καρδιομυοπάθεια), που προκαλείται από έντονο άγχος και στενοχώρια, όπως η απώλεια αγαπημένου προσώπου. Πρόκειται για μια προσωρινή διόγκωση της καρδιάς που προκαλεί καρδιακή ανεπάρκεια και μπορεί να μιμηθεί τα συμπτώματα εμφράγματος.

Οι γυναίκες είναι πιο ευάλωτες στο σύνδρομο, αλλά οι άνδρες κινδυνεύουν περισσότερο να πεθάνουν από αυτό, σύμφωνα με άλλη μελέτη του Journal of the American Heart Association.

Άλλη έρευνα έδειξε πως οι πενθούντες σύζυγοι έχουν αυξημένες πιθανότητες θανάτου από καρδιοπάθειες ή αυτοκτονία τα πρώτα τρία χρόνια μετά τον χαμό. Οι άνδρες, μάλιστα, κινδυνεύουν περισσότερο και από γαστρεντερικά ή αναπνευστικά προβλήματα.