Δημοσιονομικές παρεμβάσεις 10 δισ. ευρώ ως το 2029, προβλέπει ο Δημοσιονομικός Προγραμματισμός

Δημοσιονομικές παρεμβάσεις, που θα ξεπεράσουν συνολικά τα 10 δισ. ευρώ ως το 2029, προβλέπει ο πρώτος Πολυετής Δημοσιονομικός Προγραμματισμός για τα έτη 2026-2029, ο οποίος παρουσιάστηκε σήμερα στο Υπουργικό Συμβούλιο από τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκο Πιερρακάκη και τον υφυπουργό Θάνο Πετραλιά.

Ο Πολυετής Δημοσιονομικός Προγραμματισμός (ΠΔΠ 2026-2029) αποτελεί καινοτομία: συντάσσεται για πρώτη φορά, σύμφωνα με τον νόμο 5217/2025, με τον οποίο ενσωματώθηκε στην εθνική έννομη τάξη η Οδηγία (ΕΕ) 2024/1265 του Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2024, σχετικά με τις απαιτήσεις για τα δημοσιονομικά πλαίσια των κρατών-μελών. Αντικαθιστά το παλαιό σύστημα του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ), ενσωματώνοντας όλες τις νέες ευρωπαϊκές απαιτήσεις για βιώσιμα δημόσια οικονομικά.

Ο ΠΔΠ θα εγκρίνεται πλέον κάθε από το Υπουργικό Συμβούλιο πριν από την ψήφιση του κρατικού προϋπολογισμού και καθορίζει επιμέρους δημοσιονομικούς στόχους σε πολυετή ορίζοντα τεσσάρων ετών, αποσκοπώντας στη διασφάλιση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας και της δικαιοσύνης προς τις επόμενες γενιές.

Ανοδικές Αναθεωρήσεις Μακροοικονομικών Προβλέψεων

Οι δημοσιονομικές εκτιμήσεις του ΠΔΠ 2026-2029 είναι συνεπείς με το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό-Διαρθρωτικό Σχέδιο (ΜΔΣ) 2025-2028, που υποβλήθηκε τον Οκτώβριο 2024 και εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Ωστόσο, σημαντικές αναθεωρήσεις προς τα άνω έχουν πραγματοποιηθεί στις μακροοικονομικές προβλέψεις:

· 2026: ο ρυθμός ανάπτυξης του πραγματικού ΑΕΠ αναθεωρήθηκε στο 2,4% (έναντι 2,0% του ΜΔΣ), +0,4 ποσοστιαίες μονάδες

· 2027: ρυθμός ανάπτυξης 1,7% (έναντι 1,5%), +0,2 ποσοστιαίες μονάδες

· 2028: ρυθμός ανάπτυξης 1,6% (έναντι 1,3%), +0,3 ποσοστιαίες μονάδες

· 2029: ρυθμός ανάπτυξης 1,3% (έναντι 0,4%), +0,9 ποσοστιαίες μονάδες

Οι ανοδικές αναθεωρήσεις απορρέουν από τα ενισχυμένα μέτρα πολιτικής που ανακοινώθηκαν τόσο στη ΔΕΘ 2025 όσο και τον Απρίλιο του 2025, την αυξημένη διάθεση πόρων για το Εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΑΠΔΕ) και τη προώθηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που αναβαθμίζουν τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.

Προσδοκίες

Ο πληθωρισμός αναμένεται να διαμορφωθεί στην περιοχή του 2,2%-2,3% την περίοδο 2026-2029, ενώ η μέση ετήσια ανεργία θα υποχωρήσει σε επίπεδα κάτω του 8% έως το τέλος της περιόδου. Το πρωτογενές αποτέλεσμα του κρατικού προϋπολογισμού εκτιμάται σε 2,8% για το 2026 και 2,7% την περίοδο 2027-2029, ενώ ιδιαίτερα σημαντική είναι η προβλεπόμενη ραγδαία αποκλιμάκωση του χρέους από 145,9% το 2025 σε 119% το 2029.

Δημοσιονομικές Παρεμβάσεις: Επιστροφή Οικονομικής Αναπνοής στους Πολίτες

Στον ΠΔΠ 2026-2029 περιλαμβάνεται το σύνολο των δημοσιονομικών παρεμβάσεων που έχουν νομοθετηθεί ή ανακοινωθεί για την περίοδο. Το συνολικό κόστος των παρεμβάσεων ανέρχεται σε:

· 2025: 3,04 δισ. ευρώ

· 2026: 5,94 δισ. ευρώ (επιπλέον 2,9 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2025)

· 2027: 7,94 δισ. ευρώ (επιπλέον 2,0 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2026)

· 2028: 9,01 δισ. ευρώ (επιπλέον 1,07 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2027)

· 2029: 10,1 δισ. ευρώ (επιπλέον 1,09 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2028)

Οι παρεμβάσεις για το έτος 2026 συνυπολογίζουν 2,9 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1,76 δισ. ευρώ αντιστοιχούν στα μέτρα που ανακοινώθηκαν στη ΔΕΘ 2025 και 1,14 δισ. ευρώ σε μέτρα που ήδη θεσμοθετήθηκαν.

Νέες παρεμβάσεις για το 2027 και μετά

Ορισμένες κύριες παρεμβάσεις που αφορούν τα έτη 2027 και μετέπειτα περιλαμβάνουν μέτρα όπως τα εξής:

· Πλήρης κατάργηση του συμψηφισμού της αύξησης των συντάξεων με την προσωπική διαφορά των συνταξιούχων από το 2027

· Πλήρης κατάργηση του ΕΝΦΙΑ για κύριες κατοικίες σε οικισμούς με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους από το 2027

· Σημαντική μείωση φόρου για τους ελεύθερους επαγγελματίες στην εκκαθάριση του φόρου εισοδήματος (φορολογικό έτος 2026 στις δηλώσεις του 2027)

· Μείωση ασφαλιστικών εισφορών κατά μισή μονάδα επιπλέον από το 2027

· Σημαντική μείωση φόρου ακινήτων για ιδιοκτήτες ακινήτων στην εκκαθάριση του 2027

· Απαλλαγή φόρου εισοδήματος ιδρυμάτων και κληροδοτημάτων από το φορολογικό έτος 2026 (αποτυπώνεται στις δηλώσεις του 2027)

· Ετήσια αύξηση μισθών δημόσιων υπαλλήλων αναλόγως των αυξήσεων του κατώτατου μισθού

· Ετήσια αύξηση συντάξεων αναλόγως του ρυθμού ανάπτυξης και του πληθωρισμού

· Σημαντική ετήσια αύξηση του ΑΠΔΕ από 3,3 δισ. ευρώ το 2026 σε 3,6 δισ. ευρώ το 2027, 3,9 δισ. ευρώ το 2028 και 4,0 δισ. ευρώ το 2029.

Δραστική μείωση του Δημόσιου Χρέους

Ιδιαίτερα σημαντική είναι η προβλεπόμενη ραγδαία αποκλιμάκωση του δημόσιου χρέους:

· 2025: 145,9% του ΑΕΠ (έναντι 154,2% το 2024)

· 2026: 138,2% του ΑΕΠ

· 2027-2029: Περαιτέρω συστηματική μείωση

· 2029: 119% του ΑΕΠ

Η μείωση του χρέους κατά 26,9 ποσοστιαίων μονάδων σε τέσσερα χρόνια (2025-2029), σύμφωνα με τις προβλέψεις αυτές, ενισχύει τη δυνατότητα της χώρας να διατηρήσει τα δημόσια οικονομικά σε υγιή πορεία, εξασφαλίζοντας τη βιώσιμη ανάπτυξη σε συνδυασμό με νέες αναβαθμίσεις από ξένους Οίκους, αλλά και παροχές όπως αυτές δρομολογούνται με τον Πολυετή Δημοσιονομικό Προγραμματισμό 2026-2029.