Το να κάνεις λάθος σε μια σου κίνηση κανείς δεν έχει δικαίωμα να σε κατηγορήσει. Όλοι είμαστε άνθρωποι και σφάλματα κάνουμε και έχουμε αδυναμίες. Ποιος θα ισχυρισθεί το αντίθετο; Να θυμηθούμε το λατινικό ρητό errare humanum est (=το σφάλλειν είναι ανθρώπινο). Το να εμμένεις όμως στο λάθος είναι πράξη στο μέγεθος της αλαζονείας που φέρει νομοτελειακά αρνητικά αποτελέσματα.

Η διαπίστωση όμως ότι κάνει κάποιος λάθος συμπεραίνεται βέβαια εκ των κακών αποτελεσμάτων που επέρχονται όταν υλοποιηθεί, για παράδειγμα , μια απόφαση ή μια συμφωνία ή μια διαπραγμάτευση. Επομένως, αν το λάθος έχει μικρές ή μεγάλες συνέπειες για το άτομο και τις κοινωνίες, αυτό εξαρτάται από τη θέση ευθύνης που έχουμε στο κοινωνικό σώμα.

Ένα λάθος του Πρωθυπουργού επιφέρει οικονομικές κα πολιτικές πληγές στους πολίτες, ένα λάθος ενός Αρχιεπισκόπου προκαλεί σκανδαλισμό των πιστών.

Γιατί όμως προλογίζω περί λάθους; Γιατί αναφέρομαι σε λάθος του Πρωθυπουργού ή του Αρχιεπισκόπου; Ίσως προς στιγμήν σκεφτείτε ότι το άρθρο θα στραφεί γύρω από τη Συμφωνία Τσίπρα-Ιερωνύμου. Όχι. Λίγο ας περιμένουμε ως την Παρασκευή, ημέρα έκτακτης και επείγουσας σύγκλησης της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος. Εκεί θα δούμε να συγκρούονται τα λάθη του Αρχιεπισκόπου με τις αλήθειες, το σωστό και το γενικό συμφέρον της Εκκλησίας και του λαού με την πολιτική σκοπιμότητα.

Παρακολουθώντας τις δηλώσεις ιεραρχών, τις διαμαρτυρίες του Ιερού Συνδέσμου των Κληρικών της Ελλάδος και άλλων πολιτικών και εκκλησιαστικών παραγόντων θα ήθελα να σταθώ σε δηλώσεις δύο Μητροπολιτών που έχουν εξ αντικειμένου διαπράξει λάθος στη διάρκεια της ροής της φυσικής τους γλώσσας σε συνεντεύξεις ή ανακοινωθέντα, θέλω να πιστεύω καλόπιστα.

Κι όταν λέω «λάθη» εννοώ ένα είδος ανατροπής της πανανθρώπινης λογικής, συμπέρασμα δήλον ότι που δεν προκύπτει από τις προτάσεις που προηγούνται, τις λεγόμενες «μείζονες» προτάσεις. Καταγράφω πρώτα τη συνέντευξη του σεβ. Αλεξανδρουπόλεως κ. Ανθίμου, αναφερόμενος στους ιερείς ως δημοσίους υπαλλήλους.

«Ο Αρχιεπίσκοπος πολύ σωστά κάνει, εγώ συμφωνώ απόλυτα, δεν πατάει πάνω σε σάπιο σανίδι, αυτό που ήταν το παράπονό μας και το αίσθημα που βιώναμε τόσα χρόνια, ο ίδιος ο ελληνικός λαός να λέει οι παπάδες γίνανε δημόσιοι υπάλληλοι, δεν μπορούμε να είμαστε δημόσιοι υπάλληλοι, το δημοσιοϋπαλληλίκι δεν ταιριάζει σε εμάς, δεν έχουμε οκτάωρο και ο ιερέας είναι με τα ράσα όλη την ημέρα, από το πρωί μέχρι το βράδυ και είναι παπάς από το πρωί μέχρι το βράδυ, με το πετραχήλι στον λαιμό ακόμη και τη νύχτα […] Μονίμως είχαμε αυτή τη ρετσινιά και θέλαμε να την αποτινάξουμε από πάνω μας».

Σε αυτό το λογοτεμάχιο παρατηρούμε τα εξής:

1. Ο Αρχιεπίσκοπος καλά έπραξε που συμφώνησε με την Πολιτεία να πάψουν οι κληρικοί και οι υπάλληλοι των Μητροπόλεων να ανήκουν στο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων. Επομένως να μην είναι δημόσιοι υπάλληλοι.

Εξυπακούεται να γίνουν ιδιωτικοί υπάλληλοι μιας Ανώνυμης Εκκλησιαστικής Εταιρείας με Πρόεδρο του Δ.Σ. τον Ιησού Χριστό και Διαχειριστές τους αγίους Μητροπολίτες μας! (Ζητώ γονυκλινώς συγχώρεση από τον Κύριο γι αυτά που σκέφτηκα και έγραψα. Και εύχομαι να φωτίσει το Άγιο Πνεύμα τους Επισκόπους της Εκκλησίας να σκεφτούν όχι με οικονομικά και κοσμικά κριτήρια τις σχέσεις της Εκκλησίας με ένα Κράτος όχι ουδέτερο θρησκευτικά όπως αρέσκεται να λέει, αλλά ορκισμένο για την μεθοδική διάλυση του Θεανθρώπινου Οργανισμού, την Αγία Εκκλησία Του).

2. Επανερχόμενοι στο επιχείρημα του Αγίου Αλεξανδρουπόλεως, το συμπέρασμα προκύπτει από την πρόταση με την απαξίωση του δημοσίου υπαλλήλου, λόγω του μεγέθους του ωραρίου εργασίας των ιερέων αναφορικά με το συγκεκριμένο οκτάωρο των συναδέλφων τους.

Το λάθος του σεβασμιωτάτου είναι πως ορίζει τον δημόσιο υπάλληλο με το ωράριο εργασίας. Δηλαδή, ο ιατρός του Ευαγγελισμού που χειρουργεί πρέπει να φύγει από το χειρουργείο γιατί συμπλήρωσε το προβλεπόμενο οκτάωρο; Δεν είναι δημόσιος υπάλληλος ο γιατρός ή ο συνάδελφος Καθηγητής που δεν ξέρει από οκτάωρα μπρος στο καθήκον; Ο καθένας «ἑφ’ᾧ ἐτάχθη», Σεβασμιώτατε.

Μικρό σχόλιο:

Επιτρέπεται ένας τόσο διακεκριμένος και δραστήριος Ιεράρχης να έχει πέσει σε ένα τέτοιο λογικό ολίσθημα; Ουδείς αλάθητος. Είμαι όμως σίγουρος πως ο σεβασμιώτατος όταν διαβάσει την Απάντηση 11 σφαλμάτων περί Κληρικών και Δημοσίων Υπαλλήλων που περιέχονται στο επίσημο κείμενο της Συμφωνίας Τσίπρα-Ιερωνύμου, θα αλλάξει γνώμη. Η απάντηση αυτή του Ιερού Συνδέσμου Κληρικών της Ελλάδος είναι τόσο αποκαλυπτική ώστε και οι πλέον δύσπιστοι να τεθούν στο πλευρό των ανυποψίαστων Κληρικών μας.

Ένας άλλος Μητροπολιτης, ο άγιος Ιωαννίνων Μάξιμος ο αριστερός πνεύμονας του Μακαριωτάτου στα οικονομικά της Εκκλησίας αντέδρασε στον χαρακτηρισμό της Συμφωνίας ως σικέ συμφωνίας. Ο σεβασμιώτατος κατέφυγε στην επίκληση στο συναίσθημα των ακροατών του λέγοντας:

«Δεν μπορώ να δεχθώ από έναν μητροπολίτη να λέει ότι η συμφωνία ήταν σικέ. Λέγεται αυτό από έναν αρχιερέα για τη Σύνοδό του; Αναφέρομαι στο Μητροπολίτη Μεσσηνίας που το δήλωσε τις προηγούμενες μέρες. Όταν έρχεται ένας μητροπολίτης που λέει αγαπώ τους κληρικούς περισσότερο από σένα, λέει κάτι που δεν μπορεί να σταθεί».
Η τελευταία πρόταση είναι αληθής, είναι όμως μια γνώμη του λέγοντος. Το περιεχόμενο της πρότασης «η συμφωνία είναι σικέ» δεν δηλώνει ότι ένας μητροπολίτης αγαπά τους κληρικούς του περισσότερο ή λιγότερο από τον ή τους άλλους. Δεν έχει δηλαδή συναισθηματική χροιά.

Μικρό σχόλιο:

Ο σεβασμιώτατος Ιωαννίνων δεν μπορεί να έχει αξιόπιστο λόγο επί του προκειμένου, γιατί η Συμφωνία, η οποία τίθεται υπό κρίση είναι δημιούργημά του, όπως τόνισε ενώπιον του κ. Πρωθυπουργού ο Αρχιεπίσκοπος.

Επομένως, αν αποδειχθεί ότι η Συμφωνία είναι σε βάρος των καλώς εννοουμένων συμφερόντων του Ιερού Κλήρου και γενικότερα της Ορθοδόξου Εκκλησίας προτιμότερο θα ήταν ένας ταπεινότερος λόγος από την πλευρά του.

Ήδη έχουν αρχίσει στην μικροαυλή των θρησκευτικών κύκλων να μιλούν για υποσχέσεις και ανταλλάγματα. Μακριά από μας τέτοιες υπόνοιες. Ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας δεν είναι ο κάποιος αρχιερέας, είναι ένας συνετός, ειδήμων των εκκλησιαστικών και θεολογικών πραγμάτων και άνθρωπος με πεπαρρησιασμένο λόγο. Όλοι οι απλοί άνθρωποι κα χριστιανοί, προπάντων όμως ο σεπτός εφημεριακός κλήρος προσδοκεί από αυτόν και τους άλλους Μητροπολίτες να ασκήσουν καλόπιστη κριτική στο Προσύμφωνο ἠ Συμφωνία στην έκτακτη Ιεραρχία της Παρασκευής για το καλό της Ελληνικής Κοινωνίας και όλων των θρησκευομένων πολιτών αυτής της Χώρας.

Μια φωτογραφία χίλιες λέξεις: Ακολούθησε το pronews.gr στο Instagram για να «δεις» τον πραγματικό κόσμο!

*Ο Αντώνης Ιακώβου Ελευθεριάδης είναι Καθηγητής Δρ. Φιλολογίας και Θεολόγος