Χειμερινό Ηλιοστάσιο: Στις 21 Δεκεμβρίου η μεγαλύτερη νύχτα του χρόνου

Την ερχόμενη Κυριακή 21 Δεκεμβρίου, αναμένεται το χειμερινό ηλιοστάσιο, το εντυπωσιακό αστρονομικό γεγονός που χαρακτηρίζεται από τη μεγαλύτερη νύχτα και τη συντομότερη ημέρα του έτους στο βόρειο ημισφαίριο.

Αυτή η ιδιαίτερη στιγμή σηματοδοτεί την επίσημη έναρξη του χειμώνα και αποτελεί σημείο καμπής για την πορεία του φωτός στον ουρανό.

Κατά τη διάρκεια του Χειμερινού Ηλιοστασίου, ο ήλιος θα βρεθεί στο χαμηλότερο σημείο της ουράνιας πορείας του.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η ημέρα να διαρκεί λιγότερο από οποιαδήποτε άλλη στιγμή του χρόνου, ενώ η νύχτα επεκτείνεται στη μέγιστη δυνατή διάρκειά της.

Το φαινόμενο αυτό αποτελεί κρίσιμο σημείο στον ετήσιο αστρονομικό κύκλο, καθώς από την επομένη της 21ης Δεκεμβρίου οι ημέρες ξεκινούν να επιμηκύνονται σταδιακά, φέρνοντας περισσότερες ώρες ηλιοφάνειας μέχρι να φτάσουμε στο θερινό ηλιοστάσιο του Ιουνίου.

Το Χειμερινό Ηλιοστάσιο δεν αποτελεί απλώς επιστημονικό γεγονός. Σε πολλούς πολιτισμούς και παραδόσεις ανά τον κόσμο, η συγκεκριμένη ημέρα γιορτάζεται ως σύμβολο της επιστροφής του φωτός και της ανανέωσης.

Ιστορικά, πολλές κοινωνίες τελούσαν τελετές και εορτασμούς για να τιμήσουν αυτή τη στροφή προς το φως, θεωρώντας την ως μήνυμα ελπίδας για τους επόμενους μήνες.

Πώς λειτουργεί το χειμερινό ηλιοστάσιο και η κλίση της Γης

Η εξήγηση πίσω από το Χειμερινό Ηλιοστάσιο βρίσκεται στην κλίση του άξονα περιστροφής της Γης.

Ο πλανήτης μας περιστρέφεται γύρω από τον Ήλιο με τον άξονά του να παρουσιάζει κλίση περίπου 23 μοιρών και 26 λεπτών σε σχέση με το επίπεδο της τροχιάς του, που ονομάζεται εκλειπτική. Αυτή ακριβώς η κλίση ευθύνεται για τη δημιουργία των τεσσάρων εποχών.

Κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, από την εαρινή ισημερία τον Μάρτιο μέχρι τη φθινοπωρινή ισημερία τον Σεπτέμβριο, το βόρειο ημισφαίριο στρέφεται περισσότερο προς τον Ήλιο.

Το αποκορύφωμα αυτής της κλίσης συμβαίνει γύρω στις 21 Ιουνίου, κατά το θερινό ηλιοστάσιο. Αντίθετα, το δεύτερο εξάμηνο το βόρειο ημισφαίριο απομακρύνεται από τον Ήλιο, με το μέγιστο της απόκλισης να συμβαίνει στις 21 Δεκεμβρίου, την ημέρα του Χειμερινού Ηλιοστασίου 2025.