Μέχρι αύριο εκδίδεται από το Οικουμενικό Πατριαρχείο ο Τόμος Αυτοκεφαλίας της Ουκρανίας

Μέχρι αύριο εκδίδεται από το Οικουμενικό Πατριαρχείο ο Τόμος Αυτοκεφαλίας της Ουκρανίας

Από χθες, 9 Οκτωβρίου συνεδριάζει η Αγία και Ιερά σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου υπό την προεδρία του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου οι εργασίες της οποίας θα διαρκέσουν ως την Πέμπτη 11/10.

Το βασικό θέμα είναι η υπεσχημένη έκδοση του Πατριαρχικού Τόμου για την αυτοκεφαλία της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας. Ήδη στην έδρα του Πατριαρχείου στο Φανάρι της Πόλης βρίσκονται κυρίως Ουκρανοί δημοσιογράφοι και μεγάλα τηλεοπτικά συνεργεία αναμένοντας την μεγάλη είδηση, η οποία, όπως τεκμαίρεται εκ των πραγμάτων, θα επιφέρει βαθιά ρήξη μεταξύ Πατριαρχείου Μόσχας και Κωνσταντινουπόλεως.

Οφείλω όμως να διαπιστώσω ότι αναπτύχθηκε μεταξύ των δύο πλευρών μία οξεία ανταλλαγή επιχειρημάτων περί του ποιος έχει κανονική δικαιοδοσία επί της Μητροπόλεως Κιέβου, κοιτίδας του Χριστιανισμού της Ουκρανίας, η Μητέρα Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως ή το Πατριαρχείο Μόσχας.

Θα μου επιτραπεί όμως να παρατηρήσω ότι οι θέσεις που υποστηρίζει το Φανάρι είναι πειστικότερες από εκείνες της Μόσχας. Είναι θέσεις που στηρίζονται στην ιστορική και νομοκανονική ανάλυση των γεγονότων. Ευκαιρίας δε δοθείσης και προς καλλίτερη ενημέρωση των εκλεκτών αναγνωστών της στήλης αναρτούμε αμέσως πιο κάτω ένα κείμενο, γραμμένο με μορφή Εγκυκλίου Γράμματος από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Νέας Ιερσέης ΗΠΑ κ. Ευάγγελο που πρόσφατα κυκλοφόρησε στην Αμερική.

Να σημειώσω ότι ο Σεβασμιώτατος Ευάγγελος είναι ένας δραστήριος Ιεράρχης και επαρκώς καταρτισμένος στα ιεροκανονικά ζητήματα. Ο κ. Ευάγγελος λοιπον μεταξύ των άλλων γράφει:

«Γιά περισσότερους ἀπό δεκαεπτά αἰῶνες, τό σεπτό Οἰκουµενικό Πατριαρχεῖο Κωνσταντινουπόλεως ἀγκαλιάζει τούς ὀρθοδόξους πιστούς σέ ὁλόκληρη τήν οἰκουµένη µέ πίστη, ἀγάπη, φροντίδα καί ποιµαντική εὐαισθησία, καθώς στοχεύει στήν ἐξασφάλιση τῆς εἰρήνης καί τῆς ἑνότητας σέ ὅλο τόν ὀρθόδοξο κόσµο.

Ἕνας ἀπό τούς κεντρικούς ρόλους τοῦ Οἰκουµενικοῦ Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως εἶναι ἡ διαφύλαξη, µέ τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύµατος, τῆς ἑνότητας τῆς Μίας, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας. Μία εὐθύνη πού δέχεται πρόθυµα καί πολύ σοβαρά, καθώς ὁ ρόλος αὐτός ἀπαιτεῖ εἰλικρινῆ ἀγάπη, ἀπεριόριστη πίστη, ἰσχυρή ἡγεσία καί ἀντικειµενικότητα στή λήψη ἀποφάσεων.

Σπάνια ἡ σωστή ἀπόφαση εἶναι καί ἡ εὔκολη, πρᾶγµα το ὁποῖο ἰσχύει γιά τήν ὑφιστάµενη ἐκκλησιαστική κατάσταση στήν Οὐκρανία. Ἀπό τόν 10ο αἰῶνα, ὑπῆρξε µία ζωντανή ὀρθόδοξη κοινότητα, πού εἶναι γνωστή σήµερα ὡς Οὐκρανία, καί ὁ λαός αὐτῆς τῆς περιοχῆς ἦταν γνωστός ὡς «Κιεβορώσοι». Ἡ ὀρθόδοξη «Κιεβορωσία», µέ ἐκκλησιαστικό κέντρο τή Μητρόπολη Κιέβου, ἦταν καί εἶναι ὑπό τήν κανονική δικαιοδοσία τοῦ Οἰκουµενικοῦ Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως.

Αὐτή ἡ Μητρόπολη ὑπῆρξε ἐπί δεκαετίες τό ἐκκλησιαστικό κέντρο τῆς τοπικῆς Οὐκρανικῆς Ἐκκλησίας καί, ἀκόµη καί µετά τήν ἀνύψωση σέ Πατριαρχεῖο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρωσίας τό 1589 (ἀνεξάρτητα τό πώς ἔλαβε τήν Πατριαρχική ἀξία µέ «ἀνορθόδοξο» τρόπο, αὐτό ἀποτελεῖ µιά ἄλλη ἱστορία), ἡ Μητρόπολη Κιέβου παρέµεινε ὑπό τήν κανονική δικαιοδοσία τοῦ σεπτοῦ Οἰκουµενικοῦ Πατριαρχείου.

Λόγῳ τῶν ἱστορικῶν συνθηκῶν ὅµως, τό 1686 τό Οἰκουµενικό Πατριαρχεῖο χορήγησε στόν Πατριάρχη Μόσχας τή δυνατότητα νά χειροτονεῖ τόν ἑκάστοτε Μητροπολίτη Κιέβου, ἐφόσον εἶχε τήν κανονική ἄδεια τοῦ Οἰκουµενικοῦ Πατριάρχη, και ὁ ὁποῖος θά ἦταν καί Ἔξαρχός του καί θά µνηµόνευε τοῦ ὀνόµατός του κατά τήν τέλεση τῆς Θείας Λειτουργίας στό «Ἐν πρώτοις µνήσθητι Κύριε», κάτι πού καταδεικνύει τήν κανονική ὑπαγωγή του στήν Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως. .

Τό Οἰκουµενικό Πατριαρχεῖο Κωνσταντινουπόλεως οὐδέποτε παραχώρησε δικαιοδοσία ἐξουσίας ἐπί τῆς Μητρόπολης Κιέβου καί τῆς σηµερινῆς Οὐκρανίας στό Πατριαρχεῖο Μόσχας. Μέ τίς γεωπολιτικές ὅµως ἀλλαγές πού ἐπῆλθαν τόν περασµένο αἰῶνα, εἰσῆλθε και ἡ δυσπιστία καί ἡ διαφωνία στίς τάξεις τῶν ὀρθόδοξων χριστιανῶν τῆς Οὐκρανίας σέ τέτοιο βαθµό, ὥστε, κατά τὴ δεκαετία τοῦ 1990, νά ὑπάρχουν τρεῖς ὁµάδες ὀρθόδοξων χριστιανῶν: Μία πού ἀνῆκε στό Πατριαρχεῖο Μόσχας, µέ ἐπικεφαλῆς τόν Μητροπολίτη Ὀνούφριο καί ἄλλες δύο ἀνεξάρτητες, τό Οὐκρανικό σχισµατικό Πατριαρχεῖο ὑπό τόν Φιλάρετο καί ἡ «Αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία» ὑπό τόν Μακάριο.

Ἡ διαίρεση αὐτή συνεχίζεται και, ἐνῶ τό Οἰκουµενικό Πατριαρχεῖο προσευχόταν συνεχῶς νά ἐπιλύσουν τό ζήτηµα ἐσωτερικά οἱ ἐκκλησιαστικές δυνάµεις στήν Οὐκρανία, κατέστη προφανές ὅτι ἡ παρέµβαση τοῦ Οἰκουµενικοῦ Πατριαρχείου, τόσο ὡς Μητέρας Ἐκκλησίας τῶν Οὐκρανῶν Ὀρθοδόξων, ὅσο καί ὡς ΠΡΩΤΟΘΡΟΝΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ, ἦταν ἀπαραίτητη γιά τή διαφύλαξη τῆς ἑνότητας τῶν ὀρθοδόξων.

Εἶναι πολύ σηµαντικό νά γνωρίζουµε αὐτή τή σύντοµη ἱστορία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας στήν Οὐκρανία, γιά νά κατανοήσουµε τή σηµερινή κατάσταση -εἰδικά ἀφοῦ πολλοί πιστοί τῆς Ἑλληνικῆς Ὀρθοδόξου Μητροπόλεως Νέας Ἰερσέης ἐνδιαφέρονται νά µάθουν γιά τό ζήτηµα αὐτό- ἀλλά καί ἐπειδή γίνεται µιά προσπάθεια ἀπό κάποιες «ἐκκλησιαστικές παρουσίες» στή χώρα µας νά παραπληροφορήσουν καί νά παραπλανήσουν ὄχι µόνο τούς ὀρθόδοξους πιστούς µας, ἀλλά καί τούς πιστούς τῶν ἄλλων θρησκειῶν καί ὁµολογιῶν, δηλαδή τό σύνολο τῆς κοινῆς γνώµης, σχετικά µέ τήν ἱστορία καί τήν κανονική ὀρθότητα.

Ἡ Αὐτοῦ Θειοτάτη Παναγιότης, ὁ Οἰκουµενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολοµαῖος, καί ἡ περί Αὐτόν Ἁγία καί Ἱερά Σύνοδος ἐπιθυµοῦν νά θεραπεύσουν αὐτή τή διαίρεση ἐντός τῆς Ἐκκλησίας, ἔτσι ὥστε τά ἀπολωλότα πρόβατα νά ἐπιστρέψουν στά ἐνενῆντα ἐννέα καί ὁ Κύριός µας «τά τέκνα τοῦ Θεοῦ τά διασκορπισµένα συναγάγῃ εἰς ἕν» (Ἰω. ια΄, 52).

Ἡ συγκεκριµένη ἀπόφαση τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος καί τῆς περί Αὐτόν Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου γιά τήν ἀποκατάσταση τῆς ἀντικανονικότητας δέν εἶναι ἡ εὔκολη ἐπιλογή, ἀλλά µιά δύσκολη καί ἐπιβεβληµένη λύση. Πρέπει νά ἀντιληφθοῦµε ὅτι αὐτές οἱ δύσκολες ἀποφάσεις λαµβάνονται µέ σκοπό τὴ θεραπεία καί τήν ἀποκατάσταση τῆς κανονικότητας, µέ πνεῦµα ἀγάπης καί εἰρήνης, προκειµένου νά διασφαλιστεῖ ἡ ἑνότητα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώµατος, ἕνα προνόµιο καί µιά εὐθύνη πού κατακύρωσαν οἱ Οἰκουµενικές Σύνοδοι στή Μητέρα Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως.

Τό Οἰκουµενικό Πατριαρχεῖο, ἀγαπητοί µου ἀδελφοί, θά παραχωρήσει Αὐτοκεφαλία στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας. Πρόσφατα, ὁ Οἰκουµενικός Πατριάρχης Βαρθολοµαῖος, ἀναφερόµενος στό ζήτηµα τῆς Οὐκρανίας, εἶπε τά ἐξῆς: «Εἶναι δικαίωµά της νά λάβει τό καθεστώς τῆς Αὐτοκεφαλίας καί ἀπό τήν ἄλλη πλευρά εἶναι δικαίωµα, καί µάλιστα ἀποκλειστικό δικαίωµα τοῦ Οἰκουµενικοῦ µας Πατριαρχείου, νά χορηγεῖ τό Αὐτοκέφαλον, ὅπως τό ἐχορήγησε σέ ὅλες τίς νεώτερες Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες, ἀρχῆς γενοµένης ἀπό τῆς Ρωσίας, τόν 16ο αἰῶνα, καί µέχρι τῆς Ἐκκλησίας τῆς Τσεχίας καί Σλοβακίας… » τό 1998.

Ὁ Οὐκρανικός λαός, τέκνα καί αὐτοί τῆς Μητρός Ἐκκλησίας, τόσο ὅσοι ζοῦν ἐντός τῆς κανονικότητος, ὅσο καί οἱ εὑρισκόµενοι ἀνεξαρτήτως τῆς θελήσεώς τους ἐκτός αὐτῆς, ἐπιθυµοῦν διακαῶς νά τερµατιστεῖ αὐτή ἡ διαίρεση καί εὐλαβῶς παρακαλοῦν τό Οἰκουµενικό Πατριαρχεῖο, µέ τή χορήγηση τοῦ Αὐτοκεφάλου, νά τερµατίσει τήν ἐκκλησιαστική κρίση πού τούς εἶχε ἐπιβληθεῖ καί νά ἐπαναφέρει τήν ποθητή ἑνότητα στό σύνολο τοῦ Οὐκρανικοῦ λαοῦ.

Πώς θά µποροῦσε, ἀγαπητοί µου ἀδελφοί, ἡ φιλόστοργος Μητέρα Ἐκκλησία νά ἀρνηθεῖ τό αἴτηµα ἑνός λαοῦ; Ὁ Κύριός µας δέν εἶναι Κύριος τῆς διαίρεσης, ἀλλά Θεός τῆς ἑνότητας. Εἶναι ὁ Κύριος τῆς ἀγάπης. Εἶναι ὁ Ἄρχων τῆς εἰρήνης. Εἶναι ὁ Θεός τοῦ ἐλέους. Γι΄ αὐτό, ἄς προσευχόµαστε γιά τόν πνευµατικό µας ἡγέτη καί Πατέρα, τόν Οἰκουµενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολοµαῖο, ὁ ὁποῖος ἐπί εἰκοσιεπτά ὁλόκληρα ἔτη ἀγωνίζεται καί ἀναλώνεται ὑπερασπιζόµενος τά δίκαια τῆς Ἐκκλησίας, ἀναζητῶντας καί προωθῶντας τήν ἑνότητα καί τήν εἰρήνη σέ ὅλο τόν ὀρθόδοξο κόσµο.

Ἄς προσευχόµαστε ἐπίσης καί γιά τά Μέλη τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου -στήν ὁποία συµµετέχω τήν τρέχουσα περίοδο ὡς Συνοδικός πάρεδρος-, ὅπου µελετοῦµε αὐτά τά εὐαίσθητα ποιµαντικά ζητήµατα µέ µεγάλη φροντίδα καί ἀγάπη, καί πάνω ἀπ’ ὅλα µέ πίστη στόν Τριαδικό Κύριο καί Θεό µας. Ἄς προσευχηθοῦµε γιά τόν Οὐκρανικό λαό, ὁ ὁποῖος ἐπιδιώκει τήν εἰρήνη καί τήν ἑνότητα στήν πίστη «ἵνα πάντες ἕν ὦσι» (Ἰω. ιζ΄, 21).

Ἐπιπλέον, ἄς προσευχόµαστε γιά ὅσους, γιά λόγους γνωστούς στούς ἰδίους ἀλλά καί στόν ὑπόλοιπο κόσµο, ἀντιτίθενται προκλητικά στήν ἐπίτευξη τῆς πολυπόθητης ἑνότητας τοῦ Οὐκρανικοῦ λαοῦ. Εὐχόµαστε ὅλοι οἱ ἀντιτιθέµενοι νά ἀνοίξουν τά µάτια τῆς ψυχῆς τους, νά ἀντιληφθοῦν καί νά ἀναγνωρίσουν τήν ἀλήθεια καί νά ἀποδεχθοῦν τίς ἀποφάσεις τοῦ Οἰκουµενικοῦ Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, οἱ ὁποῖες στηρίζονται σέ ἱστορικά γεγονότα».

Μια φωτογραφία χίλιες λέξεις: Ακολούθησε το pronews.gr στο Instagram για να «δεις» τον πραγματικό κόσμο!

*Ο Αντώνης Ιακώβου Ελευθεριάδης είναι Καθηγητής Δρ. Φιλολογίας και Θεολόγος

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
ΔΕΙΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΝΕΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ

Tο pronews.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο το οποίο είναι σχετικό με το θέμα στο οποίο αναφέρεται το άρθρο. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές και διατηρούμε το δικαίωμα να μην δημοσιεύουμε συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια όπου τα εντοπίζουμε. Σε κάθε περίπτωση ο καθένας φέρει την ευθύνη των όσων γράφει και το pronews.gr ουδεμία νομική ή άλλα ευθύνη φέρει.

Δικαίωμα συμμετοχής στη συζήτηση έχουν μόνο όσοι έχουν επιβεβαιώσει το email τους στην υπηρεσία disqus. Εάν δεν έχετε ήδη επιβεβαιώσει το email σας, μπορείτε να ζητήσετε να σας αποσταλεί νέο email επιβεβαίωσης από το disqus.com

Όποιος χρήστης της πλατφόρμας του disqus.com ενδιαφέρεται να αναλάβει διαχείριση (moderating) των σχολίων στα άρθρα του pronews.gr σε εθελοντική βάση, μπορεί να στείλει τα στοιχεία του και στοιχεία επικοινωνίας στο [email protected] και θα εξεταστεί άμεσα η υποψηφιότητά του.