Άσθμα: Ποια τρόφιμα μπορεί να το επιδεινώσουν;

Ορισμένα τρόφιμα μπορεί να επιδεινώσουν το άσθμα. Ποια είναι και τι περιέχουν. Τι σχέση μπορεί να έχει η επιδείνωση αυτή με την τροφική αλλεργία και την τροφική δυσανεξία.

Έχετε φάει ποτέ κάποιο τρόφιμο που λίγη ώρα αργότερα σας προκάλεσε κνίδωση, δερματικό εξάνθημα ή ακόμα και ναυτία; Αυτού του είδους οι αντιδράσεις στα τρόφιμα αποτελούν ανεπιθύμητες ενέργειες της αλλεργίας ή δυσανεξίας στα τρόφιμα και μερικές φορές μπορεί να επηρεάσουν το άσθμα.

Η αλλεργιολόγος Ahila Subramanian, από το Τμήμα Αλλεργίας & Κλινικής Ανοσολογίας στο Κέντρο Οικογενειακής Υγείας της Cleveland Clinic, στο Strongsville του Οχάιο, εξηγεί τι μπορεί να συμβεί και ποια τρόφιμα μπορεί να πυροδοτήσουν μια κρίση.

Οι ανεπιθύμητες ενέργειες στα τρόφιμα

Οποιαδήποτε αντίδραση σε ένα τρόφιμο που δεν είναι φυσιολογική, θεωρείται ανεπιθύμητη ενέργεια. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν τόσο η τροφική δυσανεξία, όσο και η τροφική αλλεργία. «Οι δύο αυτοί όροι συχνά χρησιμοποιούνται σαν να είναι ταυτόσημοι, αλλά αυτό είναι λάθος», λέει η Dr. Subramanian. «Είναι σημαντικό να γνωρίζει κάθε ασθενής τι από τα δύο έχει, διότι η προσέγγιση στη θεραπεία διαφέρει σημαντικά».

Όπως εξηγεί, η τροφική αλλεργία είναι η υπερβολική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε πρωτεΐνες των τροφίμων, οι οποίες φυσιολογικά είναι αβλαβείς. Η υπερδραστηριότητα του ανοσοποιητικού προκαλείται από την ανοσοσφαιρίνη Ε (IgE). Με τον όρο αυτό περιγράφονται τα αντισώματα που είναι κυρίως υπεύθυνα για τις αλλεργικές αντιδράσεις, όπως:

• Η αλλεργική ρινίτιδα
• Το άσθμα
• Οι ατοπικές αντιδράσεις στο δέρμα
• Οι αλλεργίες στα τρόφιμα και τα φάρμακα

Η τροφική δυσανεξία είναι μία μη φυσιολογική αντίδραση σε ένα τρόφιμο το οποίο καταναλώσαμε, αλλά δεν σχετίζεται με την ανοσοσφαιρίνη Ε. Οι πιθανές αιτίες της είναι πολλές. Μπορεί λ.χ. να σχετίζεται με έλλειψη κάποιου ενζύμου, όπως συμβαίνει όταν κάποιος έχει δυσανεξία στη λακτόζη (του λείπει το ένζυμο λακτάση). Ή μπορεί να οφείλεται στο ότι κάποια τρόφιμα είναι δύσπεπτα ή περιέχουν διεγερτικές ουσίες, όπως η καφεΐνη.

Μπορούν τα τρόφιμα να προκαλέσουν άσθμα;

Τα τρόφιμα συνήθως δεν είναι αιτία του άσθματος. Ωστόσο αν κάποιος πάσχει από τροφική αλλεργία, το άσθμα μπορεί να επιδεινώσει την αλλεργική αντίδρασή του.

Τα πιο συχνά συμπτώματα των τροφικών αλλεργιών είναι η κνίδωση, το δερματικό εξάνθημα, η ναυτία, ο έμετος και η διάρροια. Μερικά από τα τρόφιμα στα οποία πολλοί άνθρωποι είναι αλλεργικοί είναι:

• Τα αυγά
• Το αγελαδινό γάλα
• Τα φιστίκια και άλλοι ξηροί καρποί (π.χ. κάσιους, αμύγδαλα, φουντούκια, καρύδια, πεκάν, φιστίκια Αιγίνης κ.λπ.)
• Η σόγια
• Το σιτάρι
• Τα ψάρια
• Τα θαλασσινά

Τρόφιμα που μπορεί να επιδεινώσουν το άσθμα

Όταν καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες, ορισμένα πρόσθετα των τροφίμων μπορεί να επιδεινώσουν το άσθμα, πυροδοτώντας μια κρίση. Παραδείγματα αυτών των προσθέτων είναι:

• Το διθειώδες νάτριο (sodium bisulfate)
• Το διθειώδες κάλιο (potassium bisulfate)
• Το μεταδιθειώδες νάτριο (sodium metabisulfite)
• Το μεταδιθειώδες κάλιο (potassium metabisulfite)
• Το θειώδες νάτριο (sodium sulfite)

Τα πρόσθετα αυτά είναι συντηρητικά και μπορεί να προστίθενται σε τρόφιμα όπως ορισμένα:

• Αποξηραμένα φρούτα και λαχανικά
• Συσκευασμένες και μαγειρεμένες πατάτες
• Μπύρα και κρασί
• Χυμοί λεμονιού και λάιμ σε μπουκάλι
• Γαρίδες (φρέσκες, κατεψυγμένες ή μαγειρεμένες)
• Πίκλες

Αν αισθάνεστε ότι ορισμένα τρόφιμα επιδεινώνουν το άσθμα σας, μιλήστε με τον γιατρό σας. Μπορεί να σας υποβάλλει σε τεστ που θα δείξουν αν έχετε και τροφική αλλεργία.

Ωστόσο «οι δερματικές εξετάσεις και οι περισσότερες αιματολογικές εξετάσεις δεν μπορούν να συμβάλλουν στη διάγνωση μιας τροφικής δυσανεξίας», διευκρινίζει η Dr. Subramanian. «Σε τέτοια περίπτωση, απαιτείται αξιολόγηση από έναν ειδικό στις αλλεργίες και την ανοσολογία, ο οποίος μπορεί να κάνει τη διάγνωση βάσει κυρίως του ιατρικού ιστορικού του ασθενούς».

Εάν αναγνωριστεί κάποιο τρόφιμο που συμβάλλει στις κρίσεις σας, η αποφυγή του είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγετε τις μελλοντικές κρίσεις. Για να το επιτύχετε, θα πρέπει εφ’ εξής να διαβάζετε προσεκτικά τις ετικέτες των τροφίμων, ούτως ώστε να βεβαιώνεστε ότι δεν το περιέχουν.